Vắc-xin Covid-19 có thể giết nửa triệu cá mập?

Các thành viên của một nhóm bảo tồn cá mập cảnh báo rằng, vắc-xin COVID-19 được làm từ dẫn xuất ​​dầu cá mập có thể dẫn đến cái chết của nửa triệu con cá mập. Tất nhiên có một phiên bản không sử dụng dầu động vật, thích hợp để điều chế vắc-xin. Nhưng vấn đề là chi phí.

Shark Allies, một tổ chức phi lợi nhuận ủng hộ bảo vệ cá mập dự đoán rằng, khoảng 500.000 con cá mập có thể bị giết nếu vắc-xin Covid-19 sử dụng squalene (hợp chất lấy từ dầu gan cá mập) cho kết quả tốt. Theo nhóm nghiên cứu, ước tính có khoảng 2,7 triệu con cá mập bị giết hàng năm để lấy hợp chất squalene dùng cho ngành mỹ phẩm.

Theo Quỹ quốc tế bảo vệ thiên nhiên (WWF), hàng triệu con cá mập đã bị giết mỗi năm chỉ vì các mục đích phục vụ con người như súp vi cá mập. Trong khi đó, chỉ có 5 trường hợp tử vong liên quan đến cá mập trong năm 2018. WWF nhấn mạnh, 400 loài cá mập trên thế giới đang gặp mối nguy nghiêm trọng.

WWF cho biết: "Các quần thể cá mập trên khắp thế giới đang suy giảm nhanh chóng. Cá mập phát triển tương đối chậm, mất nhiều năm để trưởng thành và sinh ra tương đối ít con. Chúng cũng bị ảnh hưởng bởi nhu cầu vây cá mập ngày càng lớn và sự thiếu quản lý chung về đánh bắt cá mập. Các quần thể mới không thể bổ sung kịp với tốc độ đánh bắt để đáp ứng nhu cầu thị trường hiện nay".

Chỉ có 5 trong số 193 ứng viên vắc xin sử dụng squalene. Nhưng nếu chúng được chọn để sản xuất hoàng loạt thì câu hỏi về quyền động vật sẽ rất khó trả lời.

Giám đốc tổ chức phi chính phủ Shark Allies, Stefanie Brendl chia sẻ NPR: "Chúng ta phải bắt đầu thử nghiệm các lựa chọn thay thế. Bởi vì về lâu dài, chúng ta không thể dựa vào nguồn động vật hoang dã để phục vụ nhu cầu của nhân loại".

Thành thật mà nói, điều này rất có ý nghĩa và không chỉ bởi vì thế giới đang cạn kiệt nguồn nhiên liệu hóa thạch. Các lựa chọn thay thế squalene bền vững có thể kể đến dầu ô liu, đường mía, mầm lúa mì, vi khuẩn và nấm men.

Dầu ô liu có thể hơi hạn chế nhưng đường, lúa mì, vi khuẩn và nấm men thì dễ dàng thu hoạch với số lượng lớn. Đầu tư vào việc phát triển các nguồn squalene này sẽ giúp tái cân bằng chuỗi thức ăn dưới đại dương.

Việc dùng các hợp chất squalene thay thế sẽ giúp ích rất nhiều cho ngành hóa mỹ phẩm và y tế bất kể quần thể cá mập có tăng hoặc giảm khi đại dương đang nóng lên và bị axit hóa.