Dự thảo Nghị định quy định chi tiết một số điều của Luật Phòng, chống bạo lực gia đình năm 2022 (có hiệu lực từ ngày 1/7 tới) đang được Bộ Tư pháp tổ chức thẩm định.
Theo dự thảo, người bị bạo lực gia đình, người giám hộ hoặc người đại diện theo pháp luật có quyền đề nghị chủ tịch UBND cấp xã nơi xảy ra hành vi bạo lực gia đình quyết định cấm tiếp xúc khi thấy hành vi bạo lực gia đình gây tổn hại hoặc đe dọa tính mạng của người bị bạo lực gia đình.
Trường hợp không ra quyết định thì chủ tịch xã phải thông báo bằng văn bản và nêu rõ lý do cho cơ quan, tổ chức, người đề nghị biết.
Thời gian quyết định cấm tiếp xúc không quá 3 ngày cho mỗi lần kể từ thời điểm người có hành vi bạo lực gia đình nhận quyết định và không quá 2 lần quyết định cấm tiếp xúc liên tiếp.
Người có hành vi bạo lực gia đình đã bị cấm tiếp xúc 2 lần liên tiếp mà vẫn tiếp tục có hành vi bạo lực gia đình gây tổn hại đến sức khỏe hoặc đe dọa tổn hại đến sức khỏe, tính mạng thì chủ tịch UBND cấp xã nơi xảy ra hành vi bạo lực gia đình đề nghị cơ quan điều tra xem xét xử lý theo quy định tại Điều 134 của Bộ Luật hình sự năm 2015.
Trong thời gian cấm tiếp xúc, người bị cấm tiếp xúc không được đến gần người bị bạo lực gia đình trong phạm vi 50m, nếu không có tường ngăn hoặc vách ngăn đảm bảo an toàn (Nghị định 08/2009 hiện hành quy định khoảng cách này là 30m).
Ngoài ra, người bị cấm tiếp xúc còn không được sử dụng điện thoại, fax, thư điện tử hoặc sử dụng phương tiện, công cụ khác để thực hiện hành vi bạo lực gia đình.
Bộ Tư pháp đánh giá quy định cấm người bị cấm tiếp xúc đến gần người bị bạo lực gia đình trong phạm vi 50m còn chung chung, khó áp dụng, khó kiểm soát, đặc biệt ở vùng nông thôn, dân tộc thiểu số.
Lý giải điều này, Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch (cơ quan soạn thảo) cho biết, Luật Phòng, chống bạo lực gia đình quy định "cấm tiếp xúc là biện pháp cấm người có hành vi bạo lực gia đình đến gần người bị bạo lực gia đình hoặc sử dụng phương tiện, công cụ để thực hiện hành vi bạo lực gia đình". Tuy nhiên, luật không quy định khoảng cách bao nhiêu là gần. Luật giao Chính phủ quy định chi tiết về biện pháp cấm tiếp xúc theo quyết định của chủ tịch UBND cấp xã.
Để xác định việc vi phạm cấm tiếp xúc thì nhất thiết phải có quy định về khoảng cách (đến gần) và quy định khác (không đến gần).
Từ đó, cơ quan soạn thảo cho rằng "đến gần" có thể hiểu là khoảng cách mà người có hành vi bạo lực gia đình có thể trực tiếp tác động vào thân thể của người bị bạo lực gia đình. Thực tiễn cho thấy, một người bình thường có thể ném xa từ 30-45m, trường hợp đặc biệt có thể trên 50m. Người trưởng thành chạy cự ly 100m mất khoảng 17-25 giây, còn với vận động viên là khoảng 10-15 giây.
Vì thế, quy định khoảng cách không có vật cản với người bình thường ở mức 50m có thể được coi là an toàn. Trong điều kiện có vách ngăn kiên cố thì việc quy định khoảng cách này là không cần thiết.
Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch khẳng định, nội dung như dự thảo đề xuất nhằm bảo đảm an toàn cho người bị bạo lực gia đình, vừa là cơ sở để xác định vi phạm cấm tiếp xúc.
Được tiếp xúc trong trường hợp nào?
Dự thảo nghị định đề xuất, người đang thực hiện quyết định cấm tiếp xúc khi cần tiếp xúc với người bị bạo lực gia đình thì được tiếp xúc trong trường hợp sau đây: Gia đình có việc cưới, việc tang; gia đình có người bị tai nạn, bị bệnh nặng; tham gia khắc phục hậu quả thiên tai, hỏa hoạn, dịch bệnh.
Việc tiếp xúc trong thời gian thực hiện quyết định cấm tiếp xúc không quá 4 giờ cho một lần thông báo và không quá 2 lần trong thời gian thực hiện quyết định cấm tiếp xúc.