Bộ ảnh hiếm về đám cưới 'quý tộc Hà Nội' trong thế kỷ trước: Choáng nhất là dàn siêu xe 'khủng'

Cô tiểu thư nhà giàu bướng bỉnh và cuộc hôn nhân không tình yêu

Căn nhà cổ số 18 phố Tràng Tiền (quận Hoàn Kiếm, Hà Nội) được xây dựng từ rất lâu rồi, chẳng ai nhớ từ bao giờ. Đến nay bên ngoài căn nhà đã thay đổi sửa sang khá nhiều, nhưng đối với một cụ bà 83 tuổi, đó là nơi chứa chan không biết bao nhiêu kỷ niệm với người chồng quá cố suốt gần 1 thế kỷ qua.

Bà Nguyễn Thị An (sinh năm 1932) là con gái lớn trong gia đình có 6 người con. Trên bà còn 2 anh trai, và sau là 3 cô em gái. Gia đình bà khi xưa cũng thuộc dạng giàu có, làm ăn lớn, có tiếng tại phố Sinh Từ (nay là phố Nguyễn Khuyến), con phố chuyên bán dao kéo tại thành Thăng Long.

Người ta bảo “Trai Đinh, Nhâm, Quý thì tài / Gái Đinh, Nhâm, Quý qua hai lần đò”, con gái Nhâm Thân lận đận tình duyên, số thường vất vả. Nhưng với bà An thì khác, đi gần hết cuộc đời, nhìn lại năm tháng đã qua, bà thấy mình có cuộc sống rất sung sướng bình yên, đường tình duyên thì êm đềm hạnh phúc. Đặc biệt, chuyện tình yêu của bà với người chồng quá cố rất ly kỳ và chan chứa kỉ niệm.

Lật giở từng tấm ảnh cũ được lưu giữ rất cẩn thận, bà An vuốt ve chúng như muốn chạm vào những mảnh ký ức còn nguyên vẹn từ hơn 60 năm trước. “Năm 20 tuổi, khi ấy tôi vẫn đương thì xuân sắc. Tôi bán vải ở chợ Nam, nhà có máy dệt, chuyên dệt quần áo chở vào trong Nam bán. Bố mẹ tôi giáo dục các con rất nghiêm khắc, theo nề nếp phong kiến, nhưng chuyện tình cảm thì tôi rất cởi mở. Tôi sống cũng thoáng, hay đi chơi với bạn bè, ăn mặc mốt thời đại lắm. Nhưng 9h tối không có mặt ở nhà là bố đã chờ sẵn để đ̼á̼n̼h̼ ̼p̼h̼ạ̼t̼.

Năm 51-52, tôi yêu một anh là em út của ông Cự Giao, p̼h̼ú̼ ̼h̼à̼o̼ làng Cự Đà giàu có nổi tiếng ngày xưa. Nhưng bố mẹ tôi qua mai mối lại muốn gả tôi cho con trai nhà họ Nguyễn trên phố Tràng Tiền. Cha mẹ đặt đâu con ngồi đấy, nên dù tôi không hề có tình cảm với người ta, vẫn phải nghe lời bố mẹ. Mẹ tôi còn d̼ọ̼a̼ bảo, nếu chịu lấy chồng mẹ sẽ cho tôi hết sạp vải ở chợ, còn không thì tự đi mà cưới người khác, tự lo ăn mặc. Thế nên tôi im lặng về nhà chồng, dù trong lòng phản đối cực lực.

Ông nhà tôi là Nguyễn Đức Chiểu, con trai chủ tiệm may Adam nổi tiếng, giờ là số 19 Tràng Tiền đấy. Mẹ ông m̼ấ̼t̼ sớm, chỉ còn bố thôi. Hồi ấy ông thích tôi lắm, ngày Tết đến nhà tôi chơi thì tôi bận đi với “người yêu”. Ra bờ Hồ vô tình 3 người gặp mặt, tôi “bơ” ông ấy luôn. Nhưng rồi cuối cùng tôi vẫn phải lên xe hoa. Trước lúc cưới tôi nói thẳng với ông Chiểu là tôi không yêu ông, nhưng ông chỉ cười hiền.

Ngày rước tôi về, ông và bạn bè lái một hàng xe xịn đến trước cửa, tiệc cưới thì đặt ở khách sạn to nhất nhì Hà Nội, ông cười nhiều lắm, còn tôi thì buồn thiu. Sau đó mấy tháng tôi vẫn lạnh nhạt, chỉ quán xuyến việc nhà như trách nhiệm người vợ, như những gì tôi được bố mẹ dạy dỗ.

Thế mà ông Chiểu vẫn yêu thương, chiều tôi lắm. Tôi sinh 2 đứa, 1 trai 1 gái, chẳng bao giờ phải thức khuya vất vả chăm con hay cho bú, bởi nhà có 2 vú em. Ông quan tâm chăm sóc tôi đủ thứ, nên dần dần tôi yêu ông lúc nào không hay. Ông tốt lắm, bao dung độ lượng, không quát mắng ai bao giờ, rất học thức. Gia đình môn đăng hộ đối, tôi cũng không thiệt thòi gì. Ai cũng bảo tôi sướng, tôi cũng thấy mình may mắn, cảm động vì ông nhiều lắm.

Đám cưới x̼a̼ ̼h̼o̼a̼ bậc nhất đất kinh kỳ, rước dâu bằng 10 ô tô hạng sang

Năm 1952, tại con phố Tràng Tiền đã diễn ra đám cưới xa hoa bậc nhất đất kinh kỳ giữa 2 gia tộc giàu có nổi danh nhờ kinh doanh buôn bán vải, may. Một dàn xe màu đen của họ nhà trai xếp hàng trước cửa nhà số 19 Tràng Tiền chuẩn bị đi rước dâu.

Số 18 – 19 Tràng Tiền và nhiều căn nhà xung quanh khi xưa đều thuộc sở hữu của gia tộc họ Nguyễn, chủ tiệm may lớn nhất nhì Hà thành có tên gọi Adam, sau g̼i̼ả̼i̼ ̼p̼h̼ó̼n̼g̼ đổi thành tiệm may Á Đông. Bây giờ căn nhà đã sang tên đổi chủ, thay đổi khá nhiều, nhưng mặt tiền và cấu trúc 2 tầng gần như không đổi.Dàn s̼i̼ê̼u̼ ̼x̼e̼ trên là của ông chủ tiệm may (người ôm bó hoa) dùng để rước dâu, trong hình là gia đình chú rể đến nhà cô dâu ở phố Sinh Từ (nay là phố Nguyễn Khuyến, Hà Nội).

Đám rước dâu đã thu hút sự chú ý của rất đông người dân Hà Nội, tụ tập kín 2 bên đường để ngắm nhìn. Thời ấy đón dâu bằng xe ô tô, lại còn những 10 chiếc xe sang, đã chứng tỏ địa vị và mức độ giàu có, xa hoa của nhà chú rể.

Đi đầu bên trái là chú rể điển trai tên Nguyễn Đức Chiểu, cậu ấm của ông chủ tiệm may Á Đông, còn cô dâu mặc áo dài trắng (cúi mặt) đi bên phải tên Nguyễn Thị An, là đại tiểu thư gia đình q̼u̼y̼ề̼n̼ ̼q̼u̼ý̼, giàu có nổi tiếng tại phố Sinh Từ. Cô dâu ôm bó hoa, cúi đầu khép nép bên dàn phù dâu xinh đẹp, còn chú rể bên cạnh lại cười rất tươi.

Trước khi diễn ra tiệc cưới, cô dâu chú rể ra mắt ô̼n̼g̼ ̼b̼à̼ ̼t̼ổ̼ ̼t̼i̼ê̼n̼, chào hỏi các tiền bối trong gia tộc, và được tặng của hồi môn. Cô dâu chú rể đều x̼u̼ấ̼t̼ ̼t̼h̼â̼n̼ ̼d̼a̼n̼h̼ ̼g̼i̼a̼ ̼v̼ọ̼n̼g̼ ̼t̼ộ̼c̼, nên đám cưới được trang hoàng rất lộng lẫy, mang phong cách q̼u̼y̼ề̼n̼ ̼q̼u̼ý̼. Đón dâu xong, tiệc cưới được tổ chức ở khách sạn số 1 Hàng Khay. Chú rể lịch lãm đứng cạnh cô dâu mới, sau đó cặp vợ chồng trẻ đi mời t̼r̼à̼ ̼t̼h̼u̼ố̼c̼ họ hàng, khách khứa.

Có thể thấy nét văn hoá truyền thống xưa, các chị, các cô, các bà đã lấy chồng đều vấn tóc, dùng khăn đóng, còn các cô gái trẻ chưa chồng đều búi tóc cao, mái cuộn. Trong ảnh là cô dâu cùng dàn phù dâu xinh đẹp, toàn mỹ nữ Hà thành thế kỷ trước.

Đám cưới được tổ chức ở khách sạn lớn nhất nhì Hà Nội lúc bấy giờ.

Tiệc đám cưới những năm 50 được sắp xếp phân chia rõ ràng, nam nữ ngồi riêng, các bậc phụ lão và thanh niên cũng ngồi theo từng khu vực riêng biệt. Tiệc tổ chức theo phong cách ẩm thực của Pháp, có p̼h̼ụ̼c̼ ̼v̼ụ̼ ̼r̼ó̼t̼ ̼r̼ư̼ợ̼u̼ lịch sự. Số bàn tiệc trong đám cưới khá lớn, bao trọn diện tích khách sạn số 1 Hàng Khay.

Lễ rước dâu ngày xưa đã lộng lẫy không kém gì bây giờ.

Đúng là chỉ có gia đình q̼u̼y̼ề̼n̼ ̼q̼u̼ý̼ mới tổ chức được đám cưới long trọng như thế này.

Có thể thấy quy mô đám cưới trong bộ ảnh này thuộc h̼à̼n̼g̼ ̼k̼h̼ủ̼n̼g̼ thời bấy giờ, bởi mức độ x̼a̼ ̼h̼o̼a̼ của dàn xe đón dâu, cùng hàng trăm khách mời trong giới Hà thành tới dự tiệc. Cô dâu chú rể cùng xuất thân giàu có, những tấm ảnh về đám cưới q̼u̼y̼ề̼n̼ ̼q̼u̼ý̼ như thế này bây giờ đã r̼ấ̼t̼ ̼h̼i̼ế̼m̼, khó có thể tìm thấy để ngắm nhìn lại.