Sau khi kết thúc kỳ thi tốt nghiệp THPT 2021, thầy Đinh Đức Hiền, giáo viên môn Sinh học tại Hệ thống giáo dục HOCMAI (Hà Nội) từng đặt nghi vấn điểm giống nhau giữa nội dung ôn tập của thầy Phan Khắc Nghệ, giáo viên Sinh học, trường THPT chuyên Hà Tĩnh với đề thi chính thức môn Sinh học. Đặc biệt, một số nội dung trùng lặp từng câu chữ. Thầy Hiền cho rằng đây không phải sự trùng hợp ngẫu nhiên.
Ngày 14/7, đại diện Bộ GD&ĐT cho biết đã nắm được thông tin phản ánh trên. Bộ đang phối hợp các cơ quan liên quan xác minh sự việc. Tuy nhiên, từ đó đến nay, hơn 6 tháng trôi qua, Bộ GD&ĐT vẫn chưa công bố kết quả điều tra và phương án xử lý sự việc này.
Thầy Đinh Đức Hiền chỉ ra nội dung trùng hợp giữa kiến thức ôn tập và đề thi môn Sinh học.
6 tháng im lặng
Theo nguồn tin, ngày 4/8, Bộ GD&ĐT ra quyết định thành lập tổ công tác liên ngành xác minh thông tin phản ánh về đề thi môn sinh học kỳ thi tốt nghiệp THPT 2021. Tổ công tác gồm: Bộ GD&ĐT (lãnh đạo các cục, vụ, thanh tra, các chuyên viên), Bộ Công an (A03, A05) và các chuyên gia, giáo viên trong hội đồng ra đề thi tốt nghiệp THPT năm 2021.
Sau khi thực hiện đối chiếu, so sánh đề thi chính thức của Bộ GD&ĐT với đề trong video của ông Phan Khắc Nghệ. Tổ chuyên gia kết luận, các câu hỏi trong 4 mã đề thi được chọn với các câu hỏi xuất hiện trong nội dung ôn tập của ông Nghệ cho thấy sự trùng lặp rất lớn.
Cụ thể, trong tổng số 40 câu của từng mã đề thô được chọn thì 39 câu trùng (chiếm tỷ lệ 97,5%) với các câu trong nội dung ôn tập của ông Nghệ. Trong đó, 37 câu trùng ở cả 4 mã đề (chiếm 94,87%), riêng câu 81 chỉ trùng với mã đề 210, câu 105 trùng hoàn toàn với mã đề 210 và 212 và trùng 1 phần với 2 mã đề 211 và 213.
Tổ chuyên gia cũng chỉ ra, câu hỏi trong 4 mã đề bị loại 203, 205, 215, 216 được tổ chuyên môn lựa chọn ngẫu nhiên từ 16 mã đề bị loại với các câu hỏi xuất hiện trong nội dung ôn tập của ông Nghệ cho thấy, sự trùng lặp rất thấp, phần lớn là khác biệt.
Phân tích các câu hỏi trong đề duyệt chốt và các tư liệu trong các tệp dữ liệu trao đổi giữa ông Phan Khắc Nghệ và một số thành viên trong tổ ra đề môn Sinh qua các năm 2015, 2016, 2017, 2018 và 2021 cho thấy, ông Nghệ trao đổi các câu hỏi môn sinh học cho nhau, gắn nội dung câu hỏi vào các ô ngân hàng đề thi, hẹn gặp trực tiếp để liên hệ nội dung trao đổi liên quan đến đề thi tốt nghiệp THPT qua các năm.
Sau kết luận điều tra trên, đến nay Bộ GD&ĐT chưa có động thái xử lý và công bố thông tin trên khiến các chuyên gia, giáo viên, học sinh thêm phần hoang mang và đặt nghi vấn gian lận ngày càng nhiều.
Thầy Phan Khắc Nghệ livetream ôn tập cho học sinh.
Xử lý nghiêm, không bao che
Thầy Đinh Đức Hiền, giáo viên môn Sinh học tại Hệ thống giáo dục HOCMAI (Hà Nội) cho rằng, cần làm rõ sai phạm xảy ra trong quy trình làm đề thi THPT 2021 hay không.
Ngân hàng đề này chứa hàng ngàn câu hỏi khác nhau được chuẩn hóa và bảo mật nghiêm ngặt. Các câu hỏi này sẽ được tạo thành 16 đề thô. Sau khi có đề thô, tổ ra đề thi tốt nghiệp THPT môn Sinh học sẽ chọn ra ngẫu nhiên 4 mã đề bằng phần mềm chuyên dụng.
Cả 4 mã đề này sau đó sẽ được chỉnh lý, phản biện để trở thành các đề duyệt chốt. Các đề duyệt chốt sẽ được phần mềm chuyên dụng đảo trộn câu hỏi thành 24 mã đề khác nhau và đưa vào kỳ thi. "Như vậy, có thể thấy rằng với quy trình này, việc trùng khớp đến 39/40 câu đề thô, 37/40 câu đề chốt là điều phi thực tế với tài liệu chỉ trong một buổi dạy trước khi thi", thầy Hiền đặt vấn đề.
TS Hoàng Ngọc Vinh, nguyên Vụ trưởng Vụ Giáo dục chuyên nghiệp, Bộ GD&ĐT cho rằng, dư luận nghi ngờ về mối quan hệ của thầy Phan Khắc Nghệ và những người ra đề là hoàn toàn có cơ sở vì rất khó xảy ra xác suất lặp nội dung đến hơn 90%, cao gần như tuyệt đối.
"Nếu là bài thi tự luận và có 3 đề thi thì xác suất trùng lặp có thể cao, nhưng đây là thi trắc nghiệm. Việc ôn thi trúng tủ các câu trắc nghiệm đến trên 90% là điều xưa nay chưa từng có", TS Vinh khẳng định.
Bộ GD&ĐT cần thể hiện trách nhiệm trong vụ việc này và nhanh chóng thông tin đầy đủ, công khai về vụ việc, ông nhấn mạnh.
Minh Khôi
