Tự học là thói quen cần thiết cho trẻ dù ở bất kì lứa tuổi nào. Có tính tự lập, tự giác trong việc học ngay từ nhỏ có thể giúp ích rất nhiều cho con trên con đường học tập tương lai. Vậy làm thế nào để tạo cho bé thói quen này? Dưới đây là những chia sẻ của Kim Ngọc (33 tuổi, sống tại Bình Thuận) mẹ của 2 em bé 8 tuổi và 5 tuổi - một người đã từng có nhiều kinh nghiệm trong việc dạy con và đã thành công, hy vọng sẽ giúp ích phần nào cho các bậc phụ huynh.
Mình đã tạo thói quen tự học cho con bắt đầu bằng việc đồng hành cùng con học ngôn ngữ thứ 2 là tiếng Anh. Có một câu nói nổi tiếng "To have another language is to possess a second soul" tạm dịch là: "Học thêm ngoại ngữ mới là sở hữu một tâm hồn thứ hai". Ngoại ngữ giúp con có thể đọc được những quyển sách bản gốc mà không cần bản dịch, có thể giao tiếp với người bản ngữ một cách thành thạo, có thể tìm hiểu thêm các kiến thức khác bằng ngôn ngữ tiếng Anh ví dụ như học Lập trình, Vẽ, Khoa học, Địa lý... bằng tiếng Anh.
Bà mẹ trẻ Kim Ngọc.
Cảm giác cũng khá thú vị các ba mẹ ạ, suốt ngày nghe nó luyên thuyên về các kiến thức trong sách mà nó đọc: nào là về núi lửa, động đất, khủng long (sống ở kỉ nào, có đặc điểm gì, ăn thịt hay ăn cỏ, con nào có đầu tiên…), các loại côn trùng (sinh sản như thế nào, đặc điểm ra sao, cân nặng của côn trùng), loài người xuất hiện khi nào... Những kiến thức này một bạn lớp 2 có thể biết được và kể bằng tiếng Anh thì mẹ thật sự cũng rất bất ngờ và không còn nghi ngờ mình đi sai đường. Một năm trước 1 câu đơn giản bạn ấy cũng không nói được nên kết quả này thật sự ngoài mong đợi của mẹ.
Trong quá trình đồng hành cùng con thì mình nhận ra một điều là tạo thói quen cho tự học mới khó chứ thật ra việc tiếp cận tiếng Anh không khó lắm. Một khi đã tạo được cho con thói quen tự học thì học các thứ khác như tiếng Anh, tiếng Việt, Toán hay đọc sách vô cùng dễ dàng. Theo các nghiên cứu thì những người thành công đều có khả năng tự học rất cao, vì vậy ba mẹ cố gắng rèn cho con mình khả năng tự học từ nhỏ sẽ rất có lợi cho con sau này có thể tự tìm tòi kiến thức để học, nâng cao chuyên môn, nâng cao kỹ năng tự tìm kiếm.
Những điều này giúp ích cho con phát triển sự nghiệp của mình. Muốn con có thói quen tự học thì ba mẹ phải dành thời gian của mình để đồng hành cùng con, rèn nếp học thường xuyên, đều đặn mỗi ngày. Một lần nữa mình lại nhấn mạnh sự KIÊN TRÌ mỗi ngày, bạn nhỏ nào cũng thông minh chủ yếu ba mẹ có khai thác được nguồn tài nguyên của con mình hay để lãng phí nó vào việc xem điện thoại và tivi. Thay vào đó ba mẹ bỏ thời gian để đồng hành cùng con để con có kiến thức và có thể phát sáng ở tuổi trưởng thành. Các bước tạo thói quen tự học của bạn nhà mình:
Bước 1: Cùng ngồi vào bàn học
Vì tính chất công việc nên mẹ đi làm về cũng hơi muộn, 3 mẹ con bắt đầu học lúc 20h, đều đặn mỗi ngày đều học lúc 20h hoặc sớm hơn 1 tí nếu về sớm nhưng bắt buộc con phải ngồi vào bàn và học cùng mẹ. Lúc bắt đầu sẽ vô cùng khó khăn để bạn bé có thể tập trung học và làm bài tập, lúc nào con cũng kiếm cớ đi vệ sinh, uống nước, con ngứa... một trăm kiểu lý do để có thể rời bàn học, ba mẹ phải chịu đựng và kìm chế thời gian đầu nhé, cứ kiên trì và tăng dần thời gian ngồi bàn từ 15 phút lên 30 phút rồi 1 giờ.
Bước 2: Học những điều con thích
Dụ dỗ con làm những điều bé thích như tô màu, vẽ mindmap, dán sticker... nhưng phải ngồi vào bàn để tập thói quen mỗi ngày, rồi mẹ cho đọc chút tiếng Việt, đọc 1 trang sách tiếng Anh. Nhưng yêu cầu mẹ phải ngồi cùng để cùng học cùng chơi, tuyệt đối ba mẹ không được cầm điện thoại vì làm con mất tập trung. Rồi nâng lên dần dần số lượng bài học.
Con trai của Kim Ngọc.
Bước 3: Để con học một mình
Khi đã tạo thói quen được 9 tháng hay 1 năm thì mẹ dần dần để con tự học một mình, mẹ sẽ kiểm tra bài, bài nào khó thì con có thể hỏi mẹ để hai mẹ con cùng trao đổi. Bạn Trí nhà mình đã học được 1 năm 4 tháng thì giờ hoàn toàn tự học các đầu sách dễ như Writing, bài tập Toán cuối tuần, các đầu sách 180 days grade K thì bạn tự làm và tra đáp án, mẹ sẽ hỗ trợ bạn phần Reading (thật ra học chung để mẹ có thể hỏi bạn các từ vựng để bạn giải thích cho mẹ, luyện thêm cho bạn nhớ từ vựng bằng cách này chứ đa số bạn chọn đáp án đúng), phần Grammar round up thì hơi khó mẹ phải giải thích cho bạn phần lý thuyết trước rồi bạn tự làm bài tập mẹ kiểm tra lại, phần Toán tư duy khó thì 2 mẹ con cùng suy nghĩ và cùng làm. Bạn tự học thì mẹ sẽ quay qua kèm em nhỏ học cứ thế luân phiên nhau.
Bước 4: Lập thời khóa biểu
Nên lập cho con thời khóa biểu để con biết lúc nào cần làm những gì và khi nào thì được đọc sách. Mẹ con có một tuyệt chiêu nữa là thích cái gì thì mẹ sẽ lấy đó làm phần thưởng sau khi làm hết các bài tập. Ví dụ: lúc mới bắt đầu bạn thích xem video tiếng anh, thì sau khi đọc Razkids và học tiếng Việt, Toán trên trường thì mẹ sẽ cho xem các truyện hay bất cứ phim gì bằng tiếng Anh mà bạn thích; còn bây giờ rất thích đọc sách mẹ quy định con làm xong thời khóa biểu mẹ giao thì được đọc sách con thích. Đảm bảo có hiệu quả ít nhất là đến bây giờ mẹ vẫn áp dụng phương pháp này.
Lịch học của bạn Trí: buổi sáng dậy sớm thì có thể được đọc sách 30 phút nếu có truyện nào mê quá bạn sẽ dậy 5h để đọc sách, từ 8h đến 11h học online trên trường, ăn trưa và ngủ trưa đến 14h30 bạn sẽ làm bài tập tiếng Anh, bài tập Toán, xong thì chơi với em và đọc sách. Tối đọc truyện, chơi với em 1 tí sẽ được mẹ đọc sách tiếng Việt cho hai anh em và đi ngủ.
"Ngoài thời gian học thì con vẫn chơi với em, mẹ hướng dẫn con làm việc nhà như nấu cơm, phơi đồ, rửa chén, dọn cơm, trồng cây với ba, dạy em học lúc mẹ bận làm việc, đánh giày dép của cả nhà. Trong thời gian không được ra khỏi nhà thì tụi con được nghe tiếng Anh nhiều hơn, em con cũng được mẹ đồng hành nhiều hơn và cũng có được kết quả nhất định như bây giờ là có thể vừa chơi vừa nói tiếng Anh. Ai cũng chỉ có 24h chủ yếu mình sắp xếp nó như thế nào để không phí thời gian và cả nhà cùng nhau tiến bộ mỗi ngày, nếu chúng ta không cố gắng thì sẽ mãi dậm chân tại chỗ mà nhìn con người ta và thốt lên rằng sao con người ta giỏi thế. Cái gì cũng phải bỏ công sức ra mới mong có được kết quả", Kim Ngọc nhấn mạnh.
Theo Phụ nữ Việt Nam
