Tin thế giới 1/11: Nga-Moldova làm nhiều kẻ tiếc ngẩn ngơ? chính phủ Ukraine xáo trộn lớn; Mỹ úp mở 'miếng bánh ngọt' cho Trung Quốc
Đối ngoại - Ngày đăng : 19:52, 01/11/2021
 |
| Gazprom của Nga lại khơi thông dòng chảy tới Molldova. (Ảnh minh họa. Nguồn: TASS) |
Báo Thế giới & Việt Nam điểm một số tin quốc tế nổi bật trong ngày:
Nga-Moldova đập tan bế tắc, Moscow lại cung cấp khí đốt cho Chisinau
Ngày 1/11, ông Aleksandr Barbov, Thư ký báo chí của doanh nghiệp liên doanh Nga-Moldova có tên Moldovagaz cho biết, Tập đoàn năng lượng quốc doanh Nga Gazprom đã bắt đầu cung cấp khí đốt cho Moldova theo bản hợp đồng mới.
Ông Barbov cho biết: “Giá thành trong tháng 11 được tính theo giá đã thoả thuận trong các cuộc hội đàm với Gazprom. Khí đốt được cung cấp theo tuyến đường ống trước đó, đi qua lãnh thổ Ukraine”.
Trước đó, ngày 29/10, lãnh đạo Gazprom và Moldova đã đồng ý về các điều khoản của hợp đồng cung cấp nhiên liệu, cũng như kế hoạch trả nợ của nước Cộng hòa này.
Sau cuộc hội đàm với người đứng đầu Gazprom Aleksey Miller, Phó Thủ tướng Moldova Andrey Spinu dẫn các điều khoản của hợp đồng mới cho biết, giá khí đốt trong tháng 11 là 450 USD/1.000 m3. Trong khi đó, theo Gazprom, hợp đồng được gia hạn 5 năm kể từ ngày 1/11/2021.
Trước đó, đại diện chính thức của Gazprom Sergey Kupriyanov cho biết, hiện Moldova đang nợ 433 triệu USD và tính cả số tiền chậm thanh toán thì số nợ lên tới 709 triệu USD. Theo hợp đồng cũ, năm ngoái, Moldova chỉ phải trả cho Gazprom 148 USD/1.000 m3 khí đốt.
Trước khi đạt được thỏa thuận mua bán mới với Nga, Moldova đã đạt được thỏa thuận một số gói thầu mua khí đốt mới với các quốc gia châu Âu khác như Ukraine (500.000 m3), Ba Lan (1,5 triệu m3). Hiện chưa rõ hợp đồng mới với Nga có ảnh hưởng tới các gói thầu mà Moldova đã đạt được với các nước trên hay không. (Reuters)
Xáo trộn trong chính phủ Ukraine: Phó Thủ tướng từ chức
Ngày 1/11, Phó Thủ tướng Ukraine Oleksii Reznikov thông báo, ông đã đệ đơn từ chức nhưng không cho biết lý do của hành động này.
Phó Thủ tướng Reznikov chịu trách nhiệm khôi phục các vùng lãnh thổ bị chiếm đóng tạm thời ở miền Đông Ukraine.
Gần đây, ông Reznikov đề nghị Mỹ triển khai quân đội, hệ thống phòng không tới nước này. Ông cũng là quan chức ủng hộ sự hiện diện ngày càng tăng của các lực lượng phương Tây tại Ukraine.
Theo truyền thông Ukraine, ông Reznikov có thể sẽ được bổ nhiệm làm Bộ trưởng Quốc phòng nước này. (Reuters)
Sudan hứa mở rộng cửa 'vời' quân đội Nga đến dựng căn cứ
Ngày 1/11, trả lời phỏng vấn hãng tin Sputnik, Tổng tư lệnh lực lượng vũ trang Sudan Abdel Fattah al-Burhan cho biết, nước này cam kết tuân thủ các nghĩa vụ liên quan việc xây dựng một căn cứ hải quân của Nga tại quốc gia Bắc Phi này.
Ông al-Burhan nêu rõ: "Việc xây dựng căn cứ này nằm trong thỏa thuận hiện tại. Chúng tôi duy trì thường xuyên thảo luận vấn đề này và có một số lỗi cần chỉnh sửa. Chúng tôi cam kết tuân thủ các thỏa thuận quốc tế và sẽ tiếp tục thực thi đến cùng các thỏa thuận".
Nhà lãnh đạo quân đội cũng hoan nghênh sự hợp tác quân sự "lâu dài và liên tục" giữa nước này với Nga: "Chúng tôi sẽ ủng hộ triệt để, bởi Nga luôn thành thật trong quan hệ song phương và luôn nỗ lực tăng cường hợp tác và phát triển lực lượng vũ trang Sudan".
Vào tháng 9 vừa qua, một nguồn tin quân sự Sudan cho biết, nước này muốn sửa đổi thỏa thuận về việc thành lập một căn cứ hải quân của Nga trên bờ Biển Đỏ để nhận hỗ trợ kinh tế từ Nga dựa trên điều kiện thuê trong 5 năm với khả năng ký một thỏa thuận cho 25 năm, song Đại sứ quán bác bỏ thông tin trên. (Sputnik)
Nga-Mỹ nhất trí cần tiếp xúc cấp cao nhất
Ngày 1/11, người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov cho biết, Nga và Mỹ nhất trí cần tổ chức các cuộc tiếp xúc cấp cao nhất giữa hai nước bởi "đây là cuộc gặp quan trọng".
Theo ông Peskov, "chúng tôi đồng ý rằng các cuộc tiếp xúc cấp cao nhất là cần thiết xét cả từ phương diện quan hệ song phương cũng như ở phạm vi địa lý rộng lớn hơn".
Ngoài ra, Điện Kremlin hy vọng rằng Nga và Mỹ sẽ tiếp tục đối thoại kín về an ninh mạng.
Bên cạnh đó, ông Pesov cũng cho rằng, cuộc thảo luận ngắn trước đó của Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov với Tổng thống Mỹ Joe Biden bên lề Hội nghị thượng đỉnh Nhóm các nền kinh tế phát triển và mới nổi hàng đầu thế giới (G20) tại Rome, Italy, là rất quan trọng và cần thiết.
Trong khi đó, ông Lavrov cho rằng, cuộc gặp khá hữu ích, nhấn mạnh nhà lãnh đạo Mỹ muốn tiến hành thêm các cuộc tiếp xúc.
Trả lời phỏng vấn kênh truyền hình Rossiya-1, ông Lavrov khẳng định: "Tổng thống Biden đã gửi lời chào tốt đẹp nhất tới Tổng thống Nga Vladimir Putin và nhấn mạnh cam kết tiến hành thêm các cuộc tiếp xúc. Đồng thời, chúng tôi cũng thảo luận ngắn gọn về cách xây dựng các cuộc tiếp xúc này trong tương lai gần".
Nhà ngoại giao hàng đầu Nga cũng cho biết, ông đã chuyển tới các đối tác đề xuất về chương trình nghị sự liên quan đàm phán bốn bên theo thể thức Normandy về tình hình miền Đông Ukraine và đang đợi phản hồi từ phía các nước này.
Liên quan vấn đề này, ngày 1/11, Ngoại trưởng Lavrov đã cáo buộc các nhà lãnh đạo Ukraine cố tình kéo Moscow vào cuộc xung đột ở Donbass, miền Đông Ukraine, sau khi chiến sự leo thang giữa lực lượng chính phủ và quân nổi dậy ở khu vực ly khai. (Sputnik, TASS)
Bầu cử Hạ viện Nhật Bản: Người Nhật chọn ổn định, LDP thay Tổng thư ký
Sáng 1/11, theo kết quả kiểm phiếu bầu cử Hạ viện Nhật Bản, đảng Dân chủ Tự do (LDP) cầm quyền giành được 261 ghế, giảm 15 ghế so với thời điểm trước khi Thủ tướng Kishida Fumio giải tán cơ quan lập pháp này để tổ chức tổng tuyển cử trước thời hạn.
Kết quả cuộc bầu cử Hạ viện Nhật Bản diễn ra ngày 31/10 này cho thấy, LDP đã đạt mục tiêu đề ra khi vẫn giành được thế đa số tại cơ quan lập pháp, cho dù mất 15 ghế so với trước bầu cử.
Tính cả số ghế của đảng Công minh, liên minh cầm quyền có 293 trong tổng số 465 ghế hạ viện. Giới phân tích cho rằng, kết quả đó cho thấy cử tri Nhật Bản đã lựa chọn sự ổn định về chính trị.
Ngày 1/11, Thủ tướng Nhật Bản, kiêm Chủ tịch LDP Fumio Kishida đã tuyên bố chiến thắng: "Đó là cuộc bầu cử vô cùng khó khăn, nhưng ý chí của người dân - rằng họ muốn chúng tôi kiến tạo tương lai đất nước này dưới sự lãnh đạo ổn định của liên minh đảng LDP- Công minh và chính quyền Kishida - đã được chứng minh".
Tuy nhiên, điểm đáng lưu ý là Tổng Thư ký LDP Akira Amari, người được coi như “kiến trúc sư trưởng” cho thắng lợi của đảng cầm quyền, lại thất bại trong cuộc đối đầu với ứng cử viên do phe đối lập hậu thuẫn ở hình thức bầu cử trực tiếp tại một khu vực bầu cử thuộc tỉnh Kanagawa.
Mặc dù sau đó ông Amari vẫn có ghế ở Hạ viện theo hình thức đại diện tỷ lệ, nhưng chính trị gia này đã nêu ý định rời khỏi vị trí số 2 của đảng cầm quyền. Đây là lần đầu tiên có một tổng thư ký đương nhiệm của LDP bị thất bại trong hình thức bầu cử trực tiếp ở khu vực bầu cử một ghế.
Chiều 1/11, Thủ tướng Kishida bổ nhiệm Bộ trưởng Ngoại giao Motegi Toshimitsu làm Tổng thư ký đảng cầm quyền thay ông Akira Amari. (Kyodo)
Mỹ úp mở 'miếng bánh ngọt' cho Trung Quốc
Ngày 31/10, trả lời phóng viên, Bộ trưởng Tài chính Mỹ Janet Yellen cho biết, nước này hy vọng Trung Quốc sẽ đáp ứng các cam kết theo Thỏa thuận thương mại Giai đoạn 1 ký kết dưới thời cựu Tổng thống Donald Trump.
Đề cập việc "sẽ xem xét cắt giảm thuế quan bổ sung" nhưng muốn "thấy Trung Quốc đáp ứng các cam kết", bà Yellen cho hay, Washington đang chờ Bắc Kinh thực hiện tốt cam kết mua thêm 200 tỷ USD hàng hóa và dịch vụ của Mỹ theo thỏa thuận thương mại có hiệu lực vào tháng 2/2020.
Khi được hỏi liệu việc nới lỏng thuế quan được áp đặt trên hàng hóa Trung Quốc có thể giúp giảm bớt áp lực lạm phát hay không, Bộ trưởng Yellen cho rằng điều này đúng, đồng thời nhận định: "Việc ổn định và có lẽ cuối cùng tiến tới giảm một số thuế quan theo cách có qua có lại có thể là một kết quả đáng mong đợi”. (Reuters)
Thủ tướng Bắc Macedonia từ chức
Ngày 31/10, Thủ tướng Bắc Macedonia Zoran Zaev tuyên bố từ chức sau khi đảng của ông thất bại trong vòng 2 cuộc bầu cử thị trưởng diễn ra tại một số thành phố của quốc gia Balkan này. Tuy nhiên, quyết định của ông Zaev cần được Quốc hội thông qua.
Phát biểu tại một cuộc họp báo được truyền thông trong nước đăng tải, ông Zoran Zaev nói: “Tôi xin nhận trách nhiệm về những diễn biến này. Tôi xin từ chức khỏi cương vị Thủ tướng và chủ tịch đảng”.
Ông Zaev giữ chức Thủ tướng Bắc Macedonia từ năm 2017. Năm 2018, ông đã đạt được thỏa thuận khó khăn với Hy Lạp về việc đổi tên từ Macedonia sang CH Bắc Macedonia để mở đường cho nước này gia nhập Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) và Liên minh châu Âu (EU).
Theo đó, Bắc Macedonia đã gia nhập NATO năm 2020, trong khi EU chưa bật đèn xanh cho tiến trình đàm phán kết nạp nước này. (Reuters)
Một số tin quốc tế nối bật khác trong ngày:
Thượng đỉnh G20 ra tuyên bố, Đức nói tín hiệu tốt, Tổng thư ký LHQ nói 'hy vọng dang dở': Ngày 31/10, Hội nghị thượng đỉnh Nhóm các nền kinh tế phát triển và mới nổi hàng đầu thế giới (G20) diễn ra tại thủ đô Rome, Italy, đã bế mạc sau hai ngày làm việc và ra Tuyên bố chung nêu bật kết quả cụ thể đạt được trên 3 chủ đề trọng tâm. (Reuters)
Căng thẳng Anh-Pháp: Đá qua đẩy lại 'quyền phát bóng', Tổng thống Macron tung hạn chót: Liên quan căng thẳng giữa Anh và Pháp về mâu thuẫn quyền đánh cá sau Brexit, ngày 31/10, London và Paris tiếp tục có những tranh cãi mới. (Reuters, AFP)
EU toan tính lớn, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ quả quyết nói không khả thi: Ngày 31/10, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan cho rằng, việc thành lập quân đội riêng của Liên minh châu Âu (EU) không phải là một dự án khả thi. (Sputnik)
Đàm phán hạt nhân Iran: Iran nghi ngờ Mỹ, Tổng thống Biden ra cảnh cáo thép, Nga lên tiếng: Sau tuyên bố của Iran đồng ý quay lại đàm phán về việc khôi phục JCPOA ký cùng các cường quốc, cứ ngỡ mọi việc sẽ trở nên thuận lợi hơn, song căng thẳng Mỹ-Iran tiếp tục dâng cao. (Reuters, Sputnik)
'Bọc lót' đầy đủ, Morocco tuyên bố không ngán đòn của Algeria: Ngày 31/10, Tổng thống Algeria Abdelmadjid Tebboune chỉ thị cho Công ty Năng lượng quốc gia (Sonatrach) của nước này ngừng xuất khẩu khí đốt sang Tây Ban Nha thông qua tuyến đường ống chạy qua Morocco do tình hình căng thẳng với Rabat. Morocco tuyên bố, động thái này chỉ "tác động nhỏ" tới Rabat. (Reuters)