Trên thế giới, Black Friday hay còn gọi là ngày "Thứ Sáu đen tối", được ấn định vào thứ Sáu đầu tiên sau ngày Lễ Tạ Ơn (một ngày lễ hàng năm được tổ chức chủ yếu tại Mỹ và Canada). Năm nay, Lễ Tạ Ơn ở Mỹ diễn ra vào ngày thứ Năm của tuần thứ 4 tháng 11 (ngày 25/11) nên Black Friday 2021 rơi vào thứ Sáu ngày 26/11.
Nhiều năm nay, tại Mỹ hay châu Âu, Black Friday trở thành dịp mua sắm đồ giảm giá lớn nhất năm. Vào ngày này, nhiều cơ sở bán lẻ lớn đều mở cửa từ sáng sớm và giảm giá từ 30-40%, thậm chí giảm giá lên tới 60-80% với các mặt hàng thời trang, nội thất, điện lạnh, đồ gia dụng,... Theo đó, hàng nghìn người dân ngồi chờ từ sáng sớm, hay hình ảnh cả trăm người tranh giành nhau những chiếc tivi giảm giá cũng xuất hiện thường xuyên hơn.
Theo nhật báo USA Today, ngày Black Friday bắt đầu được nhắc tới vào năm 1939, khi Franklin D. Roosevelt - Tổng thống thứ 32 của Mỹ - đứng trước sức ép phải chuyển Lễ Tạ Ơn từ ngày thứ 5 cuối cùng lên thành thứ 5 lần thứ 4 trong tháng 11, với mục đích kéo dài mùa mua sắm Giáng sinh.
 |
| Black Friday 2021 sẽ rơi vào ngày 26/11 (ảnh minh hoạ) |
Bởi, khi mùa mua sắm kéo dài, người ta sẽ chi tiêu nhiều hơn, và nền kinh tế đang khủng hoảng lúc bấy giờ sẽ nhận được một sự thúc đẩy cần thiết. Đó chính là ý tưởng hình thành nên sự ra đời của Black Friday.
Sự thay đổi của ngày Lễ Tạ Ơn chính thức được công nhận vào năm 1941, nhưng khái niệm Black Friday đã không thực sự nổi bật cho đến khoảng một thập kỷ sau đó.
Song, theo một số nguồn tin khác, Black Friday được bắt nguồn từ thành phố Philadelphia của Mỹ. Những năm 1950, cảnh sát địa phương được cho là đã sử dụng thuật ngữ này để mô tả các thứ 6 sau ngày Lễ Tạ Ơn vì đó là một ngày "đặc biệt khó khăn" đối với họ, do khối lượng người mua sắm tăng vọt đổ vào thành phố từ các vùng ngoại ô.
Còn trong tiếng Anh, có hai thuật ngữ chỉ tình trạng của doanh nghiệp là “in the black” (làm ăn có lãi) và “in the red” (kinh doanh thua lỗ, buôn bán thất bát). Trước đây, để phân biệt hai tình trạng đối nghịch này của doanh nghiệp và tiện theo dõi sổ sách, kế toán thường dùng mực đen để ghi lợi nhuận và mực đỏ để ghi số lỗ. Từ đó, người ta đặt tên ngày mua sắm lớn nhất trong năm là Black Friday, ngụ ý rằng đây là ngày ăn nên làm ra của các doanh nghiệp. Còn với người dân Mỹ thì đây được coi là “ngày vàng mua sắm”.
Năm 2020, dù phải đối mặt với tốc độ lây lan nhanh của dịch Covid-19, song vào ngày Thứ Sáu đen tối, người dân tại nhiều nước vẫn xếp hàng dài chen chân đi mua sắm. Cảnh dựng lều ngủ qua đêm tại các cửa hàng, trung tâm thương mại ở Mỹ để chờ mua những món hàng giảm giá lớn vào ngày này.
Tại Việt Nam, Black Friday tạo nên cơn sốt mua sắm lớn chưa từng có trong những năm gần đây. Năm 2020, dù có phần hạ nhiệt nhưng tại nhiều nơi vẫn người dân ùn ùn kéo nhau đi săn hàng sale off. Thậm chí, còn xuất hiện cảnh hàng hàng trăm người xếp hàng chờ vài giờ đồng hồ chỉ để tranh mua 3 món đồ giảm giá 70%.
Dịp này, trên các tuyến phố, trung tâm thương nhiều cửa hàng đã bắt đầu treo biển giảm giá Black Friday. Song, thay vì chỉ tập trung giảm giá vào 1-2 ngày như các nước ở châu Âu hay Mỹ, ở Việt Nam mùa mua sắm Black Friday kéo dài hơn. Có những thương hiệu còn đưa ra chương trình giảm giá trong 10 ngày, thậm chí là nửa tháng.
Đặc biệt, năm Black Friday năm 2021, để đảm bảo phòng chống dịch Covid-19, đa phần cửa hàng đều khuyến khích, ưu tiên giảm giá nhiều hơn cho khách mua online.
Châu Giang
