Theo thống kê của Bộ GD&ĐT, năm ngoái, 47,98% thí sinh lựa chọn và nhập học theo phương thức xét điểm thi tốt nghiệp THPT. Tiếp đến là phương thức xét học bạ với 37,18% thí sinh.
Thấp nhất là phương thức xét tuyển qua phỏng vấn - tỷ lệ thí sinh nhập học 0,00%, phương thức kết hợp xét học bạ với phỏng vấn - tỷ lệ sinh viên nhập học đạt 0,01%. Do đó, Bộ GD&ĐT đề nghị các trường đại học phân tích, thống kê kết quả của các phương thức xét tuyển, đánh giá kết quả học tập của sinh viên theo phương thức xét tuyển, loại bỏ các phương thức xét tuyển không hiệu quả.
Với đề nghị trên, TS Nguyễn Quốc Chính, Giám đốc Trung tâm khảo thí Đại học Quốc gia TP.HCM cho rằng, các trường đại học đưa ra nhiều phương thức xét tuyển thường có hai lý do. Một là mong muốn tuyển được nhiều thí sinh. Hai là thể hiện sự đặc thù của mỗi đơn vị đào tạo.
Ông dẫn chứng, năm 2022 Đại học Quốc gia TP.HCM có phương thức xét tuyển thẳng 1 học sinh học giỏi nhất của trường THPT. Học sinh này chỉ cần thư giới thiệu từ trường THPT, Đại học Quốc gia TP.HCM nhận ngay. Số lượng thí sinh trúng tuyển theo phương thức này không nhiều, chỉ vài chục em nhưng nhà trường đã truyền tải được thông điệp thu hút nhân tài và văn minh. Năm nay, trường vẫn tiếp tục duy trì phương thức xét tuyển này.
"Bộ GD&ĐT không nên yêu cầu các trường bỏ phương thức xét tuyển vì đó là đặc thù và khẳng định sự tự chủ của trường đó. Các trường đưa ra nhiều phương thức xét có thể không hiệu quả về số lượng tuyển nhưng sẽ hiệu quả về mặt tự chủ", ông Chính nhấn mạnh.
Đồng tình quan điểm trên, đại diện Đại học Đà Nẵng cũng nêu các phương thức xét tuyển mà các trường đưa ra là phù hợp với đào tạo và hướng tới phục vụ nhu cầu của từng đối tượng người học mà cơ sở hướng tới thu hút. Bộ GD&ĐT chỉ nên đóng vai trò khuyến cáo các trường chọn ít phương thức, từ 3 - 5 là đủ để tránh gây rối cho thí sinh.
Theo Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Hoàng Minh Sơn, Bộ có đầy đủ dữ liệu các trường và cung cấp thông tin để các trường nhận thức sự khác nhau giữa các phương thức. Thực tế có sự không công bằng giữa các phương thức. Trách nhiệm của các trường là tự xác định phân tích các phương thức tương quan và tự xác định điểm đầu vào để là căn cứ đưa ra chỉ tiêu cho các phương thức khác nhau.
“Bộ đưa ra khuyến cáo không dừng ở số lượng mà còn nhiều yếu tố khác để giúp các trường rà soát lại phương thức xét tuyển. Bộ không yêu cầu các trường bỏ phương thức xét tuyển mà đây là dịp lãnh đạo các trường xem xét phương thức này kia có thực sự hiệu quả không”, Thứ trưởng Hoàng Minh Sơn nói.
Đồng thời, theo Thứ trưởng Sơn, Bộ không muốn kiểm soát chặt và cũng không làm giảm đi sự lựa chọn của thí sinh mà đang tăng cơ hội lựa chọn cho các em.
2022 là năm đầu tiên thí sinh cả nước đăng ký xét tuyển bằng hình thức trực tuyến. Thí sinh đăng ký ngành/trường đại học phải kèm theo mã phương thức xét tuyển tương ứng. Tuy nhiên, nhiều phương thức xét tuyển có tên gần giống nhau, khiến thí sinh nhầm lẫn, dẫn đến trượt đại học không đáng có. Do đó, năm nay Bộ Giáo dục và Đào tạo đơn giản hoá việc đăng ký xét tuyển, thí sinh chỉ đăng ký xét tuyển theo mã xét tuyển/ngành, giảm tối đa nhầm lẫn.