Vụ nữ sinh xăm hình: Không vi phạm đạo đức, cần định hướng kỷ luật tích cực

Nếu cho nghỉ học vì xăm hình là sai quy định về kỷ luật của ngành giáo dục

Vụ việc nữ sinh lớp 11 Trường THPT Nguyễn Khuyến, Đồng Nai phải viết đơn xin rút hồ sơ, mong muốn thôi học ở trường vì có hình xăm đang được dư luận xã hội đặc biệt quan tâm. Có nhiều ý kiến trái chiều về cách thức xử lý kỷ luật học sinh trong trường hợp này.

Phóng viên Dân trí đã liên hệ với các nhà giáo dục có uy tín và kinh nghiệm nhiều năm để tìm hiểu về vấn đề này.

Thầy giáo Nguyễn Quốc Bình - Hiệu trưởng trường THPT Lương Thế Vinh (Hà Nội) nêu quan điểm thẳng thắn: "Tôi cho rằng đối với học sinh không nên xăm,  nhưng nếu như học sinh đã lỡ xăm thì hình thức kỷ luật cho nghỉ học là không phù hợp".

Thầy Nguyễn Quốc Bình cho rằng, dù nhà trường có quy định cấm học sinh xăm hình, nhưng nội quy nhà trường vẫn nằm dưới quy chế của ngành giáo dục. Theo thông tư mới nhất của Bộ Giáo dục và Đào tạo về điều lệ trường học, học sinh vi phạm nội quy không xử phạt đuổi học mà chỉ quy định hình phạt cao nhất là buộc nghỉ học một số ngày.

Hiệu trưởng Nguyễn Quốc Bình lí giải: "Việc xăm hình là sở thích chứ không phải là vấn đề vi phạm về mặt đạo đức".

Trong hàng chục năm làm nghề giáo, thầy Nguyễn Quốc Bình cũng đã gặp một số trường hợp học sinh xăm hình lên cơ thể, có em xăm ở chỗ dễ nhìn thấy, cũng có em xăm hình nơi kín đáo, có khi là nam sinh, có khi là nữ sinh xăm hình.

Khi được biết học sinh xăm hình, phương pháp xử lý của thầy Bình là mời riêng học sinh tới để trao đổi vấn đề.

"Tôi chia sẻ với các em về văn hóa của người Việt Nam, nhất là các em nữ sinh sau này sẽ trở thành những người phụ nữ, nên cân nhắc kĩ lưỡng khi có những hình xăm trên cơ thể. Dẫu vậy, tôi không đánh giá về mặt đạo đức hay vi phạm kỷ luật gì đối với việc xăm hình", vị Hiệu trưởng này cho hay.

Nghỉ học thời điểm này sẽ đẩy học sinh vào nguy cơ

Về sự việc này, theo chuyên gia tâm lý PGS.TS Trần Thành Nam, (Chủ nhiệm Khoa Các khoa học Giáo dục, Trường ĐH Giáo dục- ĐH Quốc gia Hà Nội), nhà trường cần có biện pháp kỷ luật có lý, có tình.

Tiến sĩ Trần Thành Nam cho rằng: "Bao giờ người ta cũng phải tìm hiểu động cơ của hành vi mắc lỗi, sự hối lỗi của đối tượng vi phạm để tiến hành xử phạt. Phương thức kỷ luật mà nhà trường đưa ra trong trường hợp này cần phải phù hợp với phương hướng chỉ đạo chung, hay là triết lý giáo dục chung của thời đại mới.

Hiện tại, Bộ GD&ĐT đã có những thông tư, công văn hướng dẫn kỷ luật học sinh như thế nào, xóa bỏ các hình thức kỷ luật đuổi học học sinh, định hướng kỷ luật tích cực. Kỷ luật kiểu mới nhằm tạo cơ hội để các con có cơ hội nhận ra lỗi lầm và sửa chữa sai lầm, hoàn thiện nhân cách".

Với tư cách là một phụ huynh, ông Trần Thành Nam thấy rằng, nếu nhà trường gây áp lực buộc học sinh phải tự xin thôi học sẽ tạo ra những khó khăn, phiền phức không đáng có trong bối cảnh học sinh và gia đình đang trải qua một năm học bất định, nhiều thay đổi dồn dập vì tình hình dịch bệnh.

"Nếu cho em học sinh này nghỉ học ngay lập tức, gia đình sẽ phải cố gắng tìm ra một ngôi trường mới để chuyển em học sinh này trong thời gian rất ngắn, lại trong bối cảnh dịch bệnh, học sinh đang phải học tập từ xa. Mặt khác, học sinh này cũng sẽ mất đi cơ hội và có thể là cả động lực phấn đấu trong niên khóa học tập này khi chịu cú sốc kỷ luật phải nghỉ học.

Chuyển trường dẫn tới việc thay đổi môi trường học tập, thói quen sinh hoạt, mất đi mối quan hệ với bạn bè, thầy cô ở ngôi trường cũ. Đó là chưa kể vụ việc rùm beng sẽ khiến cho em học sinh này cũng sẽ phải chịu áp lực không nhỏ ở ngôi trường mới. Em có thể hòa nhập được với bạn bè, thầy cô mới hay không, cũng là vấn đề cần đặt ra. Em sẽ phải đối diện với nguy cơ gặp bất lợi ở ngôi trường mới với thông tin có hình xăm trên cơ thể…", ông Trần Thành Nam tiên liệu.

Ông Nam tiếp lời: "Tôi nghĩ rằng hình thức kỷ luật ở đây cần phải hài hòa, sao cho học sinh ý thức được hành vi của mình là sai, cần phải chịu hệ quả phù hợp, nhưng không nên tước đi cơ hội của học sinh trong giai đoạn đầy biến động này và nhất là khi em đang học gần hết lớp 11, chỉ còn một năm lớp 12 quan trọng. Nếu học sinh này phải nghỉ học sẽ rơi vào nhiều nguy cơ không cần thiết. Vì thế, đây là cách xử lý khiến cho nhiều người, trong đó có cá nhân tôi cảm thấy chưa tâm phục khẩu phục".

Mở rộng vấn đề, phóng viên đặt câu hỏi, đối với việc nhà trường cấm học sinh xăm hình, hay cấm nhuộm tóc, trang điểm liệu có còn phù hợp với bối cảnh xã hội ngày càng cởi mở và đề cao cá tính hay không. Ông Thành Nam cho rằng:

"Hiện nay, chúng ta đang hướng tới giáo dục tôn trọng sự cá tính, sáng tạo và khác biệt, cho nên về cơ bản tôi cũng ủng hộ chủ trương không nhất thiết phải cấm một cách quá mức về ngoại hình đối với học sinh. Tuy nhiên, học sinh hay bất cứ đối tượng nào trong xã hội cũng cần phải hiểu rằng ở trong tổ chức nào thì cần phải tuân theo quy định của tổ chức đó.

Một khi quy định của tổ chức đã được đưa ra, tất cả mọi người đồng thuận với quy định, đã biết trước, đã ký cam kết rồi thì nên thực hiện".

Ông Nam lấy ví dụ như việc mặc đồng phục trong nhà trường, quy định này được đưa ra là nhằm đảm bảo sự bình đẳng giữa các học sinh. Vì hoàn cảnh gia đình của các học sinh không giống nhau, có em có điều kiện có thể ăn mặc đẹp, đắt tiền, nhưng cũng có em kinh tế khó khăn… Đây là một trong những lí do đằng sau quy định mặc đồng phục.

Hoặc như quy định các học sinh nữ không được mặc váy ngắn quá đầu gối, lời giải thích cụ thể là để phòng ngừa nguy cơ các em bị quấy rối tình dục. Mỗi quy định đưa ra phải có quan điểm, lí do đằng sau để có tính thuyết phục, nhận được sự ủng hộ, tuân theo của mọi người.

Chính vì vậy ông Nam kết luận: "Vậy thì đối với quy định xăm mình, nhà trường cũng cần giải thích lí do vì sao cấm để nhận được đồng thuận của học sinh, phụ huynh để mọi người hiểu rõ, cam kết không vi phạm. Mặt khác, nhà cũng cần nói rõ nếu vi phạm quy định này thì sẽ xử lý kỷ luật ra sao".

Ông Nam cũng phân tích thêm: "Ở trong những môi trường khác, những quy định về hình thức của cá nhân có thể không hà khắc như trường học, nhưng vì các em đang ở trong lứa tuổi được bảo hộ, được giáo dục và hình thành nhân cách, nên cần có những quy định cụ thể để định hướng cho các em. Điều này là đúng đắn".