Trong cuộc họp trực tuyến lần đầu tiên với Tổng thống Mỹ Joe Biden vào ngày 15/11, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình hối thúc hai nước thắt chặt quan hệ và cải thiện hợp tác. Song ông Tập cũng nhấn mạnh, bất cứ thay đổi nào trong quan hệ Mỹ - Trung cũng cần dựa trên sự tôn trọng đôi bên.
Mở màn cuộc đối thoại trực tuyến lần đầu tiên, ông Biden và ông Tập đều đưa ra lời chào thân mật, dù thực tế quan hệ hai nước vẫn vô cùng căng thẳng.
 |
| Tổng thống Mỹ Joe Biden và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình lần đầu tiên họp trực tuyến. (Ảnh: Reuters) |
Gọi Mỹ là “người bạn cũ”, ông Tập nhấn mạnh một mối quan hệ “ổn định và bền vững” là cần thiết để giải quyết những thách thức mang tính toàn cầu như đại dịch Covid-19 và biến đổi khí hậu. Truyền thông Trung Quốc đưa tin, ông Tâp cho hay ông muốn các mối quan hệ Mỹ - Trung đi theo hướng “tích cực”.
“Là hai nền kinh tế lớn nhất thế giới và là thành viên thường trực của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc, Mỹ và Trung Quốc cần tăng cường liên lạc và hợp tác”, ông Tập bày tỏ hy vọng hai nước sẽ “tôn trọng lẫn nhau” và tìm cách “chung sống hòa bình”.
Trong khi đó, ông Biden nói với ông Tập rằng trách nhiệm của hai nhà lãnh đạo là đảm bảo hai nước “không rơi vào xung đột mở”, đồng thời kêu gọi thiết lập “những hành lang chung” để ngăn chiến tranh bị đưa lên bàn thảo luận, Reuters đưa tin.
Ông Biden còn cam kết sẽ giải quyết một số vấn đề bất đồng với Trung Quốc như hoạt động ở khu vực châu Á – Thái Bình Dương, nơi Mỹ liên tiếp cho điều động tàu chiến và nhiều loại vũ khí tới làm nhiệm vụ, sau khi Lầu Năm Góc chỉ đích danh Trung Quốc là “mối ưu tiên hàng đầu”.
Cuộc họp trực truyến là lần đầu tiên hai nhà lãnh đạo Mỹ - Trung hội đàm sâu rộng nhất, kể từ khi ông Biden chính thức trở thành ông chủ Nhà Trắng hồi tháng Một.
Trước đó, hồi tháng Ba, hai đoàn quan chức cấp cao Mỹ - Trung đã tiến hành họp thượng đỉnh cấp cao ở Anchorage, thành phố lớn nhất của bang Alaska. Tuy nhiên, sau cuộc gặp hai bên đã công khai chỉ trích mạnh mẽ lẫn nhau.
Trong khi đó, các cuộc đối thoại quân sự giữa Mỹ - Trung diễn ra thời gian gần đây cũng không tạo được đột phá để giúp hai bên cải thiện quan hệ.
Phiên họp trực tuyến đầu tiên giữa ông Biden và ông Tập hôm 15/11 được tiến hành sau khi cuộc gặp kín giữa Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ Jake Sullivan và Ủy viên Bộ Chính trị Trung Quốc Dương Khiết Trì tại thành phố Zurich của Thụy Sĩ đạt được kết quả tích cực. Một quan chức Mỹ tiết lộ, cuộc họp của ông Sullivan và ông Dương diễn ra theo tinh thần “mang tính xây dựng và thực tế”.
Trước đây khi còn đảm nhận chức vụ Phó Tổng thống Mỹ dưới thời chính quyền cựu Tổng thống Barack Obama, ông Biden từng nói ông có mối quan hệ “thân hữu” với ông Tập, và ông Tập cũng nhiều lần nhấn mạnh ông Biden là “người bạn cũ”.
Tuy nhiên, kể từ khi trở thành Tổng thống Mỹ, ông Biden đã thay đổi quan điểm. Điển hình, hồi tháng Sáu, trong một lần được phóng viên đặt câu hỏi liệu ông sẽ liên lạc với người đồng cấp Trung Quốc theo hướng “bạn cũ gặp lại nhau”, ông Biden trả lời rằng, “Chúng tôi biết rất rõ về nhau, chúng tôi không phải là những người bạn cũ. Đó chỉ là công việc đơn thuần”.
Minh Thu (lược dịch)
