 |
| Cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump. Ảnh: AP |
Hai tuần trước, lãnh đạo đảng Cộng hoà tại Hạ viện Kevin McCarthy tuyên bố ông Trump có tội trong vụ tấn công chết người ở trụ sở Quốc hội Mỹ. Tuy nhiên, ông McCarthy giờ lại tìm kiếm sự ủng hộ chính trị từ cựu Tổng thống Donald Trump.
Theo AP, cuộc gặp riêng giữa ông Trump và McCarthy tại khu nghỉ Mar-a-Lago của ông Trump ngày 28/1 báo hiệu sự thay đổi lớn về vị thế của cựu Tổng thống giữa những đảng viên Cộng hoà được bầu. Ngay sau vụ bạo động mà ông Trump truyền cảm hứng, ý nghĩ nhà cựu lãnh đạo này sẽ giữ vai trò chi phối thời hậu Tổng thống dường như khó xảy ra.
“Đoàn kết và sẵn sàng chiến thắng vào 2022”, ông McCarthy gửi thông điệp như vậy lên Twitter sau cuộc gặp. Cả ông McCarthy lẫn cựu Tổng thống Donald Trump đều ra thông báo, vạch rõ cam kết cùng làm việc để giúp đảng Cộng hoà giành lại quyền kiểm soát tại Hạ viện và Thượng viện vào năm 2022.
Động thái quay lại với ông Trump diễn ra khi một số người từng phản đối ông bắt đầu cảm nhận hậu quả. Đồng minh của ông Trump – nghị sĩ Matt Gaetz, đại diện bang Florida, đã dành cả ngày ở Wyoming nhằm đánh bại nghị sĩ Liz Cheney – nhân vật số 3 của đảng Cộng hoà ở Hạ viện, người đã bỏ phiếu ủng hộ luận tội ông Trump. Trong khi đó, tại Thượng viện, các thượng nghị sĩ đảng Cộng hoà đã thể hiện rõ rằng họ không có ý định kết tội cựu Tổng thống Donald Trump.
Trong khi ông Trump cố tạo ảnh hưởng thì có một điều không thể phủ nhận là sức ảnh hưởng của ông đã bị giảm sút.
Trước khi kích động những người ủng hộ tấn công trụ sở Quốc hội, ông Trump được kỳ vọng sẽ trải qua thời kỳ hậu Tổng thống một cách vui vẻ, khởi động một cuộc hạ bệ người kế nhiệm trên Twitter và cân nhắc tái tranh cử nhiệm kỳ II. Hiện giờ, ông Trump hầu như bị cô lập và bị các nền tảng xã hội 'bịt miệng' trong khi tân Tổng thống Joe Biden liên tiếp đưa ra các mệnh lệnh hành pháp đảo ngược những quyết định trước đây của ông.
Ông Trump không xuất hiện công khai kể từ khi đến khu nghỉ Mar-a-Lago hồi tuần trước, nửa giờ trước khi nhiệm kỳ Tổng thống của ông kết thúc. Ông Trump đã dành nhiều ngày để bàn bạc với các trợ lý và luật sư biện hộ khi ông chuẩn bị cho phiên xử luận tội lịch sử lần 2.
Mọi việc hiện đã rất khác. Trước đây, ông Trump có cả một đội quân luật sư biện hộ, gồm cả nhóm luật sư Washington, đội truyền thông của Tổng thống, văn phòng luật sư Nhà Trắng cùng sự ủng hộ của những nhân vật hàng đầu của đảng Cộng hoà, gồm cả Uỷ ban quốc gia đảng Cộng hoà.
Nhưng lần này, ông Trump vẫn đang vật lộn để tập hợp đội ngũ luật sư biện hộ khi chỉ còn chưa đầy hai tuần là phiên xử luận tội diễn ra.
Tuy vậy, phiên xử luận tội – từng được coi là cơ hội để các thượng nghị sĩ đảng Cộng hoà thanh trừng ông Trump khỏi đảng, bằng cách cấm ông tái tranh cử lần hai, hiện lại được coi như một lời kêu gọi tập hợp đảng để chống lại đảng Dân chủ. Thay vì tranh luận xem liệu ông Trump có phạm tội kích động bạo lực chống chính phủ Mỹ hay không thì các đảng viên Cộng hoà lại tấn công tiến trình này, lập luận rằng việc xét xử một Tổng thống đã rời Nhà Trắng là vi phạm hiến pháp.
Bên cạnh phiên toà, ông Trump cũng dần quay lại với các cuộc đàm luận công khai, liên tục đưa ra các thông cáo báo chí từ Uỷ ban chính trị mà ông lập nên từ khi rời Nhà Trắng.
Jason Miller, một cố vấn của ông Trump, cho biết cựu Tổng thống vẫn chưa quyết định có tham gia vào các cuộc đua sơ bộ nhằm thách thức những đảng viên Cộng hoà từng bỏ phiếu ủng hộ luận tội ông không.
Dù cuộc bạo loạn ở Đồi Capitol xảy ra song các cuộc thăm dò dư luận cho thấy ông Trump vẫn được lòng các cử tri ủng hộ đảng Cộng hoà. Hiện, nhiều người thậm chí còn thấy họ gần gũi với ông Trump hơn với đảng Cộng hoà.
Alex Conant, một chiến lược gia Cộng hoà cho biết: “Tôi nghĩ rằng sự ra đi của ông Trump đã để lại một khoảng trống lớn. Ông ấy là người giúp đảng Cộng hoà đoàn kết hơn bất cứ ai. Tôi muốn nói là, đảng Cộng hoà đã trở thành đảng Trump suốt 4 năm. Nếu không có ông Trump lãnh đạo, tất yếu có một khoảng trống quyền lực và tôi nghĩ rằng bạn đã thấy điều này diễn ra ở Quốc hội”.
Có một câu hỏi được nêu ra là liệu sự ảnh hưởng của ông Trump có còn kéo dài nữa không? Sự chia rẽ trong nội bộ đảng Cộng hoà liệu có ảnh hưởng tới việc đảng này giành lại Quốc hội không. Ngoài ra, hiện cũng chưa rõ liệu ông Trump có chuyển sự tín nhiệm mà các cử tri dành cho ông sang cho ứng viên khác không nếu ông không ra tranh cử tiếp không. Đảng Cộng hoà mất quyền kiểm soát ở Hạ viện vào năm 2018 và mất luôn Thượng viện trong cuộc bỏ phiếu hồi đầu tháng.
