Tại buổi báo cáo doanh thu của Meta vào tháng 4, Mark Zuckerberg phải đối mặt với nhiều chất vấn. Meta đã đổ hàng chục tỷ USD vào phát triển vũ trụ ảo hay metaverse, đặt cược rằng sẽ là bước ngoặt công nghệ tiếp theo sau mạng xã hội và tạo thành đế chế trị tỷ đô. Nhưng bây giờ vũ trụ ảo không còn là công nghệ tiên tiến được quan tâm nhất, thay vào đó là trí tuệ nhân tạo hay AI.
Các nhà phê bình chỉ ra Meta đã "đổi giọng". Trong tuyên bố tháng 11 năm ngoái, Zuckerberg mô tả vũ trụ ảo là “khu vực tăng trưởng ưu tiên cao”. Trong khi đó, tuyên bố tháng 3 gọi AI là “khoản đầu tư lớn nhất” của công ty.
Tương lai mờ mịt của metaverse
CEO Meta phản đối những chỉ trích. “Có ý kiến nói rằng Meta đang rời xa tầm nhìn vũ trụ ảo, vì vậy tôi muốn nói rằng điều này không chính xác", Zuckerberg nói tại buổi báo cáo mới nhất, nói thêm rằng Meta đã tập trung vào AI và metaverse trong nhiều năm và sẽ tiếp tục tập trung vào cả 2.
Dù vậy, 18 tháng sau khi Facebook đổi tên thành Meta, tương lai bước ngoặt vũ trụ ảo mà Zuckerberg hứa hẹn vẫn chưa có dấu hiệu hiện thực hóa. Hàng loạt ý tưởng, nguyên mẫu, thiết bị và ứng dụng liên quan đến vũ trụ ảo của Meta vẫn chưa tạo ra được thị trường và cũng không được người dùng đón nhận.
 |
| Nền tảng vũ trụ ảo của Meta đến nay vẫn gần như không có người dùng. Ảnh: Meta. |
Các nhà đầu tư của Meta cũng phản đối việc Zuckerberg đổ tiền quá nhiều vào một lĩnh vực mà tương lai chưa rõ ràng thay vì tập trung vào các mảng kinh doanh đem lại doanh thu. Reality Labs, bộ phận phụ trách metaverse của Meta, công bố khoản lỗ 4 tỷ USD trong 3 tháng đầu năm nay, tính đến ngày 31/3. Trong quý trước, bộ phận này lỗ 4,3 tỷ USD.
Thế hệ kính thực thế ảo mới nhất của công ty, Quest Pro, được sản xuất khoảng 300.000 chiếc và giảm 1/3 giá bán sau vài tháng ra mắt, giảm so với 20 triệu chiếc của thế hệ trước.
Về phía Meta, công ty vẫn chỉ ra các dấu hiệu tích cực. "Vũ trụ ảo là thế hệ tiếp theo của Internet, các phiên bản đầu tiên của nó đã tồn tại các trò chơi như Roblox, Minecraft và Fortnite", Nick Clegg, cựu Phó Thủ tướng Vương quốc Anh, hiện là Chủ tịch phụ trách các vấn đề toàn cầu của Meta, viết trong một bài phân tích.
Cũng theo Clegg, metaverse trải dài từ việc sử dụng kính thực tế ảo đến sử dụng ảnh đại diện hoặc các không gian ảo trên điện thoại. Định nghĩa rộng như vậy, dùng ảnh đại diện hay chơi Fortnite cũng là vũ trụ ảo, giúp Meta lập luận đây vẫn là thị trường hứa hẹn.
Những gì sẽ thế chỗ vũ trụ ảo của Meta?
“Rất nhiều báo cáo kém chất lượng gọi metaverse là thế giới 3D như Sandbox, Decentraland và Roblox. Nhưng thực tế, Sandbox và Decentraland là các trang web phục vụ vài trăm người, còn Roblox là trò chơi điện tử 66 triệu người dùng hoạt động mỗi ngày”, James Whatley, Giám đốc chiến lược của công ty hỗ trợ phát triển game Diva cho biết.
 |
| Thiết bị với tác dụng tăng cường trò chơi điện tử được người dùng quan tâm hơn so với các nền tảng vũ trụ ảo. Ảnh: CNET. |
Whayley lưu ý rằng con số hàng trăm triệu người dùng được các nhà phát triển vũ trụ ảo đưa ra thực tế là những người chơi điện tử, không phải người dùng "metaverse". Phần lớn các ứng dụng bán chạy nhất cho kính thực tế ảo Quest 2 là các trò chơi điện tử hoặc "minigame" như đi bộ trên ván, các nền tảng vũ trụ ảo vẫn vắng mặt.
Ngay trong lĩnh vực trò chơi điện tử sử dụng kính thực tế ảo này, Meta cũng bị cạnh tranh bởi các đối thủ như Sony, Valve. Vào ngày 5/6, Apple cũng tung ra kính thực tế ảo mới. Tin rò rỉ từ chuỗi cung ứng và các nhà phát triển được Apple đặt hàng ứng dụng cho thấy nhà sản xuất iPhone muốn tung ra sản phẩm kính thực tế ảo với giá cao hơn và nhiều tính năng hơn so với các sản phẩm trên thị trường.
Thiết bị của Apple có thể tự theo dõi chuyển động người dùng mà không cần bộ điều khiển cầm tay, và có thể tái tạo toàn bộ cơ thể trong các cuộc gọi FaceTime VR trực tiếp, theo các tin rò rỉ.
Theo Observer, mục tiêu dài hạn của Apple là tạo ra một thiết bị giữ vai trò tương đương như điện thoại hay laptop để người dùng sử dụng trong cuộc sống hàng ngày, chẳng hạn như để nói chuyện qua không gian ảo thay vì màn hình máy tính. Nhưng để tạo ra một thị trường thiết bị là một quãng đường dài, và chiến lược của Zuckerberg, đốt hàng chục tỷ USD mỗi năm mà không đem lại doanh thu hay người dùng mới, làm cho Meta khó cạnh tranh với những đối thủ khác trong ngành.
