Các hang động dung nham ở dưới bề mặt của cả Mặt trăng và Sao Hỏa được đánh giá đủ lớn để trở thành nơi cư trú của các căn cứ liên hành tinh khi nhân loại khám phá thêm vũ trụ.
Nghiên cứu lưu ý rằng các hang động này có thể có kích thước gấp 100 đến 1.000 lần so với các hang trên Trái đất và có thể che chắn cho con người khỏi bức xạ nguy hiểm của vũ trụ.
“Các hang động dung nham có thể cung cấp lá chắn ổn định khỏi bức xạ vũ trụ và Mặt trời cũng như các tác động vi thiên thạch thường xảy ra trên bề mặt của các hành tinh. Chúng có tiềm năng lớn trong việc cung cấp một môi trường trong đó nhiệt độ không thay đổi từ ban ngày sang ban đêm. Các cơ quan nghiên cứu vũ trụ hiện đang quan tâm đến các hang động ngoài hành tinh này vì chúng thể hiện bước đầu tiên hướng tới các cuộc khám phá bề mặt Mặt Trăng trong tương lai đồng thời hướng tới việc tìm kiếm sự sống (quá khứ hoặc hiện tại) trên bề mặt của Sao Hỏa”, Franceso Sauro, tác giả chính của nghiên cứu, cho biết.
Để đưa ra nhận định này, Sauro và các nhà nghiên cứu khác đã thực hiện nghiên cứu các hang động dung nham ở nhiều vùng khác nhau trên Trái đất như Hawaii, quần đảo Canary, quần đảo Galapagos, Australia và Iceland.
"Chúng tôi đã đo kích thước và thu thập hình thái của các chuỗi sụp đổ trên Mặt Trăng và Sao Hỏa (hang động dung nham sụp đổ), sử dụng mô hình địa hình kỹ thuật số (DTM) thu được thông qua hình ảnh lập thể vệ tinh và đo độ cao bằng laser được thực hiện bởi các tàu thăm dò liên hành tinh. Sau đó, so sánh những dữ liệu này với các nghiên cứu địa hình về các chuỗi sụp đổ tương tự trên bề mặt Trái đất cùng với việc quét lazer bên trong các ống dung nham ở Lanzarote và Galapagos. Những dữ liệu thu được cho phép thiết lập một giới hạn đối với mối quan hệ giữa chuỗi sụp đổ và các khoang hốc dưới bề mặt vẫn còn nguyên vẹn”, đồng tác giả nghiên cứu Riccardo Pozzobon giải thích.
Có khả năng là trọng lực thấp hơn trên Mặt trăng và Sao Hỏa đã tác động đến hoạt động sớm của núi lửa hàng tỷ năm trước. Điều này có thể giải thích tại sao các hang dung nham lớn hơn đáng kể so với trên Trái đất.
Với kích thước của chúng, các hang dung nham trên Mặt trăng có thể là một mục tiêu đặc biệt cho việc thăm dò dưới bề mặt và định cư tiềm năng với môi trường rộng lớn được bảo vệ và ổn định.
Đây không phải là lần đầu tiên các nhà nghiên cứu đề xuất các cấu trúc ngầm trên Mặt trăng như một ngôi nhà có thể có sự sống. Vào năm 2017, Cơ quan nghiên cứu và phát triển hàng không vũ trụ Nhật Bản (JAXA) đã phát hiện ra một hang động khổng lồ dưới bề mặt Mặt trăng, thứ được mô tả là một khám phá "rất quan trọng" do giá trị của nó đối với cả khoa học và sự mở rộng phạm vi của con người vào không gian.
Trong khi đó, NASA đang chuẩn bị cho sự trở lại Mặt trăng vào năm 2024, thông qua chương trình Artemis, chương trình kế thừa của chương trình Apollo.
Các nhà nghiên cứu cũng đang tiếp tục tìm hiểu về quá khứ của Sao Hỏa. Một nghiên cứu được công bố vào tháng 3/2020 cho thấy Hành tinh Đỏ có hai hồ chứa nước cổ xưa độc đáo từng chảy sâu bên dưới bề mặt hành tinh.
Vào tháng 5/2020, các nhà khoa học đã phát hiện ra các phân tử hữu cơ 4 tỷ năm tuổi có chứa nitơ trong một thiên thạch Sao Hỏa, cho thấy rằng quá khứ sao Hỏa có thể có màu xanh với nước bao phủ bề mặt hành tinh và mục tiêu dài hạn của NASA đó là thực hiện sứ mệnh đưa con người lên sao Hỏa vào những năm 2030.
