Vì công nghệ AI đang tiếp tục lớn mạnh và tác động lên cả cuộc sống lẫn công việc, chúng ta cần phải có một cái nhìn toàn diện về những sự phát triển này, hiểu được cả những ảnh hưởng tích cực và tiêu cực mà sự tăng tưởng đó tạo ra.
Một trong những thách thức lớn nhất gây ra do sự phát triển của AI là cách nó được mô tả trên truyền thông đại chúng. Vì những câu chuyện giật gân gây hoang mang sợ hãi thường được chú ý hơn, thông tin liên quan AI có thể đem lại cảm giác hoảng hốt vô căn cứ. Đồng thời, AI cũng có những điểm trừ thật sự, xứng đáng để được quan tâm, nhưng lại không có nhiều bài báo viết về chúng.
Ví dụ, một trong những điểm trừ đáng chú ý nhất của AI mà chúng ta đều nên ý thức được và quan tâm đến, là lượng nhân công khổng lồ sẽ mất việc vào tay AI và tự động hoá. Mặc dù đây là một vấn đề thực sự, cần được giải quyết nhanh chóng, nó lại không nhận được nhiều sự quan tâm từ phía truyền thông đại chúng.
Thay vào đó, một lượng lớn tin tức thu thập lại nhấn mạnh đến những lợi ích kinh tế và cơ hội làm ăn mà AI có thể đem tới. Mặc dù hiển nhiên chào đón những khía cạnh tích cực này của AI, tôi cho rằng việc quan trọng hơn nhiều là tập trung vào nhu cầu cấp thiết tái giáo dục dân số lao động để họ phát triển nhiều hơn những “kỹ năng con người”, thứ cần thiết cho thị trường việc làm tương lai.
Một trong những ứng dụng quan trọng nhất của AI thuộc về lĩnh vực y tế. Chúng ta hoàn toàn có thể nói rằng trong vài năm sắp tới, các công nghệ AI sẽ được sử dụng để cứu lấy mạng sống, cải thiện sức khoẻ và giúp chúng ta khám phá ra cách chữa trị các căn bệnh hiểm nghèo.
 |
| Sách AI - trí tuệ nhân tạo. Ảnh: NXB Kim Đồng. |
Tuy nhiên, nhiều lợi ích quan trọng khác của AI thường bị bỏ quên. Sau đây chỉ là một vài lợi thế mà AI có thể đem đến:
- AI và nghèo đói: AI sẽ được sử dụng để đấu tranh với nạn nghèo đói nghiêm trọng và cải thiện chất lượng cuộc sống cho người dân ở những vùng xa xôi hẻo lánh.
- AI và cuộc sống hàng ngày: AI và robot học có thể đảm nhận những nhiệm vụ nguy hiểm, nhàm chán và khó khăn đối với con người.
- AI và giáo dục: Trí tuệ nhân tạo có tiềm năng tạo ra các hệ thống giáo dục được cá nhân hoá và mang tính hiệu quả cao.
- AI và du lịch: AI sẽ vận hành xe hơi tự lái, giúp nâng cao hiệu quả giao thông, giảm giá thành di chuyển và tăng mức độ an toàn trên đường phố.
- AI và hoà bình thế giới: Các nghiên cứu và việc phát triển AI có thể được sử dụng để đạt được hoà bình thế giới.
- AI và các cơ hội kinh doanh: AI sẽ tạo ra cơ hội tuyệt vời cho những người khởi nghiệp và mọi ngành nghề, đồng thời làm tăng hiệu suất làm việc.
- AI và các quy trình kinh doanh: AI sẽ tạo ra những bước tiến ở gần như mọi quy trình kinh doanh.
- AI và các ngành công nghiệp: AI sẽ làm biến đổi một cách mạnh mẽ gần như mọi ngành công nghiệp thương mại.
Giống tất cả công nghệ mới khác, việc phân tích nghiêm khắc những tác động tiêu cực mà AI có thể mang tới cũng rất quan trọng.
Thử thách có lẽ là dễ làm nản lòng nhất mà chúng ta sẽ phải đối mặt do sự bùng nổ của AI là cách mà nó làm biến đổi chúng ta trong vai trò con người. Khi công nghệ AI tiếp tục phát triển, chúng ta cần phải nhìn nhận và ca ngợi những đức tính bẩm sinh của con người.
Một vài thách thức khác sẽ được đề cập đến trong cuốn sách này bao gồm:
- AI và thị trường việc làm: AI sẽ làm thay đổi mạnh mẽ thị trường việc làm và có thể gây ra lượng người thất nghiệp đáng kể.
- AI và sự cô đơn: Sự tăng trưởng và phát triển của AI có khả năng làm tăng tình trạng cô đơn và tách biệt ở một số người.
- AI và đạo đức: Việc thiết lập những chỉ dẫn về đạo đức liên quan tới việc phát triển và sử dụng các sản phẩm và dịch vụ dựa trên nền tảng AI là tối quan trọng.
- AI và tuyên truyền chính trị: AI đã và đang được sử dụng để tuyên truyền chính trị và việc làm này sẽ chỉ tăng lên theo thời gian.
- AI và bất bình đẳng địa chính trị: Sự tăng trưởng của AI có thể dẫn tới những sự bất bình đẳng đáng kể về mặt địa chính trị trên toàn thế giới.
- AI và nỗi sợ: Sự tăng trưởng nhanh chóng của AI đang gây ra rất nhiều nỗi sợ hãi và hoang mang không cần thiết trong cộng đồng.
- AI và vũ trang hóa: Thật không may, AI có thể được vũ trang hoá, gây ra những thách thức nghiêm trọng cần được xử lí nhanh chóng.
- AI bị phóng đại: AI bị cường điệu hoá đáng kể, dẫn tới việc nhiều người quá lạc quan về các lợi ích mà AI có thể đem tới.
