Đối với 76 cán bộ, chiến sĩ thuộc đoàn cứu hộ cứu nạn Bộ Quốc phòng tham gia giúp đỡ người dân Thổ Nhĩ Kỳ khắc phục, vượt qua thảm họa động đất không chỉ thực hiện nhiệm vụ được Đảng, Nhà nước, Quân đội tin tưởng giao phó, đây còn là tình người với người trong hoạn nạn, không còn phân biệt biên giới, khoảng cách, ngôn ngữ, tôn giáo hay văn hóa.
Mệnh lệnh từ trái tim
Trong nhiệm vụ tại Thổ Nhĩ Kỳ, đoàn Bộ Quốc phòng của Việt Nam đối mặt với nhiều khó khăn khi lần đầu tham gia cứu hộ, cứu nạn bên ngoài lãnh thổ Việt Nam. Sự khác biệt về ngôn ngữ, thời tiết khắc nghiệt lẫn điều kiện sinh hoạt hạn chế ảnh hưởng trực tiếp quá trình thực hiện nhiệm vụ của đoàn.
Tuy nhiên những khó khăn trên không làm ảnh hưởng đến ý chí và quyết tâm của cả đoàn với với sứ mệnh cao cả là giúp người dân Thổ Nhĩ Kỳ và người dân Hatay khắc phục, vượt qua thảm họa của động đất.
Ngay khi đến thành phố Hatay vào ngày 14/2, cả đoàn cứu hộ cứu nạn Bộ Quốc phòng ngay lập tức lên kế hoạch tham gia hỗ trợ tìm kiếm xác định những nạn nhân còn mắc kẹt bên dưới những đống đổ nát. 76 cán bộ, chiến sĩ của đoàn làm việc quên cả ngày đêm, tận dụng từng phút giây, bởi các anh hiểu nếu tìm vị trí có nạn nhân mắc kẹt cũng là mong muốn, là hy vọng của biết bao nhiêu gia đình đang tìm người thân mất tích.
Người dân Hatay đề nghị Đoàn Bộ Quốc phòng giúp tìm kiếm người thân trong đống đổ nát. (Ảnh: Ngọc Thạch)
Xót thương trước hình ảnh nhiều người già, nhiều ông bố, bà mẹ, người con tha thẩn dưới những tòa nhà đổ nát để tìm người thân trong bất lực, trong nỗi buồn sâu thẳm càng khiến các chiến sĩ Quân đội nhân dân Việt Nam thêm quyết tâm, dũng cảm và nỗ lực. Có thể nói ở Hatay hay Antakya lúc này chỉ còn tình đoàn kết và tình người với người để cùng nhau vượt qua mất mát đau thương này.
Hatay hay Antakya là hai thành phố đoàn cứu hộ cứu nạn Bộ Quốc phòng được phân công hỗ trợ tìm kiếm những nạn nhân.
Đoàn cứu hộ, cứu nạn của của Quân đội nhân dân Việt Nam ở Antakya, Hatay những ngày qua dường như chỉ có ngày, không có đêm. Tất cả các anh luôn sẵn sàng, khẩn trương, trách nhiệm.
Theo Thượng tá Nguyễn Duy Minh, Cục Đối ngoại Bộ Quốc phòng, sau nhiều ngày tận mắt chứng kiến những đau thương, mất mát mà người dân nơi đây vừa trải qua, anh cũng như anh em trong đoàn cảm thấy đó như là mất mát của chính mình và người thân của mình.
Quyết tâm và mong muốn được làm nhiều nhất, nhanh nhất để tìm kiếm những người còn sống sót. Dù thời tiết lạnh buốt, nhiều dư chấn trong khi vẫn còn có những tòa nhà nứt, nghiêng chực chờ đổ sập bất cứ lúc nào nhưng anh và anh em trong đoàn luôn sẵn sàng. Anh nói đó là bản lĩnh của bộ đội Cụ Hồ và là nhiệm vụ từ trái tim.
Chạy đua với thời gian
Mỗi ngày, đúng 7h sáng toàn đoàn ăn sáng để 7h30 lên đường tới các điểm tìm kiếm người mắc kẹt trong các đống đổ nát. Từ chỉ huy tới các chiến sĩ quân y, công binh, biên phòng, chó nghiệp vụ nhanh nhẹn và thành thục mọi động tác tới từng chi tiết để làm sao nhanh nhất có thể tìm thấy các nạn nhân mắc kẹt trong các đống đổ nát.
Tại các khu nhà đổ nát, nghiêng ngả, theo vị trí cứu hộ mà lực lượng cứu hộ địa phương đề nghị, các chiến sĩ ta hành quân tới, đi qua những khu nhà chật hẹp và nghiêng nứt. Hơn hai tuần sau thảm họa động đất, những khu vực cứu hộ và tìm kiếm đã bốc mùi thối, nhiều rủi ro rình rập nhưng các chiến sĩ ta vẫn tiến vào. Họ làm việc với tinh thần trách nhiệm cao nhất giúp người dân Thổ Nhĩ Kỳ như giúp chính người thân của mình.
Không có gì có thể cản trở các anh nỗ lực tìm kiếm các nạn nhân giúp người dân nơi đây. Ngay cả khi Antakya, Hatay lúc này có thể gọi là thành phố “ma” bởi hàng nghìn người đã chết vì động đất, hàng trăm gia đình vẫn còn bị vùi lấp dưới các đống đổ nát và Antakya lúc này cũng vẫn còn mối nguy hiểm của rung chấn, động đất. Các anh làm việc không có giờ nghỉ, có chăng là tranh thủ ăn vội buổi trưa gói lương khô, uống chút nước trong lúc chờ lực lượng cứu hộ địa phương thông báo điểm tìm kiếm mới.
Những chú chó nghiệp vụ đóng vai trò đặc biệt quan trọng giúp bộ đội Việt Nam xác định khu vực có nạn nhân dưới đống đổ nát. (Ảnh: Ngọc Thạch)
Khi trời bắt đầu tối, đoàn mới trở về khu lán trại giữa khoảng đất trống rộng mênh mông để nghỉ ngơi. Lệnh sẵn sàng lên đường vẫn luôn thường trực 24/24 vì thế các anh phải rất khẩn trương trong mọi việc.
Trong thời gian triển khai từ ngày 13/2 đến 22/2 tới tỉnh Hatay, đoàn cứu hộ cứu nạn Bộ Quốc phòng đã tổ chức tìm kiếm tại 31 điểm, phát hiện 15 vị trí có người trong đống đổ nát, trong đó 2 vị trí có dấu hiệu sự sống. Sau đó, đoàn đã bàn giao cho đơn vị cứu hộ địa phương sử dụng trang thiết bị hạng nặng đào bới và đưa được 28 thi thể nạn nhân ra ngoài.
Ngoài ra, đoàn phối hợp với Đội cứu hộ của Bahrain và Mexico tổ chức tìm kiếm, xác định 3 vị trí có 10 nạn nhân thiệt mạng do động đất và bàn giao cho đơn vị cứu hộ địa phương. Đội Quân y khám, sơ cứu và cấp thuốc cho 7 nhân viên cứu hộ của các nước bị tai nạn trong khi thực hiện công tác cứu hộ.
Mặt khác, trong quá trình thực hiện nhiệm vụ, lãnh đạo đoàn đến thăm và trao đổi kinh nghiệm cứu hộ, cứu nạn với 9 đội cứu hộ quốc tế, trong đó có Trung Quốc, Ấn Độ, Italia, Pakistan...
Sau 10 ngày tham gia công tác cứu hộ cứu nạn tại hai thành phố Hatay hay Antakya, những nỗ lực của đoàn Bộ Quốc phòng đã được chính phủ và nhân dân Thổ Nhĩ Kỳ đánh giá rất cao và mến phục.
Theo Thiếu tướng Phạm Văn Tỵ, trưởng đoàn cứu hộ Quân đội nhân dân Việt Nam, trong quá trình thực hiện nhiệm vụ, người dân Thổ Nhĩ Kỳ đã dành nhiều tình cảm cho đoàn công tác Bộ Quốc phòng. "Chúng tôi đi đến đâu người dân cũng đều cảm kích vì đã hỗ trợ họ thức ăn, nước uống. Có đội chó nghiệp vụ và thiết bị dò tìm rất tốt để kịp thời tìm kiếm, xác định vị trí, giúp lực lượng cứu hộ sớm đưa thân nhân của họ ra khỏi những đống đổ nát".
Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan cảm ơn sự hỗ trợ kịp thời của Việt Nam khi bắt tay Thiếu tướng Phạm Văn Tỵ - Trưởng đoàn cứu hộ cứu nạn Quân đội Nhân dân Việt Nam, trong chuyến thị sát đến Hatay ngày 20/2. (Ảnh: QPVN)
Cũng theo Thiếu tướng Phạm Văn Tỵ, đây là lần đầu tiên Quân đội Nhân dân Việt Nam đưa lực lượng, phương tiện ra nước ngoài để ứng phó với thảm họa động dất. Điều này khẳng định vị thế, trách nhiệm của Việt Nam đối với lĩnh vực hỗ trợ nhân đạo, cứu trợ thảm họa, khẳng định được năng lực ứng phó các thách thức phi truyền thống của Việt Nam.
Qua thực tiễn những gì đoàn đã làm được, các nước bạn bè quốc tế đánh giá cao công tác tổ chức, sử dụng phương tiện phù hợp với mỗi giai đoạn trong quá trình tìm kiếm các nạn nhân.
Khi chia sẻ cảm xúc về những ngày thực hiện nhiệm vụ tại Thổ Nhĩ Kỳ, Thiếu tướng Phạm Văn Tỵ nói điều khiến bản thân ông nhớ nhất là trọng trách, nhiệm vụ của cơ quan điều phối quốc tế và điều phối của nước bạn giao cho đoàn Bộ Quốc phòng. Họ nhờ đoàn Việt Nam sử dụng chó nghiệp vụ để tìm kiếm các nạn nhân. Mỗi khi đoàn tìm kiếm được các vị trí và bàn giao cho lực lượng giải cứu tại chỗ, người dân đều rất cảm kích.
Thiếu tướng Phạm Văn Tỵ nói thêm rằng ông có cảm nhận người dân Thổ Nhĩ Kỳ mặc dù rất đau buồn trước mất mát qua lớn lao về vật chất và con người, song trong ánh mắt vẫn toát lên niềm hi vọng. Và người dân dành nhiều cảm tình cho lực lượng cứu hộ, cứu nạn quốc tế nói chung và đoàn cứu hộ của Quân đội Nhân dân Việt Nam nói riêng.
Chính những tình cảm dành cho người dân Thổ Nhĩ Kỳ trong những cơn hoạn nạn càng thôi thúc các cán bộ, chiến sĩ trong đoàn cố gắng tìm kiếm nhanh nhất và hiệu quả nhất. Cả đoàn xác định đây là mệnh lệnh của trái tim và tìm kiếm các nạn nhân bị vùi lấp trong đống đổ nát của các tòa nhà bị sập trong trận động đất cũng là tìm kiếm người thân của chúng tôi đang bị thảm họa gây ra.
Kết thúc nhiệm vụ tại Thổ Nhĩ Kỳ
Chiều 22/2, đoàn cứu hộ cứu nạn Bộ Quốc phòng lên đường về nước, kết thúc công tác hỗ trợ khắc phục hậu quả động đất tại Thổ Nhĩ Kỳ. Lễ tiễn đoàn về nước được tổ chức tại sân bay Hatay ở Antakya, thủ phủ tỉnh Hatay, với sự tham dự của Đại sứ Việt Nam tại Thổ Nhĩ Kỳ Đỗ Sơn Hải.
Phát biểu tại buổi lễ, Đại sứ Đỗ Sơn Hải nhấn mạnh việc Quân đội Nhân dân Việt Nam đưa lực lượng sang cứu hộ, cứu nạn tại Thổ Nhĩ Kỳ những ngày qua là biểu tượng góp phần tăng cường quan hệ song phương giữa hai nước.
Đại sứ Đỗ Sơn Hải cũng cho biết cả hai đoàn Quân đội Nhân dân và Bộ Công an Việt Nam đã khắc phục nhiều khó khăn, không quản hiểm nguy, tích cực giúp nhân dân Thổ Nhĩ Kỳ khắc phục hậu quả động đất, được người dân, chính quyền địa phương và các lực lượng cứu hộ quốc tế khác tin tưởng, đánh giá cao.
Đoàn cứu hộ cứu nạn Bộ Quốc phòng trên máy bay chuẩn bị khởi hành từ Hatay đi Istanbul. (Ảnh: Văn Hiếu/QĐND)
Đại sứ chia sẻ đây là lần đầu tiên Việt Nam cử đoàn cứu hộ, cứu nạn tham gia sứ mệnh nhân đạo tại một địa bàn xa xôi, qua đó cụ thể hóa chủ trương, đường lối của Đảng và Nhà nước ta: Việt Nam là thành viên có trách nhiệm của cộng đồng quốc tế; đồng thời khẳng định sự an toàn của hai đoàn đã nói lên tất cả về năng lực của Việt Nam khi tác chiến tại một địa bàn hoàn toàn mới nhiều khó khăn.
Thiếu tướng Phạm Văn Tỵ cũng có bài phát biểu tóm tắt kết quả của lực lượng cứu hộ cứu nạn Quân đội Nhân dân Việt Nam trong thời gian tham gia hỗ trợ Thổ Nhĩ Kỳ, đồng thời gửi lời cảm ơn chân thành đến Đại sứ quán Việt Nam tại Thổ Nhĩ Kỳ đã hỗ trợ đoàn hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ.
Theo kế hoạch, đoàn bay từ tỉnh Hatay đến thành phố Istanbul, sau đó bay về sân bay quốc tế Nội Bài, Hà Nội. Dự kiến đoàn sẽ về đến Nội Bài vào chiều 23/2.
