Thủy Tiên huy động 100 tỷ: Luật quy định cá nhân làm từ thiện ra sao?

Pháp luật - Ngày đăng : 17:41, 21/10/2020

Việt BáoTrong suốt thời gian qua, các tỉnh miền Trung đã rơi vào cảnh màn trời chiếu đất, nước lũ dâng cao khiến cuộc sống trở nên khó khăn trăm bề. Đặc biệt, mưa lũ cũng đã khiến nhiều người dân, cán bộ, chiến sĩ hy sinh trong lúc gặp nạn và làm nhiệm vụ.

Trước những đau thương, mất mát của người dân miền Trung, nhiều tổ chức, cá nhân đã đồng loạt chung tay giúp sức để giúp người dân miền Trung khắc phục hậu quả cũng như cứu trợ lương thực, thực phẩm. Đặc biệt, việc ca sĩ Thủy Tiên đã huy động được hơn 100 tỷ đồng để trực tiếp có mặt tại vùng lũ lụt cứu trợ cho đồng bào đã nhận được sự quan tâm của đông đảo người dân khắp cả nước.

Rất nhiều ý kiến tán thành, ủng hộ việc làm của nữ ca sĩ. Tuy nhiên, bên cạnh đó, nhiều người cũng lo ngại rằng, với số tiền 100 tỷ đồng rất lớn, Thủy Tiên nên tính toán sử dụng số tiền đó để cứu trợ, ủng hộ cũng như trao tận tay đến đồng bào gặp khó khăn ra sao.

Liên quan đến vấn đề này, PV đã có cuộc trao đổi cùng Luật sư Đặng Văn Cường - Văn phòng luật sư Chính Pháp (đoàn Luật sư Tp. Hà Nội).

PV: Qua điểm của ông thế nào về hành động của ca sĩ Thuỷ Tiên sau khi huy động được hơn 100 tỷ và trực tiếp trao quà đến tận tay đồng bào lũ lụt?

Luật sư Đặng Văn Cường: Thật khá bất ngờ khi nữ ca sỹ này chỉ trong một thời gian ngắn mà huy động mọi người ủng hộ, đóng góp được số tiền lớn như vậy, có lẽ số tiền này đã phá vỡ kỷ lục của tất cả các hoạt động kêu gọi từ thiện của cá nhân trước đó.

Đây là một tín hiệu đáng mừng cho thấy tinh thần tương thân tương ái của người Việt Nam cũng như niềm tin của nhiều người đối với nữ ca sỹ này. Và hơn hết đó là kết quả của tình yêu thương của nhân dân khắp mọi miền gửi về đồng bào Miền Trung, hy vọng là số tiền này sớm đến được tận tay những người dân đang ngày đêm vật lộn với sóng nước để giành giật sự sống.

Thành công của ca sỹ Thủy Tiên và nhóm thiện nguyện sẽ khơi gợi lòng yêu nước, tình yêu thương giữa những con người khi khó khăn, hoạn nạn, thúc đẩy các ca sỹ, nghệ sĩ, các bạn trẻ kêu gọi hoạt động thiện nguyện, là cầu nối, sự xúc tiến các hoạt động từ thiện trở nên thành phong trào và có ý nghĩa.

Nữ ca sỹ Thủy Tiên tận tay dùng tiền quyên góp giúp đỡ bà con vùng lũ

PV: Thuỷ Tiên vừa công bố đã huy động được hơn 100 tỷ động, vậy dưới góc độ pháp lý, Thuỷ Tiên cần phải làm như thế nào để sử dụng số tiền này đúng quy định. Luật quy định cụ thể về việc cá nhân làm từ thiện ra sao thưa ông?

Luật sư Đặng Văn Cường: Số tiền 100 tỷ đối với cá nhân là số tiền rất lớn, quản lý số tiền này phải rất thận trọng để tránh mất mát cũng như có thể gặp nguy hiểm đến bản thân. Có lẽ Thủy Tiên sẽ có những trợ thủ đắc lực để giúp giữ bảo quản, vận chuyển và bàn giao số tiền này đến với người dân vùng lũ.

Trong trường hợp cần thiết thì Thủy Tiên có thể nhờ cơ quan chức năng hỗ trợ, giúp đỡ trong quá trình thực hiện hoạt động từ thiện của mình, có lẽ sẽ không ai từ chối yêu cầu giúp đỡ của đoàn từ thiện để sớm đưa tấm lòng, tình cảm của mọi người đến với đồng bào đang gặp khó khăn.

Dưới góc độ pháp lý thì pháp luật không cấm hoạt động từ thiện, thậm chí còn khuyến khích. Hoạt động từ thiện có thể đơn giản chỉ là việc tặng cho tài sản của người có tài sản với người đang có nhu cầu.

Cũng có thể hoạt động từ thiện thông qua các cá nhân, tổ chức. Cá nhân, tổ chức đó sẽ là bên trung gian để kêu gọi, thúc đẩy hoạt động từ thiện diễn ra thuận lợi hơn, quy mô hơn, hiệu quả hơn góp phần đảm bảo nhu cầu về vật chất, tinh thần cho những người đang gặp khó khăn, hoạn nạn, những người yếu thế trong xã hội.

Trong hoạt động từ thiện thì xuất phát từ nhu cầu của những người yếu thế, những người đang gặp khó khăn, hoạn nạn do thiên tai, bệnh dịch, hoặc các hoàn cảnh éo le phải khó khăn khác. Khi đó, có rất nhiều người có lòng hảo tâm muốn đóng góp tiền của, công sức, để giúp đỡ những người gặp khó khăn.

Đây là vấn đề đạo đức xã hội pháp luật cũng ghi nhận và đảm bảo cho hoạt động này được diễn ra đúng mục đích, đúng ý nghĩa. Tuy nhiên, nếu không có bên thứ ba, bên trung gian đưa ra các thông tin về nhu cầu từ thiện, nhu cầu hỗ trợ và không có người đứng ra tổ chức tiếp nhận tài sản, đứng ra quyên góp tài sản và phân phối tài sản thì hoạt động tự nguyện tự phát không đạt được hiệu quả như mong muốn.

Bởi vậy, trong rất nhiều trường hợp bên trung gian là bên kêu gọi ủng hộ từ thiện, tiếp nhận tài sản từ thiện để mang chuyển cho người có nhu cầu rất quan trọng, góp phần kết nối, giúp hoạt động từ thiện diễn ra nhiều hơn, nhanh hơn và hiệu quả hơn. Hoạt động từ thiện có thể được thực hiện thông qua một tổ chức chuyên trách các quỹ từ thiện theo các quy định của pháp luật hoặc có thể là hoạt động tự phát của các tổ chức, cá nhân.

Nếu hoạt động từ thiện thường xuyên, chuyên nghiệp, thành lập các quỹ từ thiện thì việc hoạt động này phải thực hiện theo quy định của pháp luật. Còn hoạt động tự nguyện tự phát do cá nhân, tổ chức đứng ra thực hiện không thường xuyên mỗi khi có thiên tai, dịch bệnh, hỏa hoạn hoặc những hoàn cảnh eo le đột suất thì đây là quan hệ dân sự, không phải tuân thủ các quy định đối với các quỹ từ thiện.

Đối với các quỹ từ thiện thì sẽ hoạt động theo quy định tại Nghị định số 93/2019/NĐ-CP ngày 25/11/2019 của Chính Phủ quy định về tổ chức, hoạt động và quản lý nhà nước về quỹ xã hội, quỹ từ thiện (sau đây gọi chung là quỹ) được thành lập và hoạt động tại Việt Nam. Theo đó, nghị định này quy định đối với các Quỹ được tổ chức và hoạt động nhằm mục đích hỗ trợ, khuyến khích phát triển văn hóa, giáo dục, y tế, thể dục, thể thao, khoa học, công nghệ, cộng đồng và từ thiện, nhân đạo, không vì mục tiêu lợi nhuận.

Nguyên tắc tổ chức và hoạt động của quỹ là:

Thành lập và hoạt động không vì mục tiêu lợi nhuận.
Tự nguyện, tự chủ, tự trang trải và tự chịu trách nhiệm trước pháp luật bằng tài sản của mình.
Tổ chức, hoạt động theo quy định của pháp luật và điều lệ được cơ quan nhà nước có thẩm quyền công nhận.
Công khai, minh bạch về tổ chức, hoạt động và thu, chi tài chính, tài sản của quỹ.

5 . Không phân chia tài sản. Còn đối với hoạt động kêu gọi từ thiện tự phát thành lập một tài khoản để tiếp nhận tiền từ thiện một cách tự phát như Thủy Tiên thì không tuân thủ các quy định của pháp luật nêu trên, mà được điều chỉnh bởi quan hệ dân sự liên quan đến hoạt động tặng cho tài sản và trên cơ sở các quy phạm xã hội về đạo đức.

PV: Một số ý kiến cho rằng, Thuỷ Tiên có thể chuyển bớt số tiền đó cho các tổ chức đang làm từ thiện, hoặc cơ quan nhà nước để họ cùng chung tay chuyển số tiền đó tới người dân. Như vậy sẽ kịp thời hơn bởi Thuỷ Tiên không thể đi hết được và nếu đi hết mất nhiều thời gian. Ông nghĩ sao về giải pháp này.

Luật sư Đặng Văn Cường: Tôi nghĩ không nên làm như vậy và cũng không được làm như vậy bởi những người chuyển khoản số tiền đấy cho cả sĩ Thủy Tiên là những người tin tưởng nữa ca sỹ này, họ chuyển tiền cho Thủy Tiên với điều kiện là nữ ca sỹ này phải thực hiện hoạt động thiện nguyện theo đúng nội dung thông tin mà đứa ca sỹ này đã đưa ra trước đó.

Việc chuyển giao số tiền đấy cho tổ chức, cá nhân khác có thể dẫn đến mất mát, thất lạc hoặc sử dụng không hiệu quả, không đúng với mục đích cam kết ban đầu. Bởi vậy nếu việc quản lý số tiền đó và hoạt động từ thiện có khó khăn thì nữ ca sỹ này chỉ có thể liên hệ với các cơ quan chức năng như chữ thập đỏ, mặt trận tổ quốc hoặc chính quyền địa phương để được hỗ trợ, giúp đỡ chứ không thể chuyển giao nghĩa vụ đó cho bên thứ ba nếu như không được những người đã góp tiền vào đồng ý.

Xin cảm ơn luật sư!

Minh An