Nhà máy thủy điện Ankroet thuộc địa phận xã Lát, huyện Lạc Dương, tỉnh Lâm Đồng, nằm sâu trong thung lũng Đan Kia - Suối Vàng, giữa rừng thông, cách TP Đà Lạt khoảng 15 km.
Thủy điện Ankroet là công trình cổ nhất Việt Nam nằm trong rừng cây xanh.
Công trình do người Pháp xây dựng từ năm 1942 và đến năm 1945 mới hoàn thành và chính thức đưa vào hoạt động, phát điện phục vụ nhu cầu sử dụng điện tại Đà Lạt khi người Pháp muốn xây dựng nơi đây thành thủ phủ của Đông Dương.
Thủy điện mang kiến trúc độc đáo về lịch sử.
Sau gần 80 năm kể từ thời điểm bắt đầu khởi công, đến nay thủy điện Ankroet đã không còn giữ được vai trò quan trọng về mặt công năng.
Tuy nhiên những giá trị về văn hóa, lịch sử, du lịch khám phá vẫn còn nhiều điều chưa được “bật mí”. Đây là một công trình được xây dựng chủ yếu bằng đá chẻ, xung quanh trồng rất nhiều cây xanh.
Những tổ máy đầu tiên được trưng bày tại khuôn viên thủy điện.
Để có thể vào bên trong nhà máy bắt buộc phải đi qua một cây cầu nhỏ bắc qua dòng nước xả để vận hành nhà máy. Công trình được thiết kế với những vật liệu quen thuộc thường thấy ở các biệt thự cổ, mái ngói đỏ có độ dốc lớn mang dáng dấp kiến trúc nhà rông Tây Nguyên.
Bao quanh thủy điện là rừng cây xanh.
Theo thiết kế ban đầu, nhà máy có công suất 600kW gồm 2 tổ máy có tuốc bin hiệu BELL phát hiệu CEM-LEHA VRE do Mỹ sản xuất. Đập tràn của thủy điện được xây dựng có chiều dài 97m, cao 10m, dung tích hồ chứa 1,3 triệu m3 nước.
Phía trên nhà máy thủy điện là những dòng suối chảy quanh năm.
Thủy khẩu và đường hầm bê tông xuyên núi dài 536m hình móng ngựa, đường kính 1,65m có giếng áp thủy cuối hầm cao 44m, đường kính 4m; một đường ống thủy lực bằng thép dài 182m, rộng 1,3m dẫn xuống nhà máy...
Du khách tìm đến bên thủy điện để dã ngoại.
Trải qua nhiều thăng trầm, biến động của lịch sử, những tổ máy phát điện do Mỹ, Pháp sản xuất lần lượt hoàn thành sứ mệnh của mình. Đến năm 2004, tổ máy đầu tiên được đưa ra khỏi vị trí, thay thế bằng những tổ máy phát điện mới do Trung Quốc sản xuất có công suất phát điện lớn hơn mang tính tự động hóa cao.
Hệ thống đập tự tràn cách nhà máy thủy điện Ankroet khoảng 5 km thu hút du khách đến check-in.
Năm 2004, Nhà máy thủy điện Ankroet đã được Trung tâm sách kỷ lục Việt Nam công nhận là nhà máy thủy điện đầu tiên tại Việt Nam. Đây còn được biết đến là nhà máy thủy điện đầu tiên trên toàn cõi Đông Dương.
Hiện giờ bên trong nhà máy thủy điện được thay thế bằng máy móc hiện đại.
Mặc dù chưa chính thức đưa địa điểm này vào hoạt động du lịch, tuy nhiên tại đây mỗi năm vẫn có hàng ngàn lượt du khách ghé tham quan, tìm hiểu về nhà máy.
Gần thủy điện là khu vực Suối Vàng cũng thu hút giới trẻ. Ảnh: Quỳnh Trần.
Bên cạnh đó, những thác nước ở quanh khu vực cũng là điểm nhấn đáng chú ý với phong cảnh hữu tình, hài hòa với thiên nhiên nên nhiều du khách còn chọn nơi đây để thực hiện những chuyến dã ngoại đáng nhớ của mình.
