Tiết lộ nguyên nhân khiến bệnh nhân Covid-19 tử vong nhanh: Thiếu oxy không phải là lý do chính

Tin Y tế - Ngày đăng : 09:29, 17/06/2021

Mới đây, bác sĩ chuyên khoa cấp cứu Đài Loan đã liết lộ lý do có những bệnh nhân Covid-19 tử vong nhanh trong ít giây, không kịp cấp cứu.

Thiếu oxy vô hình không phải là lý do, thuyên tắc phổi cấp tính chiếm 1/3 và tỷ lệ tử vong

Theo nghiên cứu thống kê thực tế về những ca tử vong do nhiễm Covid-19 ở Đài Loan cho thấy, nguyên nhân tử vong chính được tiết lộ là không phải vì thiếu oxy vô hình, mà là thuyên tắc phổi cấp tính.

Trong những ngày qua, những danh từ như "thiếu oxy vô hình", "thiếu oxy hạnh phúc", "nồng độ oxy trong máu" được mọi người vô cùng quan tâm. Đây là một kiểu thiếu oxy nhưng người bệnh không cảm nhận được triệu chứng, dẫn đến việc đã có vài trường hợp ngã quỵ và tử vong ngay tại nhà hoặc trước khi vào bệnh viện.

Tiết lộ nguyên nhân khiến bệnh nhân Covid-19 tử vong nhanh: Thiếu oxy không phải là lý do chính-1

Trung tâm chỉ huy phòng chống dịch Covid-19 Đài Loan cho biết, có nhiều giả thiết được chẩn đoán sau khi tử vong.

Tuy nhiên, theo ông Li Jianzhang, bác sĩ điều trị tại Khoa Cấp cứu, Bệnh viện Đại học Đài Loan chỉ ra rằng trên thực tế, tình trạng thiếu oxy tiềm ẩn không phải là nguyên nhân duy nhất gây ra cái chết nhanh chóng ở bệnh nhân mắc Covid-19.

Thay vào đó, thuyên tắc phổi cấp tính còn nghiêm trọng hơn, chiếm 1/3 tỉ lệ ca bệnh và có tốc độ tử vong tính bằng "giây".

Theo thống kê của New York (Mỹ), tỷ lệ tử vong nhanh (ở đây chỉ khái niệm chết nhanh chóng sau khi nhiễm Covid-19) ở Thành phố New York vào tháng 4/ 2020 là 250% so với tháng 4/2018. Vào lúc này, thành phố Đài Bắc đang tái diễn lại cảnh này ở New York.

Vì vậy, việc đột tử ngay đến mức chưa kịp phòng ngừa, thậm chí xảy ra với rất nhiều người thường có sức khỏe tốt. Có nguyên nhân nào khác ngoài thiếu oxy không?

Tiết lộ nguyên nhân khiến bệnh nhân Covid-19 tử vong nhanh: Thiếu oxy không phải là lý do chính-2

Bệnh viêm phổi do Covid-19 gây ra một làn sóng tử vong đột ngột

Điều này khiến tôi nhớ lại một cảnh tượng khó quên 10 năm trước. Một phụ nữ ngoài 50 tuổi bắt đầu dùng liệu pháp nội tiết tố để điều trị các triệu chứng mãn kinh. Tôi vừa quay lại gặp người phụ nữ này. Cô ấy vẫn nói chuyện và nói nhiều. Không có cảm giác khó chịu đặc biệt nào.

Thật bất ngờ, 7 bước, vâng, không ngoa, sau 7 bước, người phụ nữ này bất ngờ ngã xuống đất và bắt đầu cần phải hô hấp nhân tạo, mở nội khí quản để hô hấp nhân tạo, được chẩn đoán thuyên tắc phổi và phải mổ cấp cứu trước khi cứu được mạng sống quý giá của mình.

Ngay cả bác sĩ, nếu họ không trải qua tình huống, diễn biến của bệnh thuyên tắc phổi ồ ạt diễn ra chỉ trong vài giây, nhiều người đột ngột ngã xuống đất không khỏi ho ra máu và đau tức ngực, rất kịch tính.

Một trong những đặc điểm của Covid-19 là gây ra trạng thái tăng đông máu. Liệu nhiều trường hợp đột tử có phải do thuyên tắc phổi nặng không?

Một nghiên cứu của các chuyên gia đã tiến hành giải phẫu ca đột tử ở Đức đã cho chúng ta manh mối. Dữ liệu giải phẫu cho thấy cứ 12 bệnh nhân đột tử thì có 4 người (1/3) được cho là bắt nguồn từ thuyên tắc phổi, cũng là nguyên nhân trực tiếp dẫn đến tử vong.

Mặc dù mẫu của nghiên cứu này khá nhỏ nhưng cũng đủ để cung cấp cho chúng ta những khám phá lâm sàng sâu sắc.

Tiết lộ nguyên nhân khiến bệnh nhân Covid-19 tử vong nhanh: Thiếu oxy không phải là lý do chính-3

Việc cấp cứu thuyên tắc phổi phải tính bằng giây, độ khó cao, cần sự hợp tác của nhiều e-kip

Tắc mạch phổi phải được xác định bằng chụp cắt lớp vi tính. Trừ khi bệnh nhân được cấp cứu phục hồi thành công tuần hoàn, cơ hội chẩn đoán gián tiếp duy nhất là siêu âm trong khi mổ CPR – hỗ trợ hô hấp nhân tạo.

Thậm chí, nhiều người phải lập tức phẫu thuật can thiệp cùng lúc với cấp cứu để loại bỏ huyết khối, thông tắc hay tiêu huyết khối tĩnh mạch ngay lập tức.

Nhiều bệnh nhân thậm chí phải dùng kỹ thuật chuyên sâu để làm cầu nối cho ca mổ lấy huyết khối. Toàn bộ quy trình bao gồm các e-kip cấp cứu, nội tim, phẫu thuật, X quang, gây mê và chăm sóc đặc biệt là một thử thách khó khăn cho nhiều ca cấp cứu.

Tiết lộ nguyên nhân khiến bệnh nhân Covid-19 tử vong nhanh: Thiếu oxy không phải là lý do chính-4

Cùng với nguy cơ lây nhiễm cao của bệnh nhân trong suốt quá trình cấp cứu, đây là thách thức cao nhất đối với cán bộ y tế trong việc chăm sóc đặc biệt cho bệnh nhân Covid-19. Ngoài kỹ năng y tế tinh tế và tinh thần đồng đội của mỗi thầy thuốc, còn cần có những người bác sĩ giàu kinh nghiệm xử lý tình huống ca bệnh.

PERT (Pulmonary Embolism Response Team -Nhóm ứng phó với thuyên tắc phổi) là một giải pháp được triển khai ở Châu Âu và Hoa Kỳ trong những năm gần đây.

Cũng giống như Nhóm Nhồi máu cơ tim, đột quỵ và chấn thương hiện nay, nhóm này có thể nhanh chóng tập hợp các chuyên gia và nguồn lực trong bệnh viện để thực hiện điều trị cấp cứu giữa ranh giới sinh tử trong khung thời gian "vàng" quan trọng nhất.

Tiết lộ nguyên nhân khiến bệnh nhân Covid-19 tử vong nhanh: Thiếu oxy không phải là lý do chính-5

Cần thành lập đội lực lượng phản ứng nhanh trong cấp cứu

PERT không chính thức vốn đã được thành lập trong hệ thống quân đội ở Đài Loan, không giống như các đội khác đã được đào tạo bài bản ở Đài Loan trong vài năm.

Khi nghi ngờ người bệnh có nguy cơ tử vong nhanh ở mức độ cao, đội PERT phải tập hợp lại để khởi động, thực hiện chụp cắt lớp vi tính, xác định phương pháp điều trị, thiết lập tuần hoàn nhân tạo nếu cần, vào phòng mổ hoặc đặt ống thở nội khí quản, tất cả đều phải chia thành các đơn nguyên để thực thi nhiệm vụ.

Mười nhân viên y tế này đều phải tiếp xúc với nguy cơ phơi nhiễm cao nên phải được trang bị đầy đủ vũ khí. Sau đó nhóm người này phải được xét nghiệm và khử trùng sau khi hoàn thành nhiệm vụ, và ngay cả khi họ vô tình bị cách ly, bạn có thể tưởng tượng được nhiệm vụ này là khó khăn như thế nào.

Ngay cả Bệnh viện Đại học Đài Loan hiện tại cũng là một nhiệm vụ gần như bất khả thi! Để xây dựng một đội như vậy cần có nguồn lực mạnh.

Khi Covid-19 đã trở thành một căn bệnh thường trú và không thể tiêu diệt sạch, sớm hay muộn, mọi bệnh viện nặng ở Đài Loan đều phải có đội/ekip này, điều đó phụ thuộc vào quyết tâm và lòng dũng cảm của mọi người trong trận chiến này.

*Tác giả của bài viết này là Li Jianzhang, bác sĩ điều trị tại Khoa Cấp cứu của Bệnh viện Đại học Đài Loan, Bài viết này phản ánh ý kiến ​​riêng của bác sĩ.

*Theo Common Health