Mức độ nguy hiểm của 4 nhánh virus thuộc Omicron

Biến thể Omicron đã phát triển một số dòng riêng biệt kể từ khi xuất hiện vào cuối năm 2021 ở châu Phi.

Đây không phải một điều ngạc nhiên. Đó là mô hình chung của các chủng virus. Delta đã tách thành hơn 200 biến thể phụ trước khi bị Omicron chiếm vị trí thống trị ở nhiều nước.

Hầu hết các nhánh đều giống với chủng ban đầu nên không tác động thêm đến mức độ nghiêm trọng hoặc khả năng miễn dịch. Các quan chức y tế đã nhiều lần khẳng định, các mũi vắc xin tăng cường chống lại Omicron và mang đến cơ hội tốt nhất để vượt qua đại dịch.

Ảnh minh họa: Kawarthanow

Phiên bản đầu tiên được biết đến của Omicron là B.1.1.529 - được WHO xếp vào nhóm biến thể gây lo ngại.

Sau đó, chủng này phát triển thành BA.1 siêu lây nhiễm, lan rộng đến 171 quốc gia.

Mới đây, BA.2 và BA.3 là các biến thể phụ mới trong gia đình Omicron.

Chúng có nhiều đột biến tương tự như Omicron nhưng tỷ lệ ca nhiễm hiện tại rất thấp, đặc biệt là BA.3. Ở Anh có hơn 400 ca BA.2 kể từ đầu tháng 12/2021.

Một loạt các nghiên cứu ghi nhận Omicron nhẹ hơn các chủng khác và vắc xin vẫn có hiệu quả chống lại BA.2.

Báo cáo của WHO vào ngày 21/1 viết: “Trong khi BA.1 là dòng chiếm ưu thế nhất, các dữ liệu gần đây từ Ấn Độ, Nam Phi, Vương quốc Anh và Đan Mạch cho thấy BA.2 đang tăng lên theo tỷ lệ”.

Thông tin từ Anh cho thấy, BA.2 có thể lây lan nhanh hơn chủng gốc Omicron nhưng không có bằng chứng nghiêm trọng hơn nên có rất ít điều đáng lo ngại.

Dù vậy, các nhà khoa học cho biết, cần phải nghiên cứu thêm để đưa ra kết luận chắc chắn.

Giáo sư Francois Balloux, Viện Di truyền học UCL, giải thích: “Virus có xu hướng tiến hóa khá nhanh với các chủng khác nhau liên tục thu nhận các đột biến theo thời gian. SARS-CoV-2 không phải là ngoại lệ”.

“BA.1 và BA.2 khác nhau khoảng 20 đột biến. Chỉ một số ít trong 20 đột biến đó nằm trong các vùng của bộ gen quan trọng giúp nhận biết miễn dịch kháng thể. Do đó, sự lây nhiễm của một trong hai dòng phụ sẽ cung cấp khả năng miễn dịch mạnh mẽ chống lại dòng còn lại, cũng như chống lại chính nó”.

“Cho đến nay không có bằng chứng BA.1 và BA.2 khác nhau về khả năng thoát miễn dịch, độc lực hoặc nhóm tuổi có nguy cơ nhiễm cao”.

Bộ trưởng Y tế và Chăm sóc Xã hội Anh, Sajid Javid, cho biết: “Chúng ta đang học cách sống chung với loại virus này. Nhờ hệ thống giám sát hàng đầu thế giới, chúng ta có thể nhanh chóng phát hiện và theo dõi sát sao bất kỳ thay đổi di truyền của Covid-19”.

Các nghiên cứu từ Đan Mạch, nơi BA.2 chiếm một nửa tổng số ca Omicron, cho thấy không có sự khác biệt về nguy cơ nhập viện. Biến thể phụ dường như không gây ra bệnh nghiêm trọng hơn chủng gốc Omicron và vắc xin vẫn có hiệu quả.

An Yên