Địa điểm mới này có tên là Aguada Fénix nằm ở bang Tabasco, thuộc Mexico. Trước đây, các nhà khảo học cũng từng cho biết di chỉ Ceibal (còn gọi là Seibal) được cho là trung tâm nghi lễ lâu đời nhất, có niên đại vào khoảng năm 950 trước Công Nguyên.
Aguada Fénix có chiều dài hơn 1.400 mét có niên đại tương tự, được xây dựng từ khoảng năm 1000 đến 800 trước Công Nguyên nhưng kích thước và phạm vi to lớn của nó khiến nó không giống bất cứ thứ gì tìm thấy trước đây.
"Theo hiểu biết của chúng tôi, đây là công trình đồ sộ lâu đời nhất từng được tìm thấy và lớn nhất trong toàn bộ lịch sử tiền gốc Tây Ban Nha của khu vực", nhà khảo cổ học Takeshi Inomata từ Đại học Arizona, cho biết.
Điều đáng kinh ngạc hơn nữa là cấu trúc khổng lồ, vô danh này thực sự đã ẩn nấp trong nhiều thế kỷ, dường như không được phát hiện ra bởi những người Mexico hiện đại sống trên một khu phức hợp rộng lớn.
“Khu vực này đã phát triển. Đó không phải là rừng rậm. Di chỉ này chưa được biết đến vì nó rất bằng phẳng và to lớn”, các nhà nghiên cứu cho biết.
Để phát hiện ra Aguada Fénix, các nhà khảo cổ đã phải sử dụng các cuộc khảo sát trên không bằng công nghệ LIDAR để phát hiện ra các vấn đề bất thường. Phát hiện cho thấy một bục cao đo được 1.413 mét từ bắc xuống nam, và 399 mét từ đông sang tây, và mở rộng 15 mét so với khu vực xung quanh.
Địa điểm này có những điểm tương đồng nhất định với các địa điểm Olmec San Lorenzo và La Venta ở bang Veracruz gần đó, nhưng việc thiếu những bức tượng hình người của Aguada Fénix có thể cung cấp manh mối về Maya cổ đại sống trong khu phức hợp này, phân biệt chúng với Olmec.
"Không giống như các trung tâm Olmec đó, Aguada Fénix không thể hiện các chỉ số rõ ràng về sự bất bình đẳng xã hội rõ rệt, như các tác phẩm điêu khắc đại diện cho các cá nhân có địa vị cao. Tác phẩm điêu khắc đá duy nhất được tìm thấy cho đến nay tại Aguada Fénix mô tả một con vật", các nhà nghiên cứu thông tin.
Phát hiện này có thể giúp các nhà nghiên cứu hiểu biết thêm về cách xã hội loài người bí ẩn này hoạt động và tự tổ chức, đặc biệt là một hình thức cấu trúc xã hội không có hình thức phân cấp.
