Hơn 3 tháng trước, trên mũi của bà L.T.M. (70 tuổi) bất ngờ xuất hiện một vết sạm da. Bệnh nhân không đi thăm khám vì cho rằng đó chỉ là sự thay đổi sắc tố da bình thường ở người lớn tuổi. Tuy không gây đau nhưng vị trí sạm da phát triển ngày càng lớn, gia đình lo lắng nên đã đưa bà đến Bệnh viện Da Liễu TPHCM kiểm tra.
Sau thăm khám và thực hiện các xét nghiệm, sinh thiết bệnh nhân được bác sĩ chẩn đoán bị ung thư da dạng biểu mô tế bào đáy. Vùng da bị ung thư đã lan rộng từ mũi xuống vùng mặt của bệnh nhân.
| Nguyên nhân chính gây ung thư da là tiếp xúc với tia cực tím (tia UV) trong ánh nắng mặt trời Ảnh: Như Ý |
Ngày 25/9, trao đổi với phóng viên, BS Phạm Văn Đảm, Đơn vị Phẫu thuật Tạo hình Thẩm mỹ, Bệnh viện Da Liễu TPHCM cho biết, đây là trường hợp điển hình trên bệnh nhân bị ung thư da tế bào đáy (chiếm tỷ lệ khoảng 75% trong các loại ung thư da). Ung thư da biểu mô tế bào đáy thường xảy ra trên các vùng da tiếp xúc với ánh nắng mặt trời bắt nguồn từ trong các tế bào nền - một loại tế bào trong da tạo thành lớp sâu nhất của biểu mô. Các tế bào da mới này sẽ thay thế dần các tế bào cũ khi chúng chết đi.
BS Đảm cho biết, vùng da bị ung thư lan rộng trên khuôn mặt nhưng bà T.M. may mắn chưa bị di căn. Sau hội chẩn, ê kíp đã thực hiện cuộc phẫu thuật loại bỏ hoàn toàn vùng da bị ung thư, đồng thời sử dụng vạt da tại chỗ che phủ vết thương và tạo hình thẩm mỹ giúp gương mặt của bệnh nhân tránh bị khuyết lõm.
“Ung thư da nếu được phát hiện sớm có thể được chữa khỏi hoàn toàn bằng phương pháp phẫu thuật cắt rộng. Phương pháp phẫu thuật tạo hình thẩm mỹ che phủ vết thương sẽ giúp bệnh nhân ít để lại những ảnh hưởng về mặt chức năng, thẩm mỹ về sau” BS Nguyễn Bá Tòng
Theo số liệu từ BS Trần Bá Tòng, khoa Ngoại, Bệnh viện Da Liễu TPHCM, trung bình mỗi năm bệnh viện tiếp nhận khoảng gần 3.000 lượt bệnh nhân đến khám và điều trị ung thư da. Đáng lưu ý trong số bệnh nhân trên có hơn 90% thuộc nhóm người cao tuổi (từ đủ 60 tuổi trở lên). BS Tòng nói: “Ung thư da là ung thư thường gặp nhất ở người lớn tuổi, với số lượng bằng tất cả các ung thư khác ở độ tuổi này gộp lại. Nguyên nhân chính gây ung thư da là tiếp xúc với tia cực tím (tia UV) trong ánh nắng mặt trời”.
Phân tích chuyên môn của BS Bá Tòng cho thấy, có 3 loại ung thư da thường gặp nhất ở người lớn tuổi là ung thư tế bào đáy, ung thư tế bào gai và ung thư tế bào hắc tố (melanoma). Trong đó, 90% ung thư tế bào đáy và ung thư tế bào gai gặp ở vùng da đầu mặt, cổ, là vùng tiếp xúc nhiều với ánh nắng mặt trời. Đây là 2 loại ung thư da thường gặp nhất nhưng có diễn tiến tương đối lành tính, ít tiến triển tới di căn hoặc gây tử vong.
Loại thứ 3 của ung thư da là dạng ung thư tế bào hắc tố. Đây là loại ít gặp nhất nhưng ung thư tế bào hắc tố lại có tiên lượng xấu nhất và có nguy cơ di căn, gây tử vong. Không giống như ở người da trắng, khi đa phần melanoma gặp ở vùng da phơi bày ánh sáng do ảnh hưởng của tia UV, melanoma ở người châu Á thường gặp ở vị trí đầu chi, đặc biệt là vùng da lòng bàn chân.
“Do bệnh diễn tiến mạn tính, không gây đau đớn, có màu đen giống nốt ruồi, lại gặp ở vùng da khó tự quan sát nên bệnh nhân thường đến khám trễ khi bệnh đã diễn tiến qua nhiều năm, tiến triển đến loét và có khả năng di căn. Do đó việc chẩn đoán và giáo dục nâng cao kiến thức của người dân về việc tự phát hiện nghi ngờ ung thư da là một việc rất quan trọng trong việc quản lý và điều trị ung thư da” - BS Bá Tòng nói.
Trên thực tế phần lớn các trường hợp ung thư da đến khám tại Bệnh viện Da Liễu đều ở giai đoạn muộn, khiến vùng da bị ung thư phát triển rộng, gây khó khăn cho việc điều trị. Các bác sĩ cho rằng, việc phát hiện và chẩn đoán ung thư muộn có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân, trong đó phần lớn ung thư da diễn tiến chậm và không kèm triệu chứng đau nhức nên bệnh nhân không phát hiện ra hoặc do bệnh nhân chủ quan, nghĩ đây là những u lành tính thường gặp ở người già như dày sừng tiết bã, đốm nâu, nốt ruồi, đồi mồi nên không đi thăm khám.
