Thủ tướng Australia nêu lý do hủy hợp đồng tàu ngầm gần 40 tỷ USD với Pháp

Thủ tướng Australia Scott Morrison vừa một lần nữa bảo vệ quyết định hủy hợp đồng tàu ngầm trị giá gần 40 tỷ USD với Pháp sau khi thành lập hiệp định an ninh 3 bên Mỹ-Anh-Australia (AUKUS), trong đó có thỏa thuận về hợp tác sản xuất tàu ngầm.

Thủ tướng Australia. Nguồn: AP

Cụ thể, phát biểu sau cuộc gặp trực tiếp đầu tiên với Tổng thống Mỹ Joe Biden bên lề kỳ họp của Đại hội đồng Liên hợp quốc ở New York ngày 21/9, ông Morrison cho biết, Canberra đã nói rõ trong vài tháng nay rằng, trong bối cảnh đã thay đổi hiện nay, năng lực của tàu ngầm thông thường phải đối mặt với rủi ro nghiêm trọng.

"Nếu chúng tôi không hủy hợp đồng đóng tàu ngầm với Pháp, người dân Australia sẽ thất vọng và chúng tôi phải chọn con đường tốt hơn để có được năng lực ưu việt hơn" - Thủ tướng Australia nhấn mạnh.

Thủ tướng Morrison cũng khẳng định, Australia chưa tham gia bất kỳ thỏa thuận cung cấp nào cho tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân và sẽ đàm phán các thỏa thuận đó trong 12-18 tháng tới. Theo ông, đây không phải là vấn đề được Hoa Kỳ nêu ra với Australia, mà Australia hành động vì lợi ích quốc gia để đảm bảo an ninh quốc gia trong khu vực.

Tàu ngầm lớp Collins HMAS Waller của Australia rời cảng Sydney ngày 4/5/2020. Ảnh: Reuters

Cũng theo Thủ tướng, việc chấm dứt hợp đồng đóng tàu với Pháp không phải là một điều dễ dàng nhưng Australia sẽ tuân thủ đúng các điều khoản của hợp đồng. Mặc dù Canberra không tiết lộ khoản bồi thường cho việc hủy bỏ hợp đồng, nhưng nhiều nguồn tin cho biết, khoản bồi thường sẽ vào khoảng hơn 2 tỷ AUD (1,5 tỷ USD).

Trong khi đó, ở diễn biến ngược lại, ngày 21/9, ABC dẫn lời người phát ngôn Bộ Quốc phòng Pháp, Herve Grandjean, cho biết, trong cùng ngày Australia công bố thỏa thuận với Hoa Kỳ, Anh và quyết định hủy hợp đồng với Pháp, họ đã nhận được một bức thư chính thức từ Bộ Quốc phòng Australia đề cập hợp đồng với Paris, "cho biết rằng họ hài lòng với sự tiến triển của dự án và với hiệu suất của tàu ngầm".

"Điều này có nghĩa là chúng tôi có thể khởi động giai đoạn phát triển tàu ngầm tiếp theo. Chúng tôi rất bất ngờ trước tuyên bố của AUKUS vì nó hoàn toàn không phù hợp với công văn chúng tôi đã nhận được. Vì vậy, chúng tôi cho rằng mình đã bị lừa dối" - ông Grandjean nhấn mạnh.