Sức khỏe sinh sản của nam giới được phản ánh chủ yếu qua thông số tinh dịch đồ. Số lượng tinh trùng tốt, hình thái tinh trùng khỏe mạnh, mức độ di động tiến tới là những đặc điểm quan trọng khi đánh giá khả năng sinh sản của nam giới.
Các nghiên cứu cho thấy rằng, số lượng và chất lượng tinh trùng của nam giới ngày nay đang giảm dần so với vài chục năm trước đây. Môi trường ô nhiễm, hóa chất độc hại, thực phẩm không đảm bảo chất lượng, thói quen sinh hoạt không lành mạnh, hút thuốc lá, uống rượu bia, căng thẳng, stress… là những nguyên nhân phổ biến làm giảm số lượng và chất lượng tinh trùng.
Ngoài tránh các thói quen độc hại, nam giới nên chú ý tác động của các loại thực phẩm đến tinh trùng, từ đó xây dựng chế độ ăn uống lành mạnh, khoa học để có được sức khỏe sinh sản tốt nhất.
Các loại thực phẩm tốt cho tinh trùng:
- Thực phẩm chứa nhiều kẽm: Hàu, thịt đỏ và thịt gia cầm, hải sản (cua và tôm), hạt ngũ cốc nguyên hạt, sữa.
- Thực phẩm giàu Folat: Rau bina, rau diếp, măng tây, trái cây, nước cam ép, bánh mì, mì ống.
- Thực phẩm chứa vitamin B12: Cá, nghêu, thịt gia cầm (đặc biệt trong gan), Nấm dinh dưỡng.
- Thực phẩm chứa vitamin C: Nước ép trái cây, ớt ngọt, kiwi, dâu tây, dưa vàng, cà chua, bông cải xanh, cải bruxen, bắp cải, khoai tây.
- Thực phẩm bổ sung vitamin D: Dầu cá hồi, cá thu, cá ngừ, gan bò, phô mai, lòng đỏ trứng.
- Thực phẩm giàu vitamin E: Dầu thực vật, dầu bắp, nghệ tây, hướng dương, đậu nành, bông cải xanh, rau bina.
- Thực phẩm chứa Coenzyme Q10 (chống oxy hóa): Thịt bò, thịt gà, cá trích, cá hồi, dầu hạt cải, đậu phộng, hạt hướng dương, hạt dẻ cười.
- Thực phẩm chứa axit aspartic: Thịt và gia cầm, sữa ít béo, phô mát, sữa chua, các loại ngũ cốc.
- Thực phẩm giàu Axit béo Omega-3: Cá hồi, cá thu, cá ngừ, cá trích, cá mòi, hạt chia, hạt lanh, quả óc chó, hạt lanh, dầu hạt cải, trứng, sữa.
- Thực phẩm chứa L-arginine: Thịt lợn thăn, gà tây, hạt bí ngô, đậu phộng, đậu lăng.
Các thực phẩm và thói quen không tốt cho tinh trùng mà nam giới nên tránh:
- Đậu nành và các thực phẩm nguồn gốc đậu nành: sữa đậu nành, xì dầu, tương miso, đậu hũ.
- Uống rượu bia
- Hút thuốc lá, thuốc lào
Ngoài chế độ ăn, nam giới nên duy trì các thói quen tốt như tập thể dục thường xuyên, ngủ đủ giấc, tránh căng thẳng, stress để có sức khỏe sinh sản tốt nhất. Đặc biệt, ngay khi phát hiện những dấu hiệu bất thường trong đời sống tình dục hoặc ở cơ quan sinh dục, nam giới nên tới thăm khám tại các cơ sở y tế chuyên khoa nhằm phát hiện sớm các bệnh lý có thể ảnh hưởng tới khả năng sinh sản.
ThS.BS Phạm Minh Ngọc (Chuyên khoa Nam học, Bệnh viện Nam học và Hiếm muộn Hà Nội)
