Động thái "khôn ngoan" của Ukraine sau thỏa thuận Mỹ - Đức

Đối ngoại - Ngày đăng : 09:39, 28/07/2021

Sau khi Mỹ và Đức công bố thỏa thuận về dự án khí đốt Dòng chảy Phương Bắc (Nord Stream 2), Ukraine đã viện dẫn 2 điều khoản thuộc Hiệp định Liên kết với Liên minh châu Âu (EU), yêu cầu tham vấn khẩn cấp với Ủy ban châu Âu và Chính phủ Đức.

Tạp chí Politico nhận định, từ quan điểm pháp lý và thực tế, động thái này dường như không đạt được mục tiêu của Ukraine là ngăn chặn đường ống Nord Stream 2, chạy từ Nga đến Đức

Từ quan điểm chính trị, các quan chức cấp cao của EU và các nhà ngoại giao hiểu rằng, đây là dấu mốc: Một quốc gia đối tác đang kỳ vọng gia nhập EU, cuối cùng đã đứng lên và công khai yêu cầu Ủy ban EU và Đức - đầu tàu EU, tôn trọng quyền lợi của họ thay vì im lặng trước các cường quốc châu Âu như trước.

Động thái
Ukraine đã không chọn im lặng trong tranh cãi về dự án khí đốt Nord Stream 2 của Nga gần đây. Nguồn minh họa

Liên quan diễn biến, giới chức EU hầu như không phản ứng trước hành động của Ukraine. Thủ tướng Đức Angela Merkel cam kết sẽ bảo vệ Ukraine với vai trò một quốc gia trung chuyển khí đốt. Ủy ban châu Âu nhắc lại rằng EU không coi Nord Stream 2 là lợi ích chung của khối và cho biết vẫn cởi mở thảo luận vấn đề này với mọi đối tác, bao gồm Ukraine.

Tuy nhiên, nhiều quan chức và nhà ngoại giao hoan nghênh sự khéo léo của Kiev. Cụ thể là, trước đó, từ năm 2009, EU đã tạo ra chương trình Đối tác phía Đông để mở cửa cho các quốc gia thuộc Liên Xô cũ, bao gồm Ukraine, Gruzia và Moldova, gia nhập vào các hoạt động của EU nhiều hơn thông qua các hiệp định liên kết chính trị và hiệp định thương mại tự do toàn diện.

Và như vậy, với động thái lần này của Ukraine, Brussels đột nhiên buộc phải đưa ra nhiều hơn những gì đã mặc cả khi Kiev nhấn mạnh, quan hệ đối tác cần từ cả hai phía.

“Họ hoàn toàn đúng. Trong các tổ chức, các đồng nghiệp của tôi có cảm giác rằng, các Hiệp định Liên kết áp đặt các nghĩa vụ đối với Ukraine, thay vì có đi có lại” - Politico dẫn lời một quan chức cấp cao của EU cho biết

Svitlana Zalishchuk - cựu thành viên quốc hội Ukraine và là trợ lý đối ngoại của Phó Thủ tướng cho biết: “Cần có cách tiếp cận khác đối với Hiệp định Liên kết. Trong tài liệu, đây là một văn bản song phương và đã được phê chuẩn bởi tất cả 27 quốc gia thành viên, theo đó áp đặt trách nhiệm pháp lý cho cả hai bên."

Cựu thành viên Quốc hội Ukraine cho rằng, trong trường hợp Nord Stream 2, Đức dường như đang vi phạm các quy định trong Gói năng lượng thứ ba của EU, một gói lập pháp quản lý thị trường khí đốt và điện mà Ukraine đã áp dụng như luật quốc gia.

Giới chuyên gia cũng cho rằng, thỏa thuận về Nord Stream 2 giữa Mỹ và Đức vừa qua không cung cấp cho Ukraine đủ sự đảm bảo về tài chính hoặc an ninh.

Hà Linh (TH)