Tại sao bệnh nhân ung thư được tiêm vắc xin?
Theo TS.BS Nguyễn Tiến Quang, Chủ tịch Hội đồng quản lý Bệnh viện K, ung thư là bệnh mạn tính.
Theo theo GLOBOCAN 2020, ước tính, mỗi năm Việt Nam có hơn 182.000 ca ung thư mới mắc, hơn 122.000 ca tử vong và hiện có khoảng hơn 353.000 người đang sống chung với bệnh này.
Ngày 24/2 lô vắc xin Covid-19 đầu tiên đã về đến Việt nam. Ngay sau đó, Bộ Y tế đã công bố 11 nhóm người được ưu tiên tiêm vắc xin này sắp xếp theo mức độ ưu tiên trong bối cảnh vắc xin còn hạn chế. Theo đó, ngoài những người tham gia chống dịch còn có nhóm người mắc bệnh mạn tính. Những người mắc bệnh ung thư nằm trong nhóm này.
Vắc xin Astra Zeneca được chủng ngừa Covid-19 cho nhóm đối tượng từ 18 tuổi trở lên. Loại vắc xin này giúp hệ miễn dịch của người được tiêm chủng có khả năng nhận biết và tiêu diệt virus SARS-CoV-2. Nguyên nhân là vắc xin chứa một loại virus gây cảm lạnh thông thường đã biến đổi gen. Công nghệ virus biến đổi này từng được thử nghiệm và ứng dụng thành công trong việc tạo ra vaccine cho các bệnh lý khác.
Dựa trên kết quả nghiên cứu lâm sàng và an toàn trên dân số chung, vắc-xin AstraZeneca có hiệu lực bảo vệ trước tác nhân gây bệnh Covid-19 từ 62%-90.
Tiến sĩ Quang khẳng định, cho đến nay chưa có dữ liệu nào cho thấy vắc xin Covid-19 không hiệu quả và thiếu an toàn trên bệnh nhân ung thư.
Theo tiến sĩ Quang, bệnh nhân ung thư có hệ thống miễn dịch cơ thể suy giảm, tình trạng dinh dưỡng và sức khoẻ kém hơn do ảnh hưởng của bệnh và các phương pháp điều trị. Do vậy, nhóm người này nằm trong nhóm khuyến cáo tiêm phòng Covid-19.
Những lưu ý khi tiêm vắc xin cho bệnh nhân ung thư
Các chuyên gia đưa ra giả thuyết hiệu quả của vắc xin Covid-19 có thể giảm ở bệnh nhân đang bị ức chế, suy giảm miễn dịch. Tuy nhiên, nếu được tiêm vắc xin có thể làm giảm nhẹ triệu chứng hoặc giảm mức độ nghiêm trọng của bệnh nếu mắc Covid-19.
Với các bệnh nhân ung thư đang điều trị cũng có thể được tiêm vắc xin Covid-19. Tuy nhiên, chúng ta cần lưu ý, với những bệnh nhân hoá trị phác đồ đa thuốc, liều cao hoặc ghép tế bào gốc tạo máu, khuyến cáo nên trì hoãn tiêm chủng vắc xin Covid-19. Bởi vì, các dữ liệu nghiên cứu cho thấy, hầu hết các loại vắc xin chủng ngừa các bệnh có hiệu quả hạn chế trong thời gian bệnh nhân bị ức chế miễn dịch nhiều nhất.
Bệnh nhân đang điều trị corticorsteroid, cũng là một liệu pháp ức chế miễn dịch, có thể làm giảm hiệu quả của vắc xin Covid-19, do vậy cần thảo luận với bác sỹ điều trị về thời gian phù hợp có thể tiêm vắc xin.
“Các bác sĩ cần cân nhắc tình hình dịch bệnh tại mỗi địa phương, tình trạng bệnh ung thư và ảnh hưởng của việc tạm ngừng các phương pháp điều trị ung thư trên từng người bệnh cụ thể để quyết định có tiêm vắc xin ngay hay trì hoãn”, tiến sĩ Quang nói.
Đối với bệnh nhân đang sử dụng các thuốc nội tiết như tamoxifen, anastrozol, letrozol, exemestane, thuốc đồng vận LHRH, các thuốc kháng androgen … trong ung thư vú, ung thư tuyến tiền liệt có thể tiêm phòng vắc xin Covid-19 mà không ảnh hưởng đến hiệu lực của vắc xin.
Đối với các bệnh nhân ung thư có tiền sử dị ứng, sốc phản vệ với các thuốc điều trị ung thư, cần tham khảo chuyên gia dị ứng về việc tiêm vắc xin Covid-19.
Đối với bệnh nhân ung thư đang xạ trị, có thể tiêm phòng vắc xin sớm mà không cần tạm ngừng quá trình xạ trị.
Đối với bệnh nhân phẫu thuật liên quan đến ung thư, vì tiêm vắc xin có thể gây sốt trong vòng 24-48h đầu nên tốt nhất tiêm vắc xin vài ngày trước khi tiến hành phẫu thuật. Bệnh nhân có chỉ định cắt lách nên có kế hoạch tiêm vắc xin mũi đầu tiên ít nhất 2 tuần trước khi tiến hành cắt lách nếu có thể.
Đối với bệnh nhân ung thư vú đang có kế hoạch phẫu thuật tuyến vú và vét hạch nách, nên tiêm vắc xin ở tay đối diện vì sau khi tiêm vắc xin có thể xuất hiện phản ứng tại hạch.
Đối với bệnh nhân ung thư đã kết thúc điều trị và đang theo dõi định kỳ có thể được tiêm vắc xin Covid-19 miễn người bệnh không có chống chỉ định hay dị ứng với bất cứ thành phần nào của thuốc.
“Đến nay chưa có vắc xin nào chứng minh hiệu quả tuyệt đối, do vậy ngay cả khi đã được tiêm vắc xin Covid-19 người bệnh ung thư vẫn phải thực hiện nghiêm ngặt các nguyên tắc phòng chống dịch bệnh theo khuyến cáo của Bộ Y tế”, tiến sĩ Quang khuyến cáo.
