Tin thế giới 12/10: Điện Kremlin phản pháo tuyên bố ra mắt của Thủ tướng Nhật Bản; EU hứa hẹn với Ukraine; Trung Quốc 'khoe cơ'

Nga-Nhật Bản tiếp tục căng thẳng liên quan tranh chấp ở Vùng lãnh thổ phương Bắc/Nam Kuril. (Ảnh minh họa của Iorsh trên Russia Beyond)

Báo Thế giới & Việt Nam điểm một số tin quốc tế nổi bật trong ngày:

Nga-Nhật Bản: Điện Kremlin phản pháo Thủ tướng Nhật Bản Kishida

Ngày 12/10, trong buổi chất vấn đầu tiên tại Quốc hội kể từ khi đắc cử Thủ tướng Nhật Bản, ông Kishida Fumio tuyên bố chủ quyền lãnh thổ của nước này bao trùm Vùng lãnh thổ phương Bắc mà Nga cũng tuyên bố có chủ quyền và gọi là Nam Kuril.

Thủ tướng Kishida nêu rõ: "Chúng ta phải giải quyết và không để vấn đề đó cho các thế hệ mai sau. Chính phủ có ý định ký một hiệp ước hòa bình với Nga, giải quyết vấn đề chủ quyền quần đáo đó".

Phản ứng với tuyên bố trên, Bộ Ngoại giao Nga nhắc lại rằng, chủ quyền của nước này đối với vùng lãnh thổ đó là không thể thay đổi theo luật pháp quốc tế.

Điện Kremlin sau đó khẳng định: "Chúng tôi không đồng ý với tuyên bố của Thủ tướng Kishida. Đây là lãnh thổ của Nga và Moscow đã nhiều lần tái khẳng định ý chí chính trị của mình ở các cấp độ khác nhau là tiếp tục đối thoại với Nhật Bản để tìm ra giải pháp cho các vấn đề nhạy cảm còn tồn đọng trong chương trình nghị sự". (TASS)

Trung Quốc 'khoe cơ', Thủ tướng Nhật Bản tỏ quan điểm về Đài Loan

Ngày 12/10, bày tỏ quan điểm về quan hệ giữa Đài Loan và Trung Quốc Đại lục, tân Thủ tướng Nhật Bản Kishida Fumio nhấn mạnh, ông luôn hướng tới giải quyết vấn đề thông qua đối thoại giữa các bên liên quan.

Ông Kishida cho hay, Nhật Bản và Đài Loan chia sẻ các giá trị cơ bản, một mối quan hệ kinh tế gắn bó và các chuyến thăm viếng lẫn nhau giữa nhân dân hai bên.

Nhà lãnh đạo Nhật Bản coi Đài Loan "là đối tác và đồng minh hết sức quan trọng", đồng thời muốn làm sâu sắc quan hệ song phương cũng như thường xuyên theo dõi tình hình an ninh.

Trong khi đó, Bắc Kinh liên tục tái khẳng định Đài Loan là của Trung Quốc, kêu gọi nước ngoài không can thiệp vào công việc nội bộ của nước này. Trong một bài phát biểu hôm 9/10, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tuyên bố sẽ "thống nhất" Đài Loan bằng các biện pháp hòa bình.

Trong diễn biến khác, ngày 11/10, trong một tin ngắn gọn trên tài khoản Weibo, nhật báo của quân đội Trung Quốc cho biết, "trong những ngày gần đây", quân đội nước này đã tiến hành một cuộc tập trận trên bãi biển phía Nam tỉnh Phúc Kiến, đối diện bán đảo Đài Loan.

Tờ báo nhấn mạnh, hoạt động này có sự tham gia của các binh sĩ "xung kích", đặc công và chuyên gia về tàu, được "chia thành nhiều tốp để chiếm bãi biển và thực hiện các nhiệm vụ tác chiến ở các giai đoạn khác nhau", song không cung cấp thêm chi tiết.

Tin trên còn phát một đoạn video về các tốp lính trên những chiếc thuyền nhỏ tấn công một bãi biển, ném lựu đạn khói, chọc thủng hàng rào thép gai và đào chiến hào trên cát. (Taiwan News, Reuters)

Tình hình Ukraine: EU tìm cách đảm bảo nguồn cung khí đốt, triển vọng Thượng đỉnh Normandy

Ngày 12/10, Chủ tịch Ủy ban châu Âu (EC) Ursula von der Leyen tuyên bố, Liên minh châu Âu (EU) đang xem xét các cách khác nhau để đảm bảo Ukraine có nguồn cung khí đốt tự nhiên ổn định trong mùa Đông này và không bị ảnh hưởng bởi bất kỳ động thái giảm sản lượng nào của Nga.

Liên quan tình hình xung đột miền Đông Ukraine, ngày 11/10, Thủ tướng Đức Angela Merkel và Tổng thống Pháp Emmanuel Macron đã có các cuộc điện đàm 3 bên lần lượt với Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky và nhà lãnh đạo Nga Vladimir Putin.

Các bên đều nhất trí về khả năng hướng tới một Hội nghị thượng đỉnh theo định dạng Normandy (gồm 4 bên Nga, Đức, Pháp và Ukraine) nhằm giải quyết tình hình ở Ukraine

Trong diễn biến khác, cùng ngày, EU thông báo trừng phạt 8 cá nhân liên quan "các vụ đàn áp" đối với những người phản đối Nga sáp nhập bán đảo Crimea. (Reuters, TASS)

Mỹ-Belarus: Minsk nuối tiếc vì phải đóng cửa Tổng lãnh sự quán ở New York

Ngày 12/10, Bộ Ngoại giao Belarus bày tỏ tiếc nuối trước yêu cầu của Washington về việc đóng cửa Tổng lãnh sự quán ở New York.

Với việc đóng cửa Tổng lãnh sự quán, các công dân Belarus và công dân của các nước mà cơ quan này phụ trách nếu muốn được hỗ trợ lãnh sự sẽ phải thực hiện các thủ tục tại Đại sứ quán của nước này ở Washington.

Tuyên bố mới đây của Bộ Ngoại giao Belarus kêu gọi các công dân nước này cũng như công dân Mỹ "phản ứng về những bất tiện" liên quan việc phải chuyển nơi xin hỗ trợ lãnh sự.

Trước đó, Tổng lãnh sự quán Belarus tại New York cho biết, họ sẽ chấm dứt hoạt động theo yêu cầu của phía Mỹ từ ngày 21/10. (TASS)

Nga-Mỹ không đạt tiến triển lớn trong cuộc chiến thị thực

Ngày 12/10, Thứ trưởng Ngoại giao Nga Sergei Ryabkov cho biết, các cuộc đàm phán cùng ngày với người đồng cấp Mỹ Victoria Nuland cởi mở và hữu ích, tuy nhiên không đạt được tiến triển lớn nào trong tranh cãi liên quan phái bộ ngoại giao của Nga và Mỹ.

Nhà ngoại giao Nga thâm chí "không loại trừ khả năng quan hệ song phương sẽ ngày càng xấu đi" liên quan lập trường hai bên về vấn đề này.

Trong một tin khác, ngày 11/10, phát biểu trước Ủy ban thứ nhất Đại hội đồng Liên hợp quốc, Phó Vụ trưởng Vụ Không phổ biến và Kiểm soát vũ khí của Bộ Ngoại giao Nga, ông Konstantin Vorontsov cho biết, việc nước này phát triển các hệ thống vũ khí là "bắt buộc và gắn liền với nhu cầu duy trì sự cân bằng chiến lược".

Quan chức Nga cho rằng, sự cân bằng chiến lược "có thể bị phá hủy bởi các bước đi gây hấn của Mỹ trong quá trình phát triển hệ thống phòng thủ tên lửa toàn cầu không hạn chế, kết hợp với vũ khí phi hạt nhân có độ chính xác cao”. (TASS, Sputnik)

Nga nói về âm mưu ở châu Á, NATO đề cập mối đe dọa

Ngày 12/10, Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov cho rằng, sau khi rút quân khỏi Afghanistan, Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) đang tìm cách tái triển khai lực lượng tại khu vực Trung, Nam và Đông Nam Á.

Ngoài ra, đại diện Bộ Ngoại giao Nga cho biết, nước này nhận thấy "những âm mưu có mục đích nhằm 'làm nóng' tình hình và làm suy yếu các cơ chế tương tác giữa các nước hiện có ở châu Á".

Ông Lavrov cho rằng, cấu trúc định dạng hẹp của thành phần độc quyền và các khối quân sự bám sát logic Chiến tranh Lạnh cũng như chính sách răn đe đang khiến tình hình an ninh thêm căng thẳng".

Trước đó một ngày, phát biểu tại cuộc họp hàng năm của Hội đồng nghị viện NATO tổ chức tại Lisbon (Bồ Đào Nha), Tổng thư ký liên minh này Jens Stoltenberg tuyên bố, sự trỗi dậy toàn diện của Bắc Kinh cùng hợp tác chặt chẽ và gia tăng liên hệ Nga-Trung Quốc là mối đe dọa đối với liên minh quân sự này.

Ông Stoltenberg nói: “Trung Quốc đang phấn đấu trở thành nền kinh tế hàng đầu thế giới, đạt được tiến bộ đáng kể trong phát triển các công nghệ hủy diệt và đầu tư số tiền lớn vào khả năng hạt nhân, hợp tác ngày càng chặt chẽ với Nga”.

Tổng thư ký NATO cũng cho biết, khối quân sự này có ý định thông qua một khái niệm chiến lược mới trong hội nghị thượng đỉnh ở Madrid vào năm tới. (Sputnik)

Bán đảo Triều Tiên: Quan hệ Nga-Triều nồng ấm, Seoul kêu gọi Bình Nhưỡng đàm phán

Ngày 12/10, Triều Tiên nhấn mạnh tình hữu nghị "bền chặt" với Nga trong bối cảnh hai nước kỷ niệm 73 năm ngày thiết lập quan hệ song phương, đồng thời cam kết tăng cường hơn nữa quan hệ hợp tác trước một "môi trường bất ổn".

Cùng ngày, Bộ Ngoại giao Hàn Quốc thông báo, đặc phái viên nước này về hòa bình và an ninh trên Bán đảo Triều Tiên Noh Kyu-duk sẽ công du Nga trong tuần này để thảo luận với Thứ trưởng Ngoại giao nước chủ nhà Igor Morgulov về cách thức đưa Triều Tiên trở lại cuộc đàm phán phi hạt nhân hóa.

Chính phủ Hàn Quốc cũng đã đề xuất nối lại đối thoại liên Triều để thu hẹp những bất đồng và thúc đẩy nhận thức chung sau khi nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un cáo buộc Seoul "đạo đức giả" và áp dụng chính sách "tiêu chuẩn kép".

Trong diễn biến khác, hãng KBS dẫn lời Giám đốc Cơ quan Tình báo Quốc gia Hàn Quốc Suh Hoon cho biết, nước này và Mỹ sẽ thảo luận về đề xuất gần đây của Tổng thống Moon Jae-in nhằm chính thức kết thúc Chiến tranh Triều Tiên.

Tuy nhiên, quan chức này né tránh đề cập việc liệu Mỹ có ủng hộ sáng kiến về việc tuyên bố chính thức chấm dứt Chiến tranh Triều Tiên hay không, tuy nhiên khẳng định, vấn đề đó sẽ nằm trong chương trình nghị sự.

Ông Suh Hoon có kế hoạch hội đàm với Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ Jake Sullivan trong ngày 12/10.(Yonhap, Reuters)

Afghanistan: Taliban tìm kiếm các mối quan hệ tích cực với thế giới

Ngày 12/10, Taliban đã tổ chức các cuộc đàm phán trực tiếp với đặc phái viên Mỹ và EU, trong bối cảnh lực lượng Hồi giáo này đang theo đuổi các nỗ lực ngoại giao để thúc đẩy sự ủng hộ của cộng đồng quốc tế.

Người phát ngôn EU Nabila Massrali nhận định, cuộc họp sẽ cho phép phía Mỹ và châu Âu giải quyết các vấn đề, bao gồm việc tự do đi lại cho những người muốn rời khỏi, tiếp cận viện trợ nhân đạo, tôn trọng quyền của phụ nữ và ngăn chặn Afghanistan trở thành nơi ẩn náu của các nhóm khủng bố.

Tuy nhiên, bà khẳng định cuộc trao đổi này không đồng nghĩa với việc công nhận "chính phủ lâm thời".

Trong khi đó, Ngoại trưởng của chính quyền Taliban Amir Khan Muttaqi tuyên bố, phong trào này tìm kiếm quan hệ tốt đẹp với thế giới và đang kỳ vọng vào những kết quả tích cực từ cuộc gặp gần đây với phía Mỹ. (Reuters)

Trung Đông

Syria: Mới đây, Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ Mevlut Cavusoglu đã yêu cầu Washington từ bỏ “chính sách sai lầm” ở Syria và "thành thật với nhân dân và Quốc hội Mỹ" thay vì cáo buộc Ankara.

Trong khi đó, Tổng thống Tayyip Erdogan cho biết, nước này chuẩn bị triển khai chiến dịch quân sự mới tại Syria, nơi các lực lượng của Ankara đang gặp phải những cuộc tấn công từ các tay súng người Kurd được Mỹ ủng hộ. (TASS, AFP)

Israel không muốn Mỹ mở lại Lãnh sự quán ở Jerusalem: Ngày 12/10, Bộ trưởng Tư pháp Israel Gideon Saar tuyên bố, nước này vẫn phản đối kế hoạch mở lại Lãnh sự quán Mỹ ở Jerusalem, nơi có truyền thống là cơ sở để tiếp cận ngoại giao với người Palestine, ngay cả khi các điều kiện chính trị thay đổi.

Quan chức này kiên quyết: "Không thể nào. Điều đó cần sự chấp thuận của Israel. Chúng tôi sẽ không thỏa hiệp về vấn đề này".

Đại sứ quán Mỹ chưa có phản ứng trước nhận định này. (Reuters)

Iran bắt đầu tập trận Velyat: Đài truyền hình Iran đưa tin, ngày 12/10, Iran đã bắt đầu cuộc tập trận phòng không quy mô lớn mang tên "Velyat" kéo dài 2 ngày ở vùng sa mạc trải dài ở miền Trung nước này. Đây là cuộc phô diễn sức mạnh mới nhất của nước Cộng hòa Hồi giáo.

Theo nguồn tin, quân đội, Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC), Lực lượng Không quân tinh nhuệ và các đơn vị phòng không cũng như sư đoàn không gian vũ trụ IRGC đều sẽ tham gia. (AP)

Jordan-Iran thúc đẩy quan hệ song phương: Ngày 11/10, Ngoại trưởng Jordan Ayman Safadi và người đồng cấp Iran Hossein Amir Abdollahian có cuộc điện đàm trao đổi quan điểm về việc giải quyết các cuộc khủng hoảng khu vực cũng như tăng cường nỗ lực củng cố các quan hệ nhằm duy trì an ninh và ổn định trong khu vực.

Ngoại trưởng Safadi khẳng định, Jordan luôn tìm cách đối thoại và mong muốn có được các quan hệ lành mạnh trong khu vực dựa vào nguyên tắc láng giềng tốt và không can thiệp vào công việc nội bộ của nhau.

Hai ngoại trưởng cũng nhấn mạnh mong muốn phát triển các quan hệ và tiếp tục trao đổi thẳng thắn về tất cả các vấn đề. (Reuters)

Bầu cử Iraq: Ngày 12/10, Reuters đưa tin, theo kết quả ban đầu, đảng của Giáo sỹ Hồi giáo dòng Shi'ite Moqtada al-Sadr đã giành chiến thắng trong cuộc bầu cử được tổ chức vào ngày 10/10.

Tuy nhiên, kênh al-Aahd thân Iran có trụ sở tại Baghdad đưa tin, ông Hadi al-Amiri, một trong những người thân Iran có quyền lực nhất ở Iraq đã bác bỏ thông tin trên, tuyên bố kết quả này là "bịa đặt".

Hoàng Hà