Sự cố xảy ra hôm 23/5. Theo Reuters, một chiến đấu cơ MiG-29 của Belarus đã hộ tống chiếc máy bay chở khách của hãng hàng không Ryanair từ Athens, Hy Lạp đến Lithuania. Máy bay thương mại sau đó bất ngờ chuyển hướng tới Minsk, thủ đô của Belarus, nơi nhà chức trách địa phương bắt giữ nhà báo Roman Protasevich.
 |
| Nhân viên an ninh đang cho chó nghiệp vụ kiểm tra hành lý của các hành khách trên chuyến bay Ryanair 4978 tại sân bay quốc tế Minsk, Belarus ngày 23/5. Ảnh: Reuters |
Dữ liệu từ trang flightradar24.com hé lộ, máy bay Ryanair buộc phải chuyển hướng chỉ 2 phút trước khi dự kiến vượt qua không phận Lithuania. Sau 7 giờ lưu lại Minsk, máy bay mới cất cánh và cuối cùng đáp xuống sân bay ở Vilnius, nơi Thủ tướng Lithuania Ingrida Simonyte đang chờ sẵn để gặp gỡ các hành khách.
Hãng thông tấn Delfi của Lithuania sau đó dẫn lời một nhân chứng kể, Protasevich đã đưa hai tay ôm lấy đầu và run rẩy khi nhận ra chuyến bay đổi hướng đến Minsk. Sau khi máy bay hạ cánh, lực lượng an ninh đã xông lên bắt giữ và dẫn giải anh đi.
Protasevich, 26 tuổi từng làm việc cho báo điện tử NEXTA có trụ sở ở Ba Lan. NEXTA đã cho phát sóng các cảnh quay những vụ biểu tình rầm rộ chống Tổng thống Belarus Alexander Lukashenko hồi năm ngoái thông qua ứng dụng nhắn tin Telegram, giữa lúc truyền thông nước ngoài bị cản trở làm việc đó.
Protasevich hiện làm việc cho một kênh tin tức Telegram khác có tên Belamova. Anh đang bị Belarus truy nã vì các cáo buộc tin theo chủ nghĩa cực đoan, tổ chức bạo loạn quy mô lớn và kích động sự thù hận xã hội. Nam nhà báo đã thẳng thừng bác bỏ mọi cáo buộc.
Ursula von der Leyen, Chủ tịch Ủy ban châu Âu đã yêu cầu Belarus thả nhà báo Protasevich ngay lập tức, đồng thời phải xử nghiêm những kẻ chịu trách nhiệm về vụ "không tặc máy bay Ryanair". Các lãnh đạo EU dự kiến sẽ nhóm họp ở Brussels trong ngày 24/5 để thảo luận về cách xử lý vấn đề.
Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg cũng đăng đàn Twitter lên án sự cố là "nghiêm trọng, nguy hiểm" và cần một cuộc điều tra quốc tế.
Ngoại trưởng Ireland Simon Coveney cảnh báo, nếu EU không hành động hoặc ra quyết định phù hợp, Belarus sẽ coi đó là sự yếu thế.
Giữa lúc các quan chức châu Âu đe dọa áp trừng phạt mới với Minsk, Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken chỉ trích việc nhà chức trách Belarus ép buộc máy bay thương mại đổi hướng để bắt giữ người đối lập là "hành động gây sốc". Theo ông Blinken, chính quyền Tổng thống Joe Biden yêu cầu Minsk phóng thích Protasevich ngay lập tức và đang phối hợp cùng các đối tác về những bước đi tiếp theo.
