Việc truy tìm hung thủ giữa khu vực rừng núi hiểm trở càng phải khẩn trương hơn, do nơi đây này chỉ cách bản người Mông của Trung Quốc một con suối cạn. Có thông tin, hắn đang tìm đường trốn sang Myanmar.
Vụ giết người tàn bạo
Khoảng 19 giờ ngày 20-6-2019, Công an tỉnh Lai Châu nhận tin báo bà Phàn San Mẩy (SN 1951, ngụ bản Lùng Than, xã Mù Sang, H.Phong Thổ, Lai Châu) đã chết trên nương của gia đình. Có mặt tại hiện trường, lực lượng Cảnh sát hình sự, Kỹ thuật hình sự Công an tỉnh phát hiện nạn nhân tử vong trong tư thế nằm ngửa cạnh khe nước cạn chạy từ đồi xuống, rộng khoảng 1,5 - 2m, độ dốc cao.
Hiện trường có sự xáo trộn, nhiều khả năng có sự giằng co giữa nạn nhân với đối tượng. Đây là khu vực trồng xen kẽ giữa sắn (khoai mì) và lúa, có nhiều vết trượt kéo dài và cả vết máu trên những lá chuối khô gần đó. Nạn nhân bị nhiều đất, đá che phủ lên người.
Tổ công tác thu được đôi dép tổ ong màu trắng, 1 cán dù bằng gỗ và nhựa, 3 hòn đá khá to và một số vật dụng khác của nạn nhân như túi xách bằng vải, quần áo dài, quần đùi đều dính máu. Công tác khám nghiệm tử thi cho thấy, nạn nhân bị vỡ xương hốc mắt, gẫy 3 răng cửa, gãy xương ức và 14 xương sườn. Mở rộng hiện trường ra khu vực xung quanh, nhưng suốt một ngày, tổ công tác vẫn không thấy manh mối nào của đối tượng.
Mù Sang là xã vùng cao, biên giới của H.Phong Thổ, chủ yếu là đồi núi hiểm trở, việc di chuyển gặp nhiều khó khăn. Cơ quan điều tra cho rằng, nhiều khả năng đây là vụ giết người do thù tức cá nhân, hung thủ là người quen. Ngay trong ngày 21-6-2019, một buổi họp dân được tổ chức tại bản, nhằm tuyên truyền, vận động người dân tố giác các đối tượng có biểu hiện bất thường liên quan đến cái chết của bà Mẩy.
Sau khi áp dụng đồng bộ các biện pháp nghiệp vụ vừa công khai, vừa bí mật, hôm sau, Ban chuyên án khoanh vùng một số đối tượng nằm trong diện quản lý nghiệp vụ của Đồn Biên phòng. Ban chuyên án cũng dựng được các mối quan hệ của nạn nhân. Bà Mẩy là người hiền lành, không có mâu thuẫn với hàng xóm.
Một thông tin đáng chú ý là giữa bà Mẩy với vợ chồng con trai bà là Tẩn Vần Khay có mâu thuẫn nghiêm trọng về việc tranh chấp đất nương. Trước khi bà Mẩy chết không lâu, vợ chồng Khay dọn ra dựng nhà ở riêng. Một nhân chứng cho biết, ngay sau khi có tin bà Mẩy chết, Khay vội vàng chạy về nhà mẹ lấy số tiền tiết kiệm mà bà Mẩy cất giữ. Cơ quan điều tra mời vợ chồng Khay đến làm việc. Sau đó, Ban chuyên án nhanh chóng loại vợ chồng Khay khỏi diện nghi vấn.
Ngày 24-6-2019, Ban chuyên án nhận kết quả giám định của Viện Khoa học hình sự Bộ Công an. Theo đó, trên áo của nạn nhân tại hiện trường, ngoài máu của nạn nhân còn có vết máu lạ, có thể đây là máu của hung thủ. Kết hợp với nhận định hung thủ có thể sống tại bản Lùng Than, Ban chuyên án quyết định thu thập toàn bộ mẫu ADN của người dân trong bản để so sánh với vết máu lạ. Công an kiểm tra từng người trong gia đình, tìm hiểu từng vị khách của các gia đình trong thời gian gần đây để làm phép loại trừ dần.
Sau một tuần đi đi lại lại hơn 500km từ cửa khẩu Lùng Than về Hà Nội, Ban chuyên án nhận được kết quả đáng mừng: mẫu ADN của gia đình ông Phàn Chin Khai - bà Phàn Tả Mẩy có cùng huyết thống cha ruột, mẹ ruột với mẫu máu lạ. Lúc này, các mũi đấu tranh tập trung vào gia đình ông Khai. Gia đình ông Khai có 4 người con trai. Bằng các biện pháp nghiệp vụ, Ban chuyên án loại trừ người con út (10 tuổi) và người con trai khác (sang Trung Quốc làm thuê đã lâu) ra khỏi diện nghi vấn, còn lại Phàn Láo Tà và Phàn Lao Lở. Nhưng thời điểm này, chỉ có Tà ở nhà, còn Lở đi đâu chưa rõ.
Đặc biệt, lúc này nhân chứng đầu tiên phát hiện xác nạn nhân cung cấp thông tin rất quan trọng. Đó là buổi chiều phát hiện nạn nhân chết, bà nhìn thấy Tà đi hái ổi gần hiện trường. Tà lập tức được mời đến Đồn Biên phòng Lùng Than để điều tra. Được biết, gã nghiện ma túy, từng có một tiền án. Tuy nhiên, sau nhiều lần đấu tranh và xác minh lời khai của Tà, không có chứng cứ xác định y liên quan đến vụ án.
Ban chuyên án chú ý tới một số thông tin quan trọng. Đó là việc em trai Tà là Lở bị thương ở tay, hiện đã trốn sang Trung Quốc. Mặc dù Lở không nằm trong diện quản lý nghiệp vụ của Công an địa phương, nhưng lại có tính côn đồ, khiến nhiều người dân trong bản khiếp sợ. Quần chúng cung cấp thông tin, tối 20-6-2019, Lở bị thương ở tay nên nhờ em trai là Phàn Lao U và hàng xóm băng bó giùm. Xác định Lở là đối tượng nghi vấn cuối cùng trong vụ án, Ban chuyên án cử lực lượng truy tìm.
Cuộc truy lùng nơi biên giới
Trước sự mất dấu hoàn toàn của Lở, Ban chuyên án nhận định, nhiều khả năng y đã trốn sang Trung Quốc. Thời điểm này, phía Trung Quốc đang xây dựng bờ kè dọc con suối biên giới, nhiều người dân ở bản Lùng Than hàng ngày vẫn sang đó làm thuê. Phòng Cảnh sát hình sự Công an tỉnh Lai Châu nắm được thông tin đắt giá: có người nhìn thấy Lở đang ở nhà một người Mông tên Vàng A Da tại Trung Quốc. Công an H.Phong Thổ liên lạc với Công an H.Kim Bình (tỉnh Vân Nam, Trung Quốc), đề nghị phối hợp truy tìm tung tích Lở. Khi Công an H.Kim Bình có mặt tại nhà Vàng A Da thì Lở đã đi khỏi.
Cùng lúc, Công an tỉnh Lai Châu nhận được tin Lở có ý định trốn sang Myanmar. Tình huống cấp bách, Ban chuyên án cử tổ công tác sang Cửa khẩu Ma Lù Thàng để hội ý trực tiếp với Công an H.Kim Bình, đề nghị phối hợp truy bắt khẩn cấp Lở, không để gã có cơ hội trốn sang Myanmar. Ban chuyên án cũng tổ chức giám sát chặt đối với gia đình Lở. Quả đúng như dự đoán, Lở vẫn bí mật liên lạc với mẹ qua điện thoại.
Được biết, khi ở nhà Lở rất thân thiết với em trai út Phàn Lao U. Ban chuyên án thuyết phục U gọi điện vận động anh trai trở về nhà. Công an H.Kim Bình cũng dùng nhiều biện pháp đẩy đuổi Lở. Biết không thể ẩn náu tại đây, lại không thể sang Myanmar ngay vì không có tiền, Lở yêu cầu phải cung cấp cơm, thức ăn và tiền thì hắn mới về nước. Đối tượng hẹn gặp tại Cột mốc 68 đường vành đai biên giới phía Việt Nam.
Ngày 27-6-2019, cán bộ Ban chuyên án đưa Phàn Lao U đến Cột mốc 68. Lở đứng bên kia bờ kè Trung Quốc, nhìn thấy cán bộ đi cùng em trai mình, hắn quay ngược về phía Trung Quốc. Ban chuyên án quyết định rút tổ mật phục về. Khoảng 1 giờ sau, Lở quay lại, lội xuống sông một đoạn thì vòng lên bờ. Sau 3 lần dùng dằng, biết không còn đường lui, Lở quyết định lội suối về Việt Nam. Ngay khi đặt chân lên địa phận nước ta, Lở đã bị tổ mật phục bắt gọn.
Sau nhiều giờ đấu trí, cùng các tài liệu, chứng cứ không thể chối cãi, Lở đã thừa nhận hành vi. Gã khai khoảng 17 giờ ngày 20-6-2019, sau khi đi chợ phiên về, thấy bà Mẩy một mình đi lên lán nương thì nảy sinh ý định giết để trả thù, bởi trước đó bà Mẩy đến nhà chửi bới, nói hắn lấy trộm két sắt của Phàn A Sử ở cùng bản. Lở đến gần đẩy ngã bà Mẩy, kéo xuống khe nước cạn rồi sát hại.