Tập thể dục thế nào mới đúng là một chủ đề được nhiều người quan tâm trong số gần đây của chương trình y tế trực tuyến "The Doctor is Hot" (Trung Quốc). Chuyên gia được mời tới chương trình - bác sĩ Hồng Vỹ Kiệt nhắc nhở rằng tập thể dục mà quá vội vàng, sai cách cũng có thể gây nguy hiểm tính mạng. Ông cũng chia sẻ một trường hợp bệnh nhân gần nhất bị tiêu cơ vân, suy thận sau khi tập luyện mà mình điều trị.
Được biết, cô gái này ngoài 20 tuổi, đang là sinh viên đại học. Mấy tuần gần đây, tình hình dịch bệnh COVID-19 ở khu vực của cô trở lại căng thẳng nên phải nghỉ ở nhà học online. Đúng lúc cô đang buồn chán thì xem được một vài video hướng dẫn tập thể dục tại nhà của người nổi tiếng nên cô quyết định làm theo.
Tập thể dục sai cách có thể gây tiêu cơ vân, suy thận cấp nguy hiểm tính mạng (Ảnh minh họa)
Cô đặt mua nhiều dụng cụ tập thể dục, yoga tại nhà và bắt đầu quay lại quá trình luyện tập của mình sau đó chia sẻ lên mạng xã hội. Thật không ngờ, những video cô chia sẻ nhận được rất nhiều lượt xem và phản hồi. Thấy rằng đây là cơ hội hiếm có, vừa có vóc dáng đẹp, sức khỏe tốt mà lại nổi tiếng và có thể kiếm được tiền nên cô rất hăng hái. Thậm chí còn sẵn sàng làm theo một số yêu cầu, thử thách về tập luyện từ người xem.
Tuy nhiên, dần dần cơ thể cô cũng bắt đầu xuất hiện những điều bất ổn. Sau vài ngày tập luyện, cô cảm thấy toàn thân đau nhức, đỏ ở các cơ, đêm về rất khó chịu. Nhưng cho rằng cơ thể mình đang dần thích nghi nên cô không để tâm lắm. Cô gái trẻ tiếp tục nghiên cứu các video tập luyện từ người nổi tiếng và cả chuyên gia, còn tự xây dựng bài tập cho mình để thu hút người xem.
Chưa đầy một tuần sau đó, cô phát hoảng khi phát hiện nước tiểu của mình có màu đỏ ngầu như máu lúc đi vệ sinh. Biết không thể chủ quan được nữa, cô tự mang theo mẫu nước tiểu tìm đến bệnh viện.
Bác sĩ Hồng kể lại, có lẽ vì quá lo lắng mà khi bước vào phòng khám hai mắt cô gái đã đỏ hoe. Lúc đầu cô cho rằng mình bị ung thư hoặc một căn bệnh gì đó nguy hiểm về đường tiết niệu. Tuy nhiên, kết quả kiểm tra cho thấy cô bị tiêu cơ vân, có dấu hiệu ban đầu của suy thận do tập thể dục quá sức và vận động mạnh đột ngột.
4 sai lầm khi tập thể dục có thể gây nguy hiểm tính mạng
Bác sĩ Hồng giải thích, tiêu cơ vân hay ly giải cơ vân là một hội chứng nguy hiểm. Chỉ tình trạng các tế bào cơ vân bị tổn thương và huỷ hoại dẫn đến giải phóng một loạt các chất trong tế bào cơ vào máu. Bao gồm kali, acid uric, myoglobin, acid lactic, các enzyme: CPK, AST, ALT… Từ đó gây rối loạn nước điện giải, toan chuyển hóa, sốc, tăng kali máu, hội chứng khoang hoặc làm tắc ống thận gây suy thận cấp. Trường hợp nặng có thể dẫn đến tử vong.
Nước tiểu có màu nâu hoặc đỏ là triệu chứng điển hình khi bị tiêu cơ vân, suy thận cấp
Triệu chứng chính của tiêu cơ vân là đau cơ và nước tiểu có màu nâu hoặc đỏ, sau đó chuyển sang ít nước tiểu dần hoặc không có nước tiểu. Nguyên nhân gây bệnh bao gồm chấn thương, bị bỏng quá rộng, điện giật, sét đánh, tắc động mạch cấp tính, nhiễm toan ceton hoặc nhiễm độc cấp, vận động mạnh đột ngột hoặc quá sức liên tục…
Với trường hợp của nữ sinh viên kể trên, rất nhiều năm cô không tập luyện thể dục, cũng gần như không chơi thể thao. Khi đột nhiên vận động mạnh với cường độ liên tục, không cho cơ thể thời gian thích nghi mà lại tập luyện quá sức khiến cơ thể quá tải.
Ngoài các chấn thương do tập luyện sai cách ngay tại các vùng cơ thì hành vi này của cô còn khiến các tế bào cơ bị phá vỡ và giải phóng một loại protein là myoglobin vào máu. Khi myoglobin được giải phóng với số lượng lớn, thận không thể nhanh chóng thanh lọc máu và bài tiết ra ngoài qua đường tiểu nên nó mới có màu đỏ như máu. Đồng thời nó cũng gây ra tắc ống thận, nếu cô đến bệnh viện muộn hơn một chút thì khó tránh khỏi suy thận cấp.
Bác sĩ Hồng nhấn mạnh rằng, dù tập luyện thể dục thể thao với mục đích tốt mà làm sai cách thì cũng khó tránh khỏi chấn thương, nguy hiểm tính mạng. Trong đó, có 4 sai lầm khi tập luyện mà rất nhiều người, đặc biệt là người trẻ tuổi thường mắc phải, bao gồm:
Khởi động kỹ, uống đủ nước và tập luyện vừa sức, không vội vàng là chìa khóa cho thể dục an toàn, hiệu quả (Ảnh minh họa)
- Rất lâu không tập luyện nhưng đột ngột vận động mạnh hoặc liên tục.
- Tập luyện quá sức với cường độ quá mạnh hoặc thời gian quá dài, động tác quá khó.
- Không khởi động hoặc khởi động chưa kỹ, sai cách trước khi tập luyện.
- Uống không đủ nước cho việc tập luyện.
