Trung Quốc coi trọng vai trò trung tâm của ASEAN, tuyên bố COC đã đạt được phần mở đầu

Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN-Trung Quốc sáng 3/8. (Ảnh: Tuấn Anh)

Ưu tiên của ngoại giao láng giềng

Kể từ hội nghị ngoại trưởng năm ngoái, các nhà lãnh đạo của hai bên đã duy trì kết nối chiến lược, đưa ra định hướng chính trị cho quan hệ Trung Quốc-ASEAN. Quan hệ hợp tác hữu nghị giữa hai bên có những bước tiến mới và quan trọng.

Thứ nhất, sự đoàn kết trong cuộc chiến chống dịch bệnh Covid-19 đã nói lên tình hữu nghị giữa các nước láng giềng. Trung Quốc coi ASEAN là đối tác chính trong hợp tác chống dịch. Đến nay, Trung Quốc đã cung cấp hơn 190 triệu liều vaccine Covid-19 và số lượng lớn vật tư chống dịch cho 10 nước ASEAN.

Hai bên đã khởi động Sáng kiến hợp tác y tế công cộng Trung Quốc-ASEAN, không ngừng cải thiện nền tảng Những người bạn vaccine Trung Quốc-ASEAN, thúc đẩy chia sẻ thông tin và kết nối chính sách vaccine.

Thứ hai, hợp tác thương mại và đầu tư giữa Trung Quốc và ASEAN rất đáng chú ý. Hai bên đã duy trì sự an toàn, ổn định và thông suốt của chuỗi sản xuất khu vực. Tổng kim ngạch thương mại và đầu tư của hai bên ở mức rất cao.

Thứ ba, hai bên đã đạt được những tiến bộ vững chắc trong hợp tác phát triển bền vững. Hai bên đã tổ chức các diễn đàn hợp tác phát triển xã hội và xóa đói giảm nghèo, tuần lễ hợp tác bảo vệ môi trường.

Cả hai bên đang tích cực chuẩn bị cho cuộc họp cấp bộ trưởng Trung Quốc-ASEAN đầu tiên về quản lý thiên tai trong năm nay, đồng thời duy trì liên lạc và phối hợp chặt chẽ về việc thiết lập quan hệ đối tác kinh tế xanh.

Thứ tư, các cuộc tham vấn về Bộ Quy tắc Ứng xử của các bên trên Biển Đông (COC) đã duy trì được động lực. Hai bên nhất trí nối lại các cuộc tham vấn về nội dung của COC, đồng thời tổ chức các hội nghị trực tuyến đặc biệt và các cuộc họp nhóm công tác chung, thể hiện ý chí kiên định trong việc thực hiện đầy đủ Tuyên bố về Ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC), đẩy nhanh việc tham vấn COC, duy trì hòa bình và ổn định ở Biển Đông.

Bốn thông điệp

Ngoại trưởng Vương Nghị cho biết, nhân dịp 30 năm thiết lập quan hệ đối thoại giữa Trung Quốc và ASEAN, Trung Quốc sẵn sàng gửi bốn thông điệp rõ ràng:

Thứ nhất, tiếp tục tăng cường hợp tác chống dịch. Trung Quốc sẵn sàng kiên trì cùng với các nước ASEAN đáp ứng đầy đủ nhu cầu về vaccine và các vật tư chống dịch khác, hỗ trợ đầy đủ các nước ASEAN trong việc xây dựng trung tâm sản xuất và phân phối vaccine khu vực, toàn lực thúc đẩy việc triển khai sáng kiến hợp tác Trung Quốc-ASEAN, cùng nhau nâng cao khả năng ứng phó với các khủng hoảng y tế cộng đồng khu vực.

Thứ hai, thúc đẩy mạnh mẽ quá trình phục hồi kinh tế. Trung Quốc mong muốn cùng ASEAN xây dựng mô hình hợp tác phục hồi mới giữa hai bên trên mọi mặt, lấy việc thực hiện Khuôn khổ phục hồi toàn diện ASEAN làm đường lối chính, lấy hợp tác thương mại và đầu tư làm nền tảng và coi nền kinh tế kỹ thuật số và phát triển xanh như những điểm tăng trưởng mới. Trung Quốc cũng sẽ tiếp tục tăng nguồn tài trợ cho Quỹ hợp tác Trung Quốc-ASEAN, hỗ trợ các chương trình giao lưu văn hóa, củng cố hơn nữa quan hệ hợp tác xã hội nhân văn giữa hai bên.

Thứ ba, củng cố khuôn khổ hợp tác khu vực hiện có. Trung Quốc kiên định ủng hộ vị trí trung tâm của ASEAN, ủng hộ ASEAN đóng vai trò lớn hơn nữa trong các vấn đề quốc tế và khu vực, hiểu rõ ý định ban đầu của ASEAN trong việc đưa ra triển vọng và ý tưởng của mình về cấu trúc khu vực, sẵn sàng thảo luận với ASEAN để thúc đẩy hợp tác cụ thể trong các lĩnh vực đồng thuận.

Đồng thời, mọi ý tưởng hợp tác mới nào cũng phải có lợi cho việc duy trì một khuôn khổ cởi mở bao trùm hiện có, đảm bảo phương hướng đúng đắn của hợp tác khu vực. Trung Quốc không chấp thuận hoặc tham gia vào bất kỳ cơ chế hợp tác nào làm ảnh hưởng đến vị trí trung tâm của ASEAN.

Thứ tư, duy trì hòa bình ổn định ở Biển Đông. Trung Quốc sẽ tiếp tục thực hiện các cam kết trong DOC, nhấn mạnh rằng các nước liên quan trực tiếp giải quyết tranh chấp thông qua tham vấn và đàm phán hòa bình, không có các hành động đơn phương làm gia tăng mâu thuẫn và bất đồng, đồng thời làm sâu sắc thêm hợp tác thiết thực trong lĩnh vực hàng hải.

Nội dung của COC đang được tích cực thảo luận và hai bên đã đạt được đồng thuận về phần mở đầu, điều này một lần nữa cho thấy rằng chỉ cần kiên trì ý chí chính trị chung để thúc đẩy tham vấn, bất kể đó là dịch bệnh hoành hành hay sự can thiệp từ bên ngoài, không có khó khăn nào có thể ngăn chặn được.