Mãi đến sau này, căn bệnh bí ẩn mới được giải mã thực ra là một thủ thuật tài tình được tạo ra bởi một nhóm bác sĩ nhằm cứu sống hàng chục người Do Thái vào thời điểm đó.
Khi chế độ phát xít của Mussolini đã sụp đổ, khiến chính phủ mới của Ý phải tuyên chiến với Đức Quốc xã và hợp tác với quân Đồng minh. Tuy nhiên, miền bắc của đất nước và thủ đô của Ý vẫn bị phát xít Đức chiếm đóng dưới tên gọi Cộng hòa Xã hội Ý là chính quyền bù nhìn.
Vấn đề đáng chú ý chính là chủ nghĩa bài Do Thái đã sôi sục khắp đất nước kể từ khi Mussolini nắm quyền vào những năm 1920, nhưng mọi thứ thực sự trở nên tồi tệ hơn nữa sau khi Đức chiếm đóng vào năm 1943.
Vào thời điểm này, Đức Quốc xã đã kiểm soát phần lớn lục địa Châu Âu và nỗi kinh hoàng của cuộc đại thảm sát Holocaust đang bùng phát. Vào ngày 16/10/1943, Đức Quốc xã bắt đầu các cuộc đột kích vào cộng đồng người Do Thái ở Rome và bắt đầu trục xuất hàng trăm người đến trại Auschwitz.
Đối mặt với sự tuyệt vọng cùng cực, một số ít gia đình đã tìm nơi ẩn náu trong bệnh viện Fatebenefratelli đối diện với khu ổ chuột trên đảo Tiber, Rome. Nhưng vấn đề đặt ra đó là một loạt các bác sĩ có thể làm gì nếu Đức Quốc xã đến gõ cửa?
Giáo sư Giovanni Borromeo, tiến sĩ Vittorio Sacerdoti và một số nhân viên y tế của bệnh viện đã lên một kế hoạch táo bạo. Họ bắt đầu tiếp nhận mọi người vào bệnh viện, ngay cả khi họ không bị bệnh, và ghi vào hồ sơ rằng họ đang mắc một chứng bệnh “hư cấu” được gọi là "il morbo di K" và "hội chứng K" - tiếng Ý có nghĩa là "Hội chứng K”.
Chữ “K” thực tế còn là chữ cái có liên quan đối với tên của Herbert Kappler, cảnh sát trưởng Đức Quốc xã ở Rome, người dẫn đầu các cuộc vây bắt người Do Thái, và thống chế Albert Kesselring được giao nhiệm vụ bảo vệ Ý chống lại lực lượng Đồng minh. Cả hai đều bị kết án tội ác chiến tranh sau chiến tranh.
“Hội chứng K” được nhân viên tại bệnh viện sử dụng làm mã để nhận ra ai không bị bệnh và tìm nơi ẩn náu. Nó còn có tác dụng khác đó là khiến Đức Quốc xã sợ hãi vì chữ “K” gợi lên ký ức về Bệnh Koch, một người khác thuật ngữ nói về bệnh lao. Kết quả là các sĩ quan Đức Quốc xã đã rất sợ hãi.
"Hôm Đức Quốc xã đến bệnh viện, có người đến phòng chúng tôi và nói: Các bạn phải ho, phải ho nhiều vì họ sợ ho, họ không muốn mắc một căn bệnh quái ác và họ sẽ không vào. Đức Quốc xã nghĩ rằng đó là bệnh ung thư hoặc bệnh lao và họ chạy trốn như những con thỏ”, tiến sĩ Sacerdoti cho biết.
Đã có nhiều câu chuyện liên quan đến “Hội chứng K” bí ẩn. Mỗi câu chuyện lại có những chi tiết khác nhau bị xáo trộn trong nhiều thập kỷ. Tuy nhiên, câu chuyện về "Hội chứng K" đã được chắp nối từ một số lời khai của những người ở đó vào thời điểm đó.
Không rõ có bao nhiêu người mắc phải "Hội chứng K" - hầu hết các ước tính khác nhau từ hàng chục đến hàng trăm, tuy nhiên, vai trò của bệnh viện Fatebenefratelli và sự khéo léo của các bác sĩ đã được công nhận vì những nỗ lực dũng cảm chống lại sự tàn bạo của Đức Quốc xã.
