Bác sĩ Lê Trung Hiếu, Viện Phẫu thuật Tiêu hóa, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 cho biết, khoa Phẫu thuật Gan Mật tụy vừa phẫu thuật nội soi cắt gan nam thanh niên 20 tuổi bị ung thư gan.
Người bệnh kể, từng có tiểu sử bệnh viêm gan virus B, nhưng không đi chữa trị. Khoảng một tháng trước khi đến bệnh khám, nam thanh niên thấy có biểu hiện đau tức hạ sườn phải.
Kết quả siêu âm phát hiện khối u có kích thước lớn, đường kính > 15 cm. Các chỉ số ung thư như AFP và PIVKA II đều tăng rất cao.
Người bệnh được chỉ định phẫu thuật nội soi cắt gan. Sau mổ sức khỏe nam than niên hồi phục tốt, đã được ra viện và được hẹn tái khám để tiếp tục theo dõi định kỳ sau mổ.
“Nhiễm virus viêm gan B mạn tính được xem là nguyên nhân quan trọng nhất gây ung thư gan, đặc biệt là ở châu Á, châu Phi. Ở Nhật Bản, Việt Nam và một số nước châu Á và châu Phi, 80-90% các bệnh nhân ung thư gan phát triển từ xơ gan do viêm gan virus B, C mạn tính”, bác sĩ Hiếu nói.
Theo bác sĩ Hiếu, những người mắc viêm gan B có nguy cơ bị ung thư gan cao gấp khoảng hơn 200 lần so với người không mắc viêm gan B. Ước tính, có khoảng 15-20% các trường hợp xơ gan do nhiễm virus viêm gan B biến chứng thành ung thư gan.
“Hiện nay, chưa có vắc xin phòng viêm gan C nhưng đã có vắc xin phòng viêm gan B. Những người mắc viêm gan B cần được điều trị và theo dõi chặt chẽ tại cơ sở y tế”, bác sĩ Hiếu khuyên.
Theo BS Hiếu, Việt Nam nằm trong khu vực có tỷ lệ mắc ung thư gan cao nhất thế giới, bệnh có xu hướng gia tăng. Theo GLOBOCAN 2018, với 19.568 ca mắc mới, ung thư gan vượt qua ung thư phổi (16.722 ca) trở thành bệnh ung thư phổ biến nhất ở nam giới nước ta.
Đáng lưu ý, đây là loại ung thư có tỷ lệ tử vong hàng đầu cho cả hai giới. Đa số bệnh nhân đến khám khi đã giai đoạn muộn, thời gian sống trung bình không quá một năm. 60% đến viện khi đã ở giai đoạn trung gian và tiến triển, tỷ lệ được phát hiện sớm rất thấp.
Bác sĩ Hiếu cho biết, có 2 nhóm đối tượng có khả năng mắc ung thư gan cao.
Người đang nhiễm virus và các bệnh liên quan đến gan gồm:
- Tiền sử gia đình có người bị ung thư gan.
- Virus viêm gan B và viêm gan C là nguyên nhân hàng đầu gây ung thư tế bào gan nguyên phát.
- Viêm gan do nguyên nhân tự miễn, có thể đi kèm các bệnh tự miễn khác: như đái tháo đường type1, Basedow, viêm khớp dạng thấp, Lupus ban đỏ...
- Gan nhiễm mỡ không do rượu.
Người mắc các bệnh sau dù không liên quan nhưng vẫn có nguy cơ cao mắc ung thư gan:
- Người mắc các bệnh béo phì, tiểu đường làm tăng nguy cơ bị ung thư gan.
- Xơ gan do sử dụng rượu bia, các chất kích thích quá nhiều.
Dấu hiệu của bệnh ung thư gan sớm gồm: thường xuyên mệt mỏi, nước tiểu có màu vàng đậm, đau âm ỉ vùng gan, xuất huyết dưới da.
Hiện nay có 2 phương pháp tầm soát ung thư gan phổ biến nhất là:
- Xét nghiệm máu tìm dấu vết AFP trong máu. Bệnh nhân mắc ung thư gan thì chỉ số AFP tăng lên bất thường. Khi đó, bác sĩ sẽ chỉ định làm thêm một số phương pháp khác để khẳng định có mắc ung thư gan hay không.
- Phương pháp siêu âm gan có thể phát hiện được khối u nhỏ hơn 1cm với chi phí tiết kiệm và không ảnh hưởng đến cơ thể. Ngoài ra siêu âm gan còn giúp phát hiện xơ gan và một số bệnh khác về gan.
