Theo Financial Times, Apple đang thúc đẩy phát triển các ứng dụng chỉ đường, tìm kiếm và quảng cáo cho riêng iOS nhằm tách biệt với những ứng dụng từ Android vốn đã tạo ra xung đột giữa các công ty Big Tech.
Vào những năm 2000, Google quyết định mua lại và biến hệ điều hành Android trở nên phổ biến như hiện nay. Kể từ đó, thị trường smartphone là cuộc chơi của hai ông lớn công nghệ ở Thung lũng Silicon là Apple và Google.
 |
| Cuộc chiến không có hồi kết giữa iOS và Android. Ảnh: Indiatimes. |
Táo khuyết là những người khơi mào cuộc chiến với đồng sáng lập Steve Jobs gọi Android là “sản phẩm ăn cắp”, ngụ ý hệ điều hành này bắt chước iOS của Apple. Đến năm 2009, CEO Eric Schmidt của gã khổng lồ tìm kiếm cũng bị loại khỏi Hội đồng quản trị Apple.
Ứng dụng bản đồ của Apple
Cuộc cạnh tranh giữa cả hai đã bớt ồn ào hơn sau đó. Tuy nhiên, theo hai cựu kỹ sư của Apple cho biết, kể từ sau những phát ngôn đó của Steve Jobs, nhà sản xuất iPhone đã có "ác cảm" với Google.
Tiết lộ với Financial Times, một trong hai người này cho biết Táo khuyết vẫn đang tham gia vào một cuộc“ chiến tranh thầm lặng” chống lại đối thủ không đội trời chung của mình. Cụ thể, nhà sản xuất iPhone không giấu tham vọng tách biệt hơn nữa các sản phẩm của mình khỏi dịch vụ do Google cung cấp.
Mặt trận đầu tiên của cuộc chiến này là ứng dụng chỉ đường. Mọi chuyện bắt đầu vào năm 2012, khi Apple phát hành ứng dụng Maps dưới dạng phần mềm cài sẵn trên iOS nhằm thay thế đối thủ Google Maps.
 |
| Nhà sản xuất iPhone được cho là vẫn còn "ác cảm" với Google. Ảnh: Reuters. |
Động thái này ban đầu được cho là một khoảnh khắc tỏa sáng đối với năng lực phần mềm của Apple. Tuy nhiên, Apple Maps nhanh chóng trở thành "cơn ác mộng" sau khi ra mắt với quá nhiều lỗi như như một số cây cầu bị biến dạng và chìm xuống đại dương.
Ngoài ra, Apple Maps cũng không được người dùng Việt Nam ưa chuộng bằng Google Maps bởi dữ liệu cập nhật chậm, chỉ đường không chính xác. Đích thân CEO Tim Cook sau đó phải lên tiếng xin lỗi vì trải nghiệm tệ hại của người dùng với ứng dụng bản đồ này.
Tuy nhiên, trong gần một thập kỷ qua, Táo khuyết không bỏ cuộc và từng bước khắc phục lỗi trên Apple Maps với những cải thiện đáng kể.
Đầu năm 2023, hãng công bố Apple Business Connect, một tính năng cho phép doanh nghiệp tự định vị trên bản đồ nhằm tương tác với người dùng, hiển thị ảnh và cung cấp các chương trình khuyến mãi.
Đây có thể xem như một lời thách thức trực tiếp của Apple đối với Google. Trước đó, ứng dụng Google Maps đã hợp tác với nền tảng đề xuất Yelp để cung cấp những thông tin tương tự và thu lợi từ quảng cáo và phí giới thiệu.
 |
| Apple Maps với những cải tiến mới nhất được kỳ vọng sẽ thay thế Google Maps để trở thành ứng dụng bản đồ mặc định trên iOS. Ảnh: iMore. |
So với Google Maps, Apple Business Connect có lợi thế hơn nhờ tận dụng hệ điều hành iOS để mang đến cho người dùng những tính năng độc đáo như tích hợp với Apple Pay hoặc Business Chat, một công cụ hội thoại dựa trên văn bản dành cho thương mại.
"Apple đang ở vị trí rất tốt để tách khỏi Google, dưới chiêu bài bảo vệ quyền riêng tư của người tiêu dùng", Cory Munchbach, CEO của BlueConic, một nền tảng dữ liệu khách hàng cho biết.
Công cụ tìm kiếm
Apple hiếm khi công khai về các sản phẩm trong quá trình phát triển. Tuy nhiên, Táo khuyết từ lâu đã nghiên cứu một tính năng được biết đến trong nội bộ với cái tên Apple Search. Theo tiết lộ từ các nhân viên trong dự án này, công cụ tìm kiếm của Apple có thể phục vụ “hàng tỷ lượt tìm kiếm” mỗi ngày.
Financial Times cho rằng nhóm tìm kiếm của Apple đã được khởi động từ năm 2013 khi công ty bỏ ra 200 triệu USD để mua lại Topsy Labs - một công ty phân tích sản phẩm khác nhau được thực hiện để tìm kiếm và lấy dữ liệu từ các cuộc trò chuyện xảy ra trên các phương tiện truyền thông xã hội như Twitter hay Google+.
Được biết Apple Search sẽ trả kết quả mỗi khi người dùng iPhone hỏi trợ lý ảo Siri để truy vấn thông tin, nhập truy vấn từ màn hình chính hoặc sử dụng tính năng tìm kiếm “Spotlight” của Mac.
 |
| Apple vẫn đang ấp ủ kế hoạch phát triển công cụ tìm kiếm nội bộ cho các sản phẩm Táo khuyết thay thế Google. Ảnh: Financial Times. |
Ngoài Apple Search, thực tế Apple cũng đã có thêm kế hoạch thay thế Google vào năm 2018 bằng việc mua lại startup có tên Laserlike. Đây là công ty được thành lập bởi 3 cựu nhân viên của Google, với ý tưởng sử dụng AI để tìm kiếm website cho người dùng dựa trên sở thích cũng như lịch sử duyệt web.
Josh Koenig, Giám đốc chiến lược của Pantheon, cho biết Apple có thể nhanh chóng lấy đi 92% thị phần của Google ở mảng tìm kiếm chỉ bằng việc đơn giản là không để Google Search làm ứng dụng mặc định cho 1,2 tỷ người dùng iPhone.
"Nếu Apple có thể xây dựng thứ gì đó về cơ bản tốt Google vào khoảng năm 2010 - một công cụ tìm kiếm đơn giản ít được tối ưu hóa cho doanh thu quảng cáo, mọi người có thể sẽ thích thú với điều đó", Koenig nhận định.
Tuy nhiên, điều đó cũng đồng nghĩa Apple sẽ mất đi một nguồn doanh thu lớn từ đối thủ. Hiện Google phải trả cho Apple từ 18 đến 20 tỷ USD mỗi năm để trở thành tùy chọn tìm kiếm mặc định trên các thiết bị của Táo khuyết.
 |
| Google phải trả cho Apple từ 18 đến 20 tỷ USD mỗi năm để trở thành tùy chọn tìm kiếm mặc định trên các thiết bị của Táo khuyết. Ảnh: iMore. |
Mặc dù vậy, việc thay thế ứng dụng của Google trên iPhone sẽ đảm bảo với người dùng rằng lịch sử truy cập của họ sẽ không bị rò rỉ cho các nhà môi giới dữ liệu của bên thứ ba.
Điều này phù hợp với chiến dịch tiếp thị và thay đổi phần mềm tập trung vào quyền riêng tư của Apple trong thời gian gần đây. Đồng thời, đây cũng có thể là đòn giáng mạnh vào hoạt động kinh doanh của Google.
Quảng cáo trực tuyến
Apple vẫn luôn được biết đến như một công ty công nghệ chuyên phần cứng. Tuy nhiên, mảng kinh doanh quảng cáo của Táo Khuyết đang ngày càng phát triển.
Apple đã bán quảng cáo bên trong Apple News và App Store từ năm 2016. Song phải đến năm 2022, nhà sản xuất iPhone mới cho thấy sự quyết tâm "thâm nhập" mảng quảng cáo – miếng bánh béo bở từ lâu đã bị độc chiếm bởi Google, Meta và Amazon.
Bước đi này của Táo khuyết được Financial Times có thể mang đến sức tàn phá lớn nhất bởi Alphabet - công ty mẹ của Google đã kiếm được hơn 80% doanh thu từ mảng quảng cáo trực tuyến.
Mảng quảng cáo online đã nằm trong tầm ngắm mở rộng kinh doanh của Apple kể từ sau khi hãng thực hiện thay đổi về quyền riêng tư hồi năm ngoái khiến cả toàn bộ ông lớn trong ngành sụt giảm doanh thu nghiêm trọng.
Cụ thể, tính năng “minh bạch theo dõi ứng dụng” (ATT) của Apple, được giới thiệu vào năm ngoái trên iOS 14.5 yêu cầu sự đồng ý từ người dùng iPhone để ứng dụng có thể giám sát hoạt động nhằm đưa ra quảng cáo phù hợp.
Chính sách mạnh mẽ này đã khiến Facebook mất 10 tỷ USD doanh thu quảng cáo, tương đương với 8,5% doanh thu năm 2021 của công ty. Snap và Twitter cũng rơi vào tình trạng tương tự.
 |
| Apple dự định mở rộng mảng quảng cáo sau khi thực hiện thay đổi về quyền riêng tư hồi năm ngoái khiến cả toàn bộ ông lớn trong ngành sụt giảm doanh thu nghiêm trọng. Ảnh: Apple Insider. |
Trong khi đó, theo một nguồn tin trong ngành, mảng kinh doanh quảng cáo của Apple đang phát triển rất nhanh chóng. Theo nhóm nghiên cứu Evercore ISI, công ty này đã tăng từ doanh thu vài trăm triệu USD vào cuối thập niên 2010, lên khoảng 5 tỷ USD trong năm nay. Báo cáo cũng dự đoán Apple sẽ sở hữu mảng quảng cáo trị giá 30 tỷ USD chỉ trong vòng 4 năm tới.
Trên LinkedIn, nhà sản xuất iPhone hiện có khoảng 250 nhân sự ở mảng quảng cáo của mình. Hồi tháng 9/2022, Financial Times ghi nhận trên trang chủ của Táo khuyết đăng tin tuyển dụng thêm khoảng 216 nhân sự ở vai trò tương tự. Con số này tăng gần gấp 4 lần so với 56 người mà Apple tuyển dụng vào cuối năm 2020.
Việc tăng cường nhân sự là một dấu hiệu cho thấy Apple muốn xây dựng một mạng quảng cáo mới nhằm định hình lại cách phân phối tới người dùng iPhone, đồng thời ngăn chặn các nhà môi giới dữ liệu bên thứ ba lọt vào hệ sinh thái khép kín của iOS.
Andrew Lipsman, nhà phân tích của Insider Intelligence, cho biết động thái của Apple trên 3 mặt trận là ứng dụng chỉ đường, tìm kiếm và quảng cáo đã khiến vị trí của các ứng dụng Android trên iOS “dễ bị tổn thương hơn bao giờ hết”.
“Apple ngày càng thể hiện tham vọng tham gia vào lĩnh vực kinh doanh tìm kiếm khi xây dựng nhánh quảng cáo cho riêng mình. Tìm kiếm là chìa khóa đến với kho dữ liệu khổng lồ và cũng là chiến trường mới cho tương lai của quảng cáo số”, Lipsman phân tích.
