Bàng hoàng chấn động vì vở kịch giáo dục giới tính dành cho trẻ nhỏ
(Dân trí) - "Giáo dục giới tính dành cho gia đình" là một dạng kịch thể nghiệm pha trộn nhiều yếu tố, tương tác trực tiếp với khán giả nhỏ tuổi, có cảnh khỏa thân, có đề cập tới tình yêu, tình dục và... "tự sướng".
"The Family Sex Show" (tạm dịch: Giáo dục giới tính dành cho gia đình) là một vở diễn trên sân khấu đang gây tranh cãi dữ dội trong dư luận Anh.
Vở kịch có nội dung xoay quanh việc giáo dục giới tính dành cho đối tượng trẻ nhỏ và thanh thiếu niên. Đối tượng khán giả có thể mua vé vào xem vở kịch này là từ 5 tuổi trở lên. Ngay khi "The Family Sex Show" bắt đầu được quảng bá tới công chúng, dư luận Anh đã bị chấn động.
Show này là một dạng kịch thể nghiệm pha trộn nhiều yếu tố, với những tương tác trực tiếp với khán giả, "đưa lại những kiến thức về giới tính theo cách chân thực và cởi mở".
Dù vậy, "The Family Sex Show" đã sớm bị hoãn kế hoạch biểu diễn vì đang gặp phải những phản ứng dữ dội từ dư luận.
"The Family Sex Show" (tạm dịch: Giáo dục giới tính dành cho gia đình) là một vở diễn trên sân khấu đang gây tranh cãi dữ dội trong dư luận Anh (Ảnh: The Guardian).
Show này vốn được lên kế hoạch bắt đầu đi lưu diễn vòng quanh nước Anh từ tháng 5 này, nhưng lịch lưu diễn đã bị hủy sau khi ê-kíp sản xuất chương trình cho biết họ đã phải nhận rất nhiều lời đe dọa, phải chịu đựng những hành động quấy phá gây nên bởi một số người có quan điểm cực đoan.
Vở kịch thể nghiệm này đã bắt đầu được lên ý tưởng thực hiện bởi nhà sản xuất kịch Josie Dale-Jones kể từ năm 2017. Bà Dale-Jones mong muốn thông qua vở kịch giáo dục giới tính này, cha mẹ có thể đối thoại thẳng thắn với trẻ về những đề tài nhạy cảm.
"The Family Sex Show" được nhà sản xuất giới thiệu là một vở kịch thân thiện với các gia đình, nhằm mục đích giáo dục giới tính, trong quá trình biểu diễn, sẽ có những cảnh khỏa thân xuất hiện trên sân khấu.
Sau khi vở kịch được dựng xong và bắt đầu đi vào hoạt động biểu diễn, ngay từ bước quảng bá tới công chúng, show này đã gây nên tranh cãi dữ dội. Một đơn kiến nghị online đã được thực hiện, yêu cầu show này phải bị dừng lại.
Tính đến nay, lá đơn kiến nghị đã thu thập được khoảng 38.000 chữ ký của công chúng. Nhìn chung, dư luận cho rằng "The Family Sex Show" không phù hợp với trẻ vị thành niên, có yếu tố độc hại, có thể dẫn tới việc "gợi tình hóa" trẻ vị thành niên, phá vỡ những giới hạn tự nhiên trong đời sống của trẻ, rồi phủ lên tất cả những biến tướng ấy một vỏ bọc có tên "giáo dục giới tính".
ThisEgg, công ty đứng sau hoạt động sản xuất của vở kịch thể nghiệm này, khẳng định rằng khán giả sẽ được cung cấp đầy đủ thông tin về vở kịch trước khi đặt vé, nên khán giả sẽ đưa ra được một quyết định phù hợp nhất với nhu cầu của mình.
Dù vậy, một số tạp chí chuyên ngành về lĩnh vực sân khấu tại Anh đã bày tỏ sự lo ngại trước sự xuất hiện của một show táo bạo và gây tranh cãi như "The Family Sex Show", chẳng hạn, tờ tạp chí The Critic đã lên tiếng cho rằng "The Family Sex Show" có thể dẫn tới những đối thoại không phù hợp giữa trẻ nhỏ và người lớn xung quanh đề tài tình dục.
Bỗng chốc, một đề tài vốn bị xem là nhạy cảm và khó nói giữa người lớn và trẻ nhỏ lại trở thành một đề tài có thể thảo luận cởi mở.
Sự cởi mở quá đà có thể tạo nên những khoảng trống nguy hiểm về sau, để những kẻ xâm hại trẻ em có thể lợi dụng sự non nớt của trẻ và tiếp cận trẻ dưới danh nghĩa "giáo dục giới tính".
Một số tạp chí chuyên ngành về lĩnh vực sân khấu tại Anh đã bày tỏ sự lo ngại trước sự xuất hiện của một show táo bạo và gây tranh cãi như "The Family Sex Show" (Ảnh: The Guardian).
Phía công ty sản xuất cho biết mỗi khi "The Family Sex Show" được lên kế hoạch biểu diễn ở đâu, sẽ luôn có những sự quấy phá diễn ra ở đó, họ đã phải nhận nhiều sự đe dọa, chính vì vậy, hiện tại, công ty sản xuất vở kịch này đã gác lại các kế hoạch biểu diễn.
Theo kế hoạch ban đầu, trước khi chính thức vào xem vở kịch, các gia đình sẽ tham gia vào cuộc thảo luận với những chuyên gia về giáo dục giới tính, tại đây, các khán giả có thể đặt ra những câu hỏi và nhận được những câu trả lời chất lượng.
Công ty sản xuất vở kịch từng quảng bá rằng họ sẽ đưa lại những kiến thức an toàn, cách tiếp cận tích cực xung quanh vấn đề giới tính để cả trẻ nhỏ, thanh thiếu niên và những người lớn đi cùng với trẻ có thể có được những hiểu biết đúng đắn về vấn đề giới tính... Các kiến thức được đưa vào vở kịch đều do các chuyên gia trong lĩnh vực giáo dục tư vấn cho ê-kíp sản xuất vở kịch.
Trước những phản ứng dữ dội mà vở kịch vấp phải, phía công ty sản xuất đã lên tiếng: "Chúng tôi tin rằng những gì đang xảy ra chính là phản ánh chân thực nhất về thái độ thực sự của cộng đồng xung quanh việc giáo dục giới tính, cũng như cách thức biểu đạt trong văn hóa - nghệ thuật".
Trước khi vấp phải những phản ứng này, nhà sản xuất của vở kịch - bà Josie Dale-Jones đã chia sẻ với truyền thông Anh: "Chúng tôi biết sẽ có những người không muốn một vở kịch như thế này có thể được thực hiện. Không có nhiều người phản ứng đâu, nhưng những người phản ứng thì thường rất lớn tiếng nên sẽ thu hút nhiều sự chú ý".
Công ty ThisEgg khẳng định họ sẽ vẫn tiếp tục thực hiện show này dù không biết bao giờ mới có thể chính thức đưa vở kịch tới với công chúng. Công ty này cũng xin lỗi những khán giả đã mua vé nhưng lại không thể tới xem kịch ở tại thời điểm này.
Tại sao yếu tố "nóng" trên sân khấu kịch lại dễ bị phản ứng?
Kịch nói đương đại không ngừng vận động và có những thử nghiệm táo bạo mới mẻ, trong đó, việc đưa cảnh "nóng", cảnh khỏa thân và yếu tố 18+ lên sàn diễn đã được "khai phá" mạnh mẽ. Tuy nhiên, những cảnh "nóng" trên sân khấu kịch trước sau gì vẫn dễ bị phản ứng, cho dù đó có là vở kịch dành cho khán giả trưởng thành. Vì sao cảnh "nóng" trên sân khấu kịch dễ bị phản ứng vậy?
Nhìn cảnh diễn viên cố gắng tạo hình, tạo thanh để tạo nên yếu tố "nóng" ngay trên sân khấu luôn khiến khán giả ngồi dưới có cảm giác gượng gạo và ngại ngùng, thậm chí bẽ bàng. Cũng cùng đề cập tới yếu tố 18+, nhưng khi xem cảnh "nóng" trong một bộ phim, dù là phim truyền hình hay phim điện ảnh, khán giả cũng cảm thấy khác.
Kịch nói đương đại không ngừng vận động và có những thử nghiệm táo bạo mới mẻ, trong đó, việc đưa cảnh "nóng", cảnh khỏa thân và yếu tố 18+ lên sàn diễn đã được "khai phá" (Ảnh: Chicago Tribune).
Hãy thử nhớ lại cảm giác khi bạn xem cảnh "nóng" ở ngoài rạp chiếu phim. Hình ảnh hiện ra rõ nét nhưng thực ra vẫn có đủ sự kín đáo, vừa đủ để khiến người xem hứng thú, vừa đủ để khơi gợi trí tưởng tượng vì người xem cảm thấy chưa thỏa mãn với góc quay. Đôi khi bạn ước góc máy dịch sang bên trái hay bên phải một chút, hoặc tiến lại gần hay lùi ra xa chút nữa...
Ngôn ngữ cơ thể của diễn viên khi đó mang tính gợi mở, tưởng như rất chân thực, nhưng vẫn có nhiều yếu tố được tính toán kỹ lưỡng, nhằm khơi dậy trí tưởng tượng của người xem mà thôi. Quả thực những cảnh "nóng" trên phim luôn hoàn hảo hơn trên sân khấu kịch, bởi các yếu tố thẩm mỹ được tính toán kỹ càng đối với một cảnh phim, đặc biệt nếu xét tới yếu tố góc quay.
Ngoài ra, khi quay cảnh "nóng" trên phim trường, ê-kíp thực hiện cảnh quay nhạy cảm thường hạn chế về số lượng người có mặt. Sự riêng tư đó giúp các diễn viên bớt căng thẳng hơn, họ diễn tốt hơn, tự nhiên hơn. Nhưng ở sân khấu kịch, diễn viên phải diễn trước sự quan sát của đám đông khán giả một cách trực tiếp, họ không có cơ hội để thực hiện lại nếu cảnh 18+ đó chưa ổn.
Khi xem phim, người xem tưởng như mình đã nhìn thấy những cảnh quay rất chân thực rồi, nhưng kỳ thực mắt họ đã được đặt vào góc lý tưởng nhất, đạt hiệu ứng thẩm mỹ cao nhất. Góc máy đó đã được đạo diễn cùng quay phim tính toán kỹ lưỡng.
Tất cả sự chân thực mà người xem tưởng mình được chứng kiến, thực chất chỉ là cảm giác do góc quay khéo léo mang lại.
Trên sân khấu kịch, diễn viên không có được sự hỗ trợ đắc lực của góc quay. Khán giả từ mọi phía cùng lúc quan sát họ. Thực tế, cảnh "nóng" trên sân khấu kịch chủ yếu vẫn mang tính ước lệ, tượng trưng. Nhìn chung, diễn viên vẫn phải vừa diễn vừa chú ý "che chắn" để không gây nên những pha hớ hênh phản cảm.
Trên sân khấu kịch, diễn viên không có được sự hỗ trợ đắc lực của góc quay. Khán giả từ mọi phía cùng lúc quan sát họ (Ảnh: Chicago Tribune).
Trên sân khấu kịch phương Tây, đã có những màn khỏa thân thực sự ngay trên sân khấu. Hiện tại, khỏa thân vẫn đang là giới hạn táo bạo cao nhất trên sân khấu kịch.
Những cảnh "nóng" trên sân khấu kịch trước sau gì vẫn mang tính ước lệ, tượng trưng, nhưng vẫn luôn khiến khán giả và diễn viên cảm thấy xấu hổ, ngại ngùng, nếu vở diễn yêu cầu diễn viên phải "làm tới" để cảnh diễn thực sự "nóng".
Góc quan sát của khán giả khi xem một vở kịch là rất rộng, người xem ngồi ở các góc khác nhau sẽ dễ dàng nắm bắt được sự lúng túng, ngại ngùng (nếu có) của diễn viên khi thực hiện cảnh "nóng".
Khoảng cách từ vị trí ngồi của người xem tới sân khấu cũng là một yếu tố làm giảm bớt mức độ hấp dẫn của cảnh "nóng" trên sân khấu kịch. Trên phim, góc máy có thể đẩy ra xa hay kéo sát lại gần rất đơn giản, còn ở sân khấu kịch, người xem quan sát ở một góc không thay đổi trong suốt chiều dài vở kịch.
Một nét tâm lý của con người từ xưa đến nay, đó là mọi người vẫn luôn coi "chuyện ấy" là chuyện riêng tư, tế nhị, nhạy cảm.
Khi ngồi xem kịch và thấy diễn viên thực hiện cảnh "nóng" cao trào, người xem sẽ luôn cảm thấy ái ngại hơn rất nhiều so với xem một cảnh "nóng" trên phim, bởi yếu tố trực tiếp ngay trên sân khấu kịch tạo ra rất nhiều thách thức cho tâm lý của cả diễn viên và khán giả.
Lịch sử điện ảnh đã từng chứng kiến những nữ diễn viên được ví như những "quả bom sex". Nhưng nếu đưa những người đẹp này từ màn ảnh sang sân khấu kịch, có lẽ danh tiếng của họ sẽ bị hạn chế đi nhiều, bởi cảnh "nóng" trên sân khấu kịch từ xưa tới nay vẫn luôn là cảnh khó tới mức trở thành hóc búa, nan giải, bởi diễn quá ước lệ thì "nhạt", mà diễn quá thăng hoa thì... "ngượng".
Bích Ngọc
Theo The Guardian
25/04/2022
