Bộ Ngoại giao Mỹ sẽ không tiếp tục cấp mới hay gia hạn thị thực cho du học sinh, đồng thời Cục Hải quan và Bảo vệ biên giới Mỹ sẽ không cho phép nhập cảnh đối với du học sinh thuộc diện này.
Các du học sinh hiện đang ở Mỹ và đã đăng ký học trực tuyến 100% cho các môn học trong học kỳ mùa Thu 2020 có thể lựa chọn hoặc rời Mỹ, hoặc cân nhắc điều chỉnh hình thức học kết hợp giữa lên lớp trực tiếp và học trực tuyến, hoặc chuyển đổi cơ sở đào tạo có hình thức lên lớp trực tiếp để bảo đảm quy chế cư trú hợp pháp tại Mỹ.
Về vấn đề này, Đại sứ quán Việt Nam đang làm việc với các cơ quan hữu quan của Mỹ để vệ quyền lợi của du học sinh Việt Nam đồng thời đang tính toán nhiều phương án để có thể đưa công dân Việt Nam bị kẹt trong vùng dịch COVID-19 tại Mỹ về nước.
Đại sứ Hà Kim Ngọc cho biết: "Thứ nhất, các du học sinh nên bình tĩnh và tiếp tục liên hệ với bộ phận đối ngoại của những trường và cơ sở mà các bạn đang học tập và nghiên cứu. Thứ hai là các bạn giữ liên hệ thường xuyên với Đại sứ quán, các cơ quan đại diện của Việt Nam tại Mỹ. Chúng tôi đã cung cấp các đường dây nóng để các bạn có thể liên hệ và hỏi thêm thông tin. Điểm thứ ba đó là các bạn có thể giữ liên hệ với Hội thanh niên - sinh viên Việt Nam tại Mỹ để chúng tôi tiếp tục cung cấp thêm thông tin.
Hiện nay chúng tôi đã, đang và sẽ tiếp tục làm việc với các cơ quan hữu quan của Mỹ và đề nghị họ cần phải có những biện pháp đáp ứng, đảm bảo quyền lợi của du học sinh của chúng ta trong thời gian học tập ở đây. Hiện nay nhiều trường đã tiếp nhận ý kiến phản ánh của học sinh và cũng nêu với các cơ quan của Mỹ. Trong các nước ASEAN, ở đây, chúng tôi cũng có sự phối hợp để cùng nêu quan ngại và đề xuất này với phía Mỹ".
Đại sứ Hà Kim Ngọc cũng cho biết: "Đại sứ quán và các cơ quan đại diện của ta tại Mỹ cũng đã có nhiều đề xuất. Thứ nhất là tăng các chuyến bay của hãng hàng không quốc gia Việt Nam sang để đưa công dân về nước. Thứ hai là chúng ta có thể thực hiện những chuyến codeshare với các hãng hàng không nước ngoài để đưa công dân của ta về nước.
Điểm thứ ba, với việc chính phủ cho phép thí điểm mở các tuyến đường bay hạn chế qua 4 điểm ở khu vực Đông Bắc Á bao gồm Seoul, Tokyo, Đài Bắc và Quảng Châu thì chúng ta cũng có thể khuyến cáo công dân của chúng ta di chuyển về nước qua những địa điểm trung chuyển đó.
Tuy nhiên, chúng tôi cũng khuyến cáo các em vẫn đang học tập tại đây cần cân nhắc kỹ có nên về nước hay không. Nếu các em vẫn có nơi để học tập, có chỗ ở, visa còn hạn thì nên hạn chế đi lại vào thời điểm hiện nay vì nguy cơ phơi nhiễm dịch COVID-19 vẫn còn cao".
Trở về Việt Nam từ cuối tháng Ba sau khi đã kết thúc học kỳ xuân, Nguyễn Lê Bích Quân - sinh viên Đại học Fordham (New York) dự định sẽ quay trở lại Mỹ vào tháng Tám để bắt đầu học kỳ thu. Đề phòng tình hình dịch bệnh diễn biến phức tạp, Quân đã đăng ký những môn học thiên về lý thuyết để thuận lợi cho việc học online trong trường hợp trường học vẫn chưa thể mở cửa.
Thế nhưng, trước thông tin Cục Thực thi di trú và Hải quan (IEC) ngày 6/7 đã thông báo về việc sinh viên quốc tế đang theo các lớp online tại các trường đại học ở Mỹ do dịch COVID-19 buộc phải rời khỏi nước Mỹ hoặc chuyển sang các trường đại học có lớp học trực tiếp. Chính sách mới này đã đặt Quân vào tình huống “tiến thoái lưỡng nan”, bởi trường học vẫn chưa đưa ra thông báo nào về hình thức học tập trước chính sách mới này.
Nếu quay trở lại Mỹ lúc này đối với Quân là một quyết định khá nguy hiểm, bởi dịch bệnh đang tái bùng phát hết sức phức tạp. Trong khi đó, nếu chọn ở lại, nguy cơ mất visa sẽ rất cao. Thậm chí, nếu chọn đi, việc gia hạn visa không hề dễ dàng trong tình hình hạn chế nhập cảnh như hiện nay.
Không chỉ Bích Quân mà rất nhiều sinh viên quốc tế bị đặt vào tình huống không biết “phải làm gì” trước chính sách bất lợi này. Ngay khi thông báo được đưa ra, Bích Quân cùng nhiều du học sinh đã ký đơn kiến nghị, yêu cầu Chính phủ Mỹ tạo điều kiện để sinh viên quốc tế hoàn thành chương trình học tập của mình.
