Tin thế giới 12/8: Mỹ 'khó chịu' trước đòn trả đũa của Belarus; Trung Quốc yêu cầu Đại sứ Lithuania ‘quay xe’; Afghanistan sắp ‘vỡ trận’?

Quan hệ Mỹ-Belarus ngày càng căng thẳng.

Báo Thế giới & Việt Nam điểm lại một số tin quốc tế nổi bật trong ngày:

Belarus huỷ bỏ quyết định chấp thuận đại sứ Mỹ

Ngày 11/8, hãng tin RIA của Nga đưa tin, Belarus đã yêu cầu Mỹ cắt giảm nhân viên Đại sứ quán ở Minsk và hủy bỏ quyết định chấp thuận bổ nhiệm bà Julie Fisher làm Đại sứ để đáp trả các lệnh trừng phạt mới nhất của Washington.

Minsk muốn số nhân viên Đại sứ quán Mỹ giảm xuống còn 5 người trước ngày 1/9 tới.

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Belarus Anatoly Glaz đã lên án việc Mỹ áp đặt các lệnh trừng phạt là hành động “thù địch trắng trợn và công khai”.

Mặc dù Belarus đã đồng ý bổ nhiệm bà Fisher vào tháng 12/2020 với tư cách là đại sứ đầu tiên của Mỹ tại Belarus kể từ năm 2008, nhưng nước này chưa bao giờ cấp thị thực nhập cảnh cho bà. Hiện bà Fisher vẫn ở láng giềng Lithuania, nơi bà duy trì liên lạc với Sviatlana Tsikhanouskaya, người thách thức phe đối lập chính trong cuộc bầu cử ngày 9/8/2020 và buộc phải rời Belarus.

Bình luận về động thái trên của Belarus, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ Ned Price nói: “Chính quyền Minsk phải chịu trách nhiệm về sự xấu đi trong quan hệ Mỹ-Belarus”. (Reuters/RIA)

Belarus bày tỏ mong muốn mua S-400 của Nga

Tổng thống Belarus Alexander Lukashenko đã bày tỏ mong muốn mua hệ thống tên lửa tối tân S-400 do Nga sản xuất.

Theo đó, ông Lukashenko khẳng định đã đề cập với Tổng thống Nga Vladimir Putin về việc chuyển giao hệ thống tên lửa tối tân S-400 cho Belarus với mức giá hợp lý.

Ông nói: “Chúng tôi đã tiết kiệm được một khoản kinh phí đáng kể cho nhà máy điện hạt nhân. Tôi sẵn sàng chi khoản tiền 300 - 500 triệu USD cho các thiết bị quân sự và kỹ thuật, bao gồm cả S-400.”

Phó Giám đốc thứ nhất Cơ quan Hợp tác Kỹ thuật - Quân sự Liên bang Nga Andrei Boitsov cho biết vào cuối tháng 6 năm nay rằng Nga đã sẵn sàng xem xét việc chuyển giao các hệ thống tên lửa S-400 và bệ phóng tên lửa/súng phòng không Pantsyr-S1 đến Belarus nếu nhận được yêu cầu liên quan. (TASS)

Mỹ tự tin đánh bại các tổ hợp phòng không Nga

Giới chức quân sự Mỹ tin rằng họ đã tìm ra cách đối phó với hệ thống phòng không S-300, S-400 của Nga.

Quân đội Mỹ tin rằng các tổ hợp S-400 Triumph của Nga có thể bị phá hủy thành công thông qua nhiều cuộc tấn công. Đặc biệt là khi sử dụng máy bay không người lái hoặc tên lửa. Theo đó, máy bay không người lái có thể bay ở độ cao thấp và đồng thời sử dụng chiến tranh điện tử.

Chiến thuật diệt S-400 được đề xuất dựa trên các kinh nghiệm thành công trong việc sử dụng máy bay không người lái cảm tử và tên lửa để phối hợp tiêu diệt S-300.

Theo quân đội Mỹ, 5 máy bay không người lái hoạt động cùng lúc sẽ đủ để tiêu diệt 1 xe phóng của hệ thống phòng không S-400 Triumph được trang bị bốn tên lửa.

Và tính đến thực tế, chỉ cần dùng 2 tên lửa được bắn vào một mục tiêu để đảm bảo an toàn, nhiệm vụ còn lại do 3 máy bay không người lái cảm tử (kamikaze) giải quyết nốt và như vậy sẽ đủ để thực hiện một cuộc tấn công thành công. (National Interest)

Thứ trưởng Ngoại giao Mỹ sẽ tiếp tân Đại sứ Trung Quốc

Chiều ngày 12/8 (giờ địa phương), Thứ trưởng Ngoại giao Mỹ Wendy Sherman sẽ gặp tân Đại sứ Trung Quốc tại Washington Tần Cương, trong bối cảnh hai nền kinh tế lớn nhất thế giới đang tìm hướng đi cho mối quan hệ vốn đang rất căng thẳng.

Ông Tần Cương, 55 tuổi, được biết đến là người sẵn sàng đưa ra thông điệp thẳng thắn để bảo vệ quan điểm của Trung Quốc.

Khi tới Washington để nhận nhiệm vụ mới hồi cuối tháng 7 vừa qua, ông Tần đã thể hiện thái độ lạc quan khi cho rằng quan hệ giữa Bắc Kinh và Washington có nhiều tiềm năng to lớn. (Reuters)

Trung Quốc phản đối Mỹ thông qua dự luật ủng hộ Đài Loan tham gia WHO

Ngày 12/8, Bộ Ngoại giao Trung Quốc tuyên bố Bắc Kinh đã bày tỏ rất bất mãn và kiên quyết phản đối việc Thượng viện Mỹ gần đây thông qua dự luật liên quan đến việc Đài Loan tham gia Tổ chức Y tế Thế giới (WHO).

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Oánh cho rằng dự luật này vi phạm nghiêm trọng nguyên tắc "một Trung Quốc" và 3 thông cáo chung Trung-Mỹ, đi ngược lại luật pháp quốc tế và các quy tắc cơ bản về quan hệ quốc tế, can thiệp trắng trợn vào các công việc nội bộ của Trung Quốc.

Bà nhấn mạnh: "Trung Quốc kiên quyết bác bỏ động thái của Thượng viện Mỹ, đồng thời đã trao công hàm phản đối tới phía Washington". (THX)

Tổng thống Lithuania phản bác cứng rắn trước Trung Quốc

Ngày 11/8, trước việc Trung Quốc yêu cầu Đại sứ Lithuania về nước, đồng thời triệu hồi đại sứ tại Vilnius, Tổng thống Gitanas Nauseda nêu rõ, Lithuania là một quốc gia độc lập và có thể quyết định quốc gia hoặc khu vực mà Vilnius mong muốn phát triển quan hệ.

Trung Quốc và Lithuania đang lâm căng thẳng ngoại giao khi Vilnius chấp thuận cho Đài Loan mở một văn phòng đại diện, động thái này chọc giận Bắc Kinh.

Ngày 11/8, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Oánh tuyên bố, nước này hối thúc phía Lithuania nghiêm túc thực hiện cam kết đối với nguyên tắc "một Trung Quốc", cũng như tạo điều kiện cho sự phát triển lành mạnh và ổn định quan hệ song phương.

Trong khi đó, trả lời phỏng vấn hãng tin Baltic News Service (BNS), Tổng thống Nauseda cho hay, chính sách “một Trung Quốc” đã được triển khai sau khi Lithuania thiết lập quan hệ ngoại giao với Trung Quốc năm 1991.

Theo ông Nauseda, mối quan hệ giữa Vilnius và Bắc Kinh cần phải dựa trên sự tôn trọng lẫn nhau. Nếu không, đối thoại sẽ trở thành tối hậu thư đơn phương, vốn không thể chấp nhận được trong quan hệ quốc tế. (THX, Baltic News Service)

Taliban đã gần đánh đến thủ đô Kabul

Ngày 12/8, Taliban đã chiếm được thành phố chiến lược Ghazni, chỉ cách thủ đô Kabul của Afghanistan 150km. Đây là thủ phủ tỉnh thứ 10 rơi vào tay Taliban trong vòng 1 tuần.

Việc để Ghazni rơi vào tay Taliban dường như sẽ gây thêm áp lực cho lực lượng không quân Afghanistan vốn đã phải gồng mình chiến đấu, hỗ trợ cho các lực lượng an ninh ngày càng bị phân tán.

Ngày 11/8, một quan chức quốc phòng Mỹ cho biết, cơ quan tình báo Mỹ đánh giá Taliban có thể cô lập thủ đô Kabul của Afghanistan trong vòng 30 ngày và có khả năng giành quyền kiểm soát thành phố này trong 90 ngày.

Đức cảnh báo chấm dứt viện trợ cho Afghanistan nếu Taliban tiếm quyền

Phát biểu với đài truyền hình ZDF của Đức, Ngoại trưởng Heiko Maas nhấn mạnh, Taliban biết rằng Afghanistan không thể tồn tại nếu không có viện trợ quốc tế.

Ông tuyên bố: "Chúng tôi sẽ không gửi thêm một xu nào cho nước này (Afghanistan) nếu Taliban giành quyền kiểm soát hoàn toàn, thực thi luật Sharia và biến quốc gia Tây Nam Á này trở thành một Đế chế Hồi giáo".

Hàng năm, Đức vẫn viện trợ cho Afghanistan 430 triệu Euro (504 triệu USD), khiến Berlin trở thành một trong những nhà tài trợ lớn nhất cho quốc gia bị tàn phá bởi xung đột này. (AFP)

Iran triệu Đại sứ Nga về vụ bức ảnh gây tranh cãi

Ngày 12/8, Đại sứ quán Nga thông báo, Bộ Ngoại giao Iran đã mời Đại sứ Nga tại Tehran Levan Dzhagaryan đến thảo luận về một bức ảnh gần đây gây ra sự phản đối mạnh mẽ của công chúng ở Iran.

Đại sứ Dzhagaryan gần đây đã gặp người đồng cấp Anh tại Tehran Simon Shercliff tại địa điểm từng diễn ra Hội nghị Tehran năm 1943. Bức ảnh chụp 2 nhà ngoại giao này sau cuộc gặp đã bị chỉ trích ở Iran vì hội nghị gắn liền với sự hiện diện của các thế lực nước ngoài tại nước Cộng hòa Hồi giáo này. Ngoại trưởng Iran Mohammad Javad Zarif và các chính trị gia khác cũng đã lên án bức ảnh.

Thông báo có đoạn: "Hôm nay (ngày 12/8)... Đại sứ Dzhagaryan đã được mời đến Bộ Ngoại giao Iran liên quan đến phản ứng gây tranh cãi của công chúng Iran về bức ảnh chụp chung với Đại sứ Shercliff".

Phái bộ ngoại giao Nga cho biết thêm, cuộc thảo luận "diễn ra một cách thân thiện" và phía Iran đã nhận được "mọi lời giải thích cần thiết" liên quan đến bức ảnh. Đại sứ Dzhagaryan đã bày tỏ lấy làm tiếc về sự hiểu lầm này. (Sputnik)

Tổng thống Madagascar sa thải toàn bộ nội các

Ngày 12/8, giới chức Madagascar thông báo Tổng thống Andry Rajoelina đã sa thải tất cả bộ trưởng trong nội các. Quyết định được đưa ra vài ngày sau khi ông Rajoelina chỉ trích một số quan chức trong chính quyền không hoàn thành nhiệm vụ, ngoài ra nhà chức trách cũng vừa chặn đứng âm mưu ám sát nhà lành đạo này vào cuối tháng 7 vừa qua.

Văn phòng Tổng thống Rajoelina không nêu rõ lý do dẫn tới quyết định sa thải toàn bộ nội các trên.

Trước đó, ngày 8/8, ông Rajoelina đã bày tỏ không hài lòng về cách điều hành công việc của một số bộ trưởng, đồng thời nói rõ sẽ có sự điều chỉnh nhân sự khi chính phủ hoạt động không hiệu quả. (AP)

Lo ngại vụ tràn dầu ‘khổng lồ’ trên Biển Đen

Ngày 11/8, các nhà khoa học Nga đã gióng lên hồi chuông cảnh báo về một vụ dầu loang ở Biển Đen khi Quỹ Động vật Hoang dã Thế giới (WWF) cho biết ít nhất 100 tấn dầu đã bị rò rỉ ngoài khơi thành phố cảng Novorossiysk, miền Nam nước này.

Vụ rò rỉ dầu xảy ra tại một cảng biển gần Novorossiysk vào cuối tuần qua khi tàu Minerva Symphony gắn cờ Hy Lạp đang đang bơm dầu lên bồn chứa. Sau khi xuất hiện, vết loang lớn hơn nhiều so với báo cáo ban đầu, giới chức trách đã khởi động một cuộc điều tra về vấn đề ô nhiễm.

Văn phòng Tổng công tố cho biết các quan chức đang nghiên cứu khu vực bờ biển giữa thị trấn nghỉ dưỡng Anapa và thành phố Novorossiysk. Khu vực này là nơi có một số bãi biển tốt nhất của Nga và thu hút đông đảo du khách khách nội địa.

Tổng giám đốc Hiệp hội đường ống Caspian (CPC), ông Nikolai Gorban, cho biết ước tính khoảng 12m3 dầu đã lan ra hơn diện tích 200m2, song vụ tràn dầu đã được kiểm soát. Tuy nhiên, WWF và các nhà khoa học Nga cho biết vết dầu loang nghiêm trọng hơn nhiều so với báo cáo ban đầu và có thể gây ô nhiễm môi trường.

Qua tiến hành một cuộc đánh giá riêng, WWF nhận thấy diện tích dầu loang đã lên tới 94 km2 vào ngày 10/8.

Tổ chức này ước tính ít nhất 100 tấn dầu và “rất có thể nhiều hơn nữa” đã tràn xuống Biển Đen, “bất chấp nỗ lực của các đội cứu hộ”. WWF cũng bày tỏ lo ngại vụ việc trên có thể tác động tiêu cực tới các sinh vật biển. (Sputnik)