Mới đây, một người đàn ông tên P.L. (31 tuổi), đã được người nhà đưa đến một bệnh viện tại TPHCM cấp cứu trong tình trạng đau quặn bụng vùng thượng vị và nôn ói nhiều. Sau khi thăm khám, các bác sĩ xác định bệnh nhân bị viêm loét dạ dày tá tràng và đặc biệt là viêm tụy cấp.
Nhập viện vì ăn nhậu liên tục mừng... giỗ Tổ
Khai thác bệnh sử, anh L. cho biết kỳ nghỉ lễ vừa qua, ngày nào anh cũng tranh thủ nhậu nhẹt mừng giỗ Tổ Hùng Vương với gia đình và bạn bè, đến khi hết lễ cũng… tiếp tục cụng ly. Hậu quả là cách nhập viện ít giờ, bệnh nhân đã bắt đầu đau bụng và không thể ăn uống được.
Ngay trong đêm nhập viện, bệnh nhân bị những cơn đau hành hạ, khiến các nhân viên y tế phải toát mồ hôi, xuyên đêm đến sáng chăm sóc. Sau một ngày được điều trị tích cực, dùng thuốc, truyền dịch, tiêm thuốc giảm đau Pethidin… bệnh nhân không còn nôn ói và đã được gia đình ký cam kết xin xuất viện để tự về theo dõi dù sức khỏe chưa hồi phục hoàn toàn.
Một trường hợp viêm tụy cấp phải lọc máu do uống rượu bia (Ảnh: Bệnh viện cung cấp).
Liền sau đó, một nam thanh niên tên T.L. (26 tuổi) tiếp tục được đưa vào viện cấp cứu sau khi sức khỏe suy kiệt vì ăn nhậu liên tục nhiều ngày nghỉ lễ. Trước đó, bệnh nhân đi đại tiện phân đen 3 lần, ói ra máu đỏ tươi và đau bụng dữ dội. Ngoài ra, bệnh nhân có tiền sử chấn thương bụng kín, mổ cắt ruột thừa cách đây một năm.
Sau khi thăm khám và thực hiện các xét nghiệm cần thiết, các bác sĩ chẩn đoán bệnh nhân bị xuất huyết tiêu hóa trên, nghi do loét dạ dày tá tràng. Bệnh nhân được tạm thời cho nhịn ăn và điều trị tích cực, hiện sức khỏe đã ổn định.
Viêm tụy cấp do rượu gây tử vong nhanh chóng
Hai ca bệnh trên chỉ là số ít trong nhiều trường hợp phải nhập viện sau những kỳ nghỉ lễ, Tết liên quan đến việc nhậu nhẹt sa đà. Trong đó, nhiều bệnh nhân bị viêm tụy - căn bệnh có thể gây biến chứng nặng, diễn tiến suy đa cơ quan và tỉ lệ tử vong hơn 30%. Vào năm 2021, Bệnh viện Bình Dân (TPHCM) từng cấp cứu đến 14 trường hợp viêm tụy cấp nặng chỉ trong vòng 3 tháng.
Một trường hợp viêm tụy cấp khác khiến huyết tương bệnh nhân trắng đục như sữa (Ảnh: Bệnh viện cung cấp).
ThS.BS Nguyễn Thanh Phương, Phó trưởng khoa Hồi sức Tích cực - Chống độc, Bệnh viện Bình Dân cho biết, lạm dụng rượu bia được xác định là nguyên nhân của 70% trường hợp viêm tụy mạn tính.
Một số nguyên nhân ít phổ biến hơn bao gồm dùng thuốc, nhiễm trùng, chấn thương, rối loạn chuyển hóa hoặc không rõ nguyên nhân.
Theo các bác sĩ, hầu hết các trường hợp viêm tụy hoại tử nặng phải điều trị, chăm sóc đặc biệt trong những dịp lễ, Tết đầu năm là nam giới, độ tuổi trung bình từ 30-40 tuổi và khởi phát đau sau khi uống rượu.
Một số trường hợp viêm tụy cấp hoại tử do sỏi đường mật, trên nền bệnh đái tháo đường, thường diễn tiến nguy kịch hơn.
Do đó, những người thường xuyên tiếp xúc với rượu, bia hoặc có tiền sử viêm tụy trước đây cần trang bị kiến thức về bệnh lý này. Khi có dấu hiệu như đau bụng dữ dội, bí trung đại tiện, nôn ói, chướng bụng sau bữa ăn thịnh soạn hoặc uống rượu bia kéo dài, cần nghĩ đến trước tiên khả năng xảy ra viêm tụy cấp để đến bệnh viện điều trị kịp thời.
"Suy gan, xơ gan do rượu là điều mà mọi người thường hay nhắc đến, nhưng viêm tụy cấp do rượu gây tử vong nhanh chóng nếu diễn tiến nặng. Cách dự phòng duy nhất là hạn chế sử dụng rượu bia quá mức" - bác sĩ cảnh báo.
