Các nhà nghiên cứu đã tìm thấy bằng chứng về trận động đất lớn nhất từng xảy ra và ghi nhận trong lịch sử nhân loại. Đó là trận động đất kinh hoàng 9,5 độ richter gây ra sóng thần trải dài trên 8.000 km, khiến người dân phải rời bỏ các bờ biển gần đó trong 1.000 năm.
 |
| Bằng chứng về trận động đất lớn nhất trong lịch sử loài người |
Trận động đất xảy ra cách đây khoảng 3.800 năm ở khu vực ngày nay là miền bắc Chile khi một mảng kiến tạo bị đứt gãy nâng đường bờ biển của khu vực. Động đất mạnh xảy ra khi một trong các mảng kiến tạo của Trái Đất bị chìm xuống bên dưới mảng kiến tạo khác.
Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng trận sóng thần tạo ra những con sóng cao hơn 20 mét và kéo dài đến tận New Zealand. Những tảng đá to bằng ô tô cũng được đưa vào đất liền hàng trăm km.
Vào năm 1960, trên Trái Đất từng xảy ra trận động đất ở Valdivia, tấn công miền nam Chile với cường độ đến 9,4 độ richter, giết chết 6.000 người và tạo ra sóng thần tràn qua Thái Bình Dương.
Vết nứt vỡ gây ra trận động đất Valdivia rất lớn, kéo dài tới 800 km. Tuy nhiên, siêu động đất cổ đại xuất phát từ một vết nứt dài hơn rất nhiều khoảng 1.000 km.
James Goff, nhà địa chất tại Đại học Southampton, Anh, đồng tác giả nghiên cứu từng nghĩ rằng không thể xảy ra sự kiện tầm cỡ như vậy vì khó có thể tồn tại một vết nứt đủ lâu như vậy.
Các nhà nghiên cứu cho biết bằng chứng về trận động đất khổng lồ xuất hiện trong các vật thể biển và ven biển như trầm tích ven biển, đá tảng, đá cuội và cát có nguồn gốc từ các vùng ven biển, vỏ sò và sinh vật biển. Những bằng chứng thậm chí đã di dời xa vào đất liền ở sa mạc Atacama, Chile.
James Goff cho biết: "Chúng tôi đã tìm thấy bằng chứng về trầm tích biển và rất nhiều cá thể sinh sống dưới nước trước khi bị đưa vào đất liền".
Sau khi xác định niên đại 17 khu vực ở 7 địa điểm khai quật riêng biệt trải dài trên 600 km bờ biển phía bắc Chile. Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng niên đại của vật liệu ven biển đã bị cuốn trôi vào đất liền cách đây khoảng 3.800 năm. Để hiểu rõ hơn về thời điểm xảy ra vụ việc, các nhà nghiên cứu đã sử dụng phương pháp xác định niên đại bằng cacbon phóng xạ.
Thậm chí kết quả nghiên cứu cho thấy một cuộc biến động xã hội lớn kéo theo sau khi những cộng đồng di chuyển vào đất liền.
Theo James Goff, phát hiện mới cung cấp thông tin về những nguy cơ tiềm ẩn của các trận động đất lớn trong tương lai.
Mặc dù, trận động đất ảnh hướng lớn đến người dân ở Chile nhưng các hòn đảo nam Thái Bình Dương đã không có người ở khi thảm hoạ sóng thần xảy ra cách đây 3.800 năm. Tuy nhiên, hiện tại tất cả đều đông dân cư và nhiều khu vực là điểm du lịch nổi tiếng.
Hoàng Dung (lược dịch)
