Từ đầu năm 2020, đặc biệt sau khi xuất hiện làn sóng COVID-19, lượng bệnh nhân bị nấm đen tăng nhanh. Bệnh viện Bạch Mai (Hà Nội) đến nay ghi nhận hơn 20 trường hợp phải nhập viện điều trị. Các bệnh nhân nhiễm nấm đen chủ yếu từ các khoa Tai mũi họng, Hồi sức tích cực, Thần kinh, Mắt, Nội tiết - Đái tháo đường…
Đa số họ đều có bệnh nền khi nhập viện và trong tình trạng nhiễm trùng nặng với các tổn thương nhiễm nấm ăn từ xoang lan lên xương hàm, ổ mắt, hệ thần kinh.
PGS.TS Đỗ Duy Cường thăm khám cho bệnh nhân nhiễm nấm đen điều trị.
Nấm đen xâm nhập cơ thể thế nào?
PGS.TS Đỗ Duy Cường, Giám đốc Trung tâm bệnh nhiệt đới, Bệnh viện Bạch Mai cho hay, nấm đen là bệnh nhiễm trùng mới nổi nghiêm trọng do bào tử nấm có tên gọi là Mucormycetes gây ra.
Nhóm nấm Mucor tạo ra hàng triệu bào tử lơ lửng trong không khí và thường phát triển vào mùa hè và mùa thu. Những bào tử này khi tiếp xúc với bề mặt ẩm ướt, có các chất hữu cơ thối rữa như lá cây, gỗ mục nát, phân động vật hoặc đất, chúng bắt đầu nảy mầm và tạo ra sợi nấm.
Nấm xâm nhập vào cơ thể qua 2 con đường: Hít phải bào tử nấm từ không khí, gây nhiễm trùng phổi, não hoặc xoang; xâm nhập qua da bởi vết cắt, vết xước, vết cào, vết bỏng và một số tổn thương da khác.
Những người nguy cơ cao mắc bệnh gồm: Người từng mắc COVID-19; người mắc bệnh đái tháo đường type 2 đặc biệt là có tình trạng nhiễm toan ceton; người mắc bệnh ung thư, cấy ghép tạng, cấy ghép tế bào, sử dụng Corticosteroid kéo dài; người có tình trạng suy giảm miễn dịch, nhiễm HIV; người bị chấn thương da do phẫu thuật, bỏng, trẻ sinh non, nhẹ cân và suy dinh dưỡng…
Phòng bệnh nấm đen
Hiện không có thuốc hay vacine chủng ngừa để ngăn chặn bệnh nấm đen, nên để phòng bệnh, đặc biệt ở những bệnh nhân bệnh nền đái tháo đường, ung thư, suy giảm miễn dịch, hậu COVID-19, bác sĩ khuyên chúng ta cần chú ý:
- Tránh đến khu vực nhiều khói bụi, công trường. Đeo khẩu trang hiệu suất lọc trên 95% có than hoạt tính khi phải đến khu vực nhiều khói bụi.
- Tránh các hoạt động tiếp xúc trực tiếp với bụi hoặc đất. Mang găng tay, ủng nếu thực hiện bất kỳ hoạt động nào liên quan đến đất.
- Vệ sinh vùng da bị thương bằng nước ấm và dung dịch sát khuẩn để tránh nhiễm trùng da.
- Nếu bạn đã cấy ghép tế bào gốc hoặc cấy ghép nội tạng, hãy nói chuyện với bác sĩ của bạn để được dùng thuốc kháng nấm để ngăn ngừa các bệnh nhiễm trùng do nấm.
- Tại các bệnh viện, các cơ sở y tế lưu ý: Khử trùng các thiết bị được sử dụng bởi nhiều bệnh nhân (ống khí quản, máy thở, mặt nạ phun khí dung…); hệ thống thông gió; xử lý vết thương đúng cách…
- Điều trị và kiểm soát tốt bệnh nền. Khi xuất hiện triệu chứng nghi ngờ nhiễm nấm đen cần đến các cơ sở chuyên khoa để khám và phát hiện, điều trị thuốc chống nấm sớm, đúng phác đồ để hạn chế tỷ lệ tử vong.
Thanh Hải
