Trường hợp N.K.L. 15 tuổi trú tại Tây Ninh được cha mẹ đưa đến Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM khám vì ngủ suốt ngày.
Theo cha mẹ của bé, ban đêm trẻ ngủ ngáy, ban ngày thì lúc nào cũng buồn ngủ, đi học thì ngủ gật. Về nhà trẻ có thể ngủ từ 6h tối tới sáng.
Thầy cô nhiều lần còn mời cả phụ huynh lên vì trẻ đi học cũng ngủ gật. Trẻ cũng mặc cảm với bạn bè nhưng không chống lại được cơn buồn ngủ. Khi khám, bác sĩ thấy trẻ có amidan rất to. Đo đa ký giấc ngủ thấy trẻ ngưng thở khi ngủ 30 – 40 lần/tiếng.
Ba mẹ của trẻ cho biết trẻ ngủ nhiều từ nhỏ và có ngáy. Vì ba của trẻ cũng ngáy và coi đó là bình thường. Đến khi thầy cô giáo than phiền nhiều quá mới cho đi kiểm tra.
Trẻ mổ phẫu thuật amidan và sau 3 tháng trẻ hết buồn ngủ, hoà nhập được với bạn bè. Trường hợp này các bác sĩ đáng tiếc vì gia đình đưa đi khám quá muộn, trẻ mất 10 năm để phát hiện.
Nếu được điều trị sớm hơn thì trẻ sẽ được phẫu thuật, giảm cơn ngưng thở khi ngủ cho trẻ giúp trẻ phát triển toàn diện hơn cả về thể chất, tinh thần, chất lượng học tập cho trẻ.
PGS Nguyễn Thị Hoài An – Giám đốc BV Đa khoa An Việt, chuyên khoa tai mũi họng, cho biết trẻ em ngủ ngáy cũng nguy hiểm. Bà An gặp nhiều bệnh nhân tới khám vì cho rằng cả chồng và con đều ngáy, điều này là bình thường.
Tuy nhiên, trẻ em ngáy to có thể là dấu hiệu của ngưng thở khi ngủ. PGS An nhấn mạnh ngưng thở khi ngủ không chỉ ở người lớn mà có thể xảy ra cả ở trẻ em.
 |
| Ảnh PGS An khám cho bệnh nhân. |
Dấu hiệu ngủ ngáy hay gặp ở trẻ mập, béo phì, trẻ có bất thường cấu trúc xương mặt như trẻ bị down, trẻ viêm amidan, trẻ bị quá phát VA làm ảnh hưởng tới đường thở của bé khi ngủ…
Ngoài ra, tác động của các yếu tố gây dị ứng như: thời tiết, bụi, phấn hoa,... có thể khiến cho các mô bên trong mũi và họng của trẻ bị viêm và tắc nghẽn từ đó dẫn đến chứng ngủ ngáy.
Đối với trẻ ngủ ngáy thường xuyên 3 – 4 đêm/tuần, ngáy to, ngáy khọc khọc như tắc nghẽn đó là tình trạng báo động cha mẹ phải để ý. Thậm chí, hay ngủ gật ban ngày cũng có thể do ban đêm trẻ ngáy ngủ không ngon, không đủ oxy não.
Đặc biệt ngưng thở khi ngủ ở người lớn tăng nguy cơ tử vong, đột quỵ, ở trẻ ảnh hưởng về tâm thần và vận động của trẻ do tình trạng thiếu oxy não. Trẻ sẽ dẫn tới tình trạng thừa cân béo phì vòng luẩn quẩn ngủ ngáy và béo phì sẽ theo trẻ nhiều hơn.
PGS An khuyến cáo khi thấy con có hiện tượng ngủ ngáy cha mẹ nên đưa trẻ đi khám hoặc trẻ sẽ được đeo thiết bị đo đa ký giấc ngủ, tiếng ngáy của trẻ lại để đánh giá có ngưng thở khi ngủ. Trẻ ngưng thở khi ngủ có thể chẩn đoán ở tuổi 6, 7. Trẻ nhỏ hơn khó đánh giá ngưng thở khi ngủ.
Với trẻ ngủ ngáy có bất thường ở hầu họng cần xử trí các bất thường. Bé bị VA to, viêm Amidan giống như lô cốt đặt vào đường thở của bé làm hẹp đường thở của trẻ thì cần cho bé đi khám. Bác sĩ có thể phẫu thuật để điều trị cho trẻ, làm cho đường thở của trẻ tốt hơn.
Còn bé béo phì ngưng thở khi ngủ thì trẻ bắt buộc phải giảm cân để giảm tình trạng ngưng thở. Tuy nhiên, nhiều bệnh nhân bác sĩ tư vấn, động viên nhiều nhưng việc giảm cân rất khó vì trẻ không hợp tác.
Phòng ngủ ngáy ở trẻ nên hạn chế cho bé tiếp xúc với dị nguyên tăng viêm mũi họng vì nếu trẻ viêm mũi họng thì ngáy nhiều hơn. Giữ cân nặng cho bé hợp lý để bé không béo phì.
Không nên thấy con đang ngáy mà lay lay trẻ để trẻ thức lại vì làm trẻ khó chịu, mất ngủ và ảnh hưởng tới cuộc sống của trẻ ngày hôm sau.
Các dấu hiệu trẻ ngủ ngáy cần tới khám chuyên sâu hơn như: Ngáy to thường xuyên, trẻ thở hổn hển, trẻ đái dầm kéo dài mà không rõ nguyên nhân. Trẻ có nhiều thay đổi về hành vi và tâm lý như: dễ kích động và cáu gắt, hay buồn ngủ vào buổi ngày.
K.Chi
