Cá thể gấu vừa được cứu hộ từ xã Phụng Thượng (huyện Phúc Thọ) là gấu ngựa đực trưởng thành, nặng ước chừng 168 kg, được Tổ chức đặt tên là Ánh Trăng, vì viền yếm rất đẹp như vầng trăng trước ngực của gấu, đồng thời tên tiếng Anh thông dụng của loài gấu ngựa là Moon bear – gấu mặt trăng.
Theo thông tin của Chi cục Kiểm lâm Hà Nội, qua nhiều lần tuyên truyền, vận động của các cơ quan chức năng, gia đình chủ nuôi gấu đã thống nhất, và đồng ý tự nguyện giao nộp cá thể gấu này cho Nhà nước, và mong muốn đưa về Trung tâm Cứu hộ Gấu Việt Nam, tại Vườn quốc gia Tam Đảo, tỉnh Vĩnh Phúc để tiếp tục nuôi, chăm sóc, và bảo tồn.
Hạt Kiểm lâm Đan Phượng và Đại diện Tổ chức Động vật Châu Á đã đồng hành đưa gấu về Trung tâm Cứu hộ Gấu Việt Nam. Kiểm tra sức khoẻ ban đầu, bác sỹ thú y Shaun Thomson – Trung tâm Gấu Việt Nam cho biết: “Cá thể gấu ngựa Ánh Trăng nặng 168 kg, được gây mê và khám sức khoẻ ban đầu. Đây là một chú gấu có sức khoẻ khá tốt, ngoại trừ một số vấn đề về răng đã được chúng tôi xử lý, gấu cũng cần được điều trị huyết áp trong thời gian tới.”
 |
| Bác sỹ chụp X-quang cho Ánh Trăng khi tiếp nhận tại Trung tâm Cứu hộ gấu Tam Đảo. |
Đây là cá thể gấu thứ ba đã được Tổ chức Động vật Châu Á và Chi cục Kiểm lâm Hà Nội phối hợp cứu hộ tại xã Phụng Thượng. Đây là địa phương còn nhiều gấu nuôi nhốt nhất trong cả nước, với 137 cá thể trong 21 hộ gia đình/ trại tư nhân.
Trong vòng ba tuần, từ khi khởi động chiến dịch #NoBearLeftBehind – Không để cá thể gấu nào bị bỏ lại phía sau, Tổ chức Động vật Châu Á đã thực hiện cứu hộ đưa về Trung tâm Cứu hộ Gấu Việt Nam 5 cá thể gấu, từ 3 tỉnh thành: Hà Nội, Điện Biên và Sơn La.
Do bị thu hẹp môi trường sống (sự biến mất dần của các cánh rừng tự nhiên), và nạn săn bắt gấu tự nhiên đưa vào các trại gấu để trích hút mật, số lượng gấu ngoài tự nhiên ước tính chỉ còn vài trăm cá thể. Trong khi đó, theo số liệu mới nhất của Cục Kiểm lâm Việt Nam, chỉ còn khoảng hơn 300 cá thể gấu đang bị giam cầm trong các trại nuôi nhốt gấu trên cả nước. Tại các trại gấu, chúng bị nhốt suốt đời trong các lồng cũi chật hẹp và bị chọc kim vào túi mật. Chúng bị tổn thương cả về sức khỏe và tâm lý. Có rất nhiều cá thể gấu đã bị tàn tật sau khi được cứu hộ, những cá thể này sẽ không sống được nếu thả về tự nhiên.
Ngoài tự nhiên, loài gấu có thể sống được 30-35 năm, chú gấu may mắn này có thể được sống phần đời còn lại trong an toàn và tự do. Tổ chức Động vật Châu Á cam kết chăm sóc trọn đời cho gấu.
 |
| Ánh Trăng khi bị nuôi nhốt tại xã Phụng Thượng, huyện Phúc Thọ. |
Tổ chức Động vật Châu Á (Animals Asia) đã bắt đầu cứu hộ gấu tại Việt Nam từ năm 2007, và đưa gấu cứu hộ về sống trong Trung tâm Cứu hộ Gấu Việt Nam tại Vườn Quốc gia Tam Đảo, tỉnh Vĩnh Phúc. Hiện nay, Tổ chức đã cứu hộ được 244 cá thể gấu (cả gấu chó và gấu ngựa), trong đó có 197 cá thể đang sống trong môi trường bán tự nhiên xanh mướt tại Trung tâm Cứu hộ Gấu Việt Nam thuộc vùng đệm Vườn Quốc gia Tam Đảo. Tại đây, gấu được chăm sóc phục hồi sức khỏe, được tự do vận động cơ thể và tìm kiếm thức ăn, để dần khôi phục lại bản năng tự nhiên của chúng.
Về phương diện thúc đẩy thực thi pháp luật, Tổ chức Động vật Châu Á phối hợp với các cơ quan chức năng, với ngành Kiểm lâm để cứu hộ gấu, tuyên truyền pháp luật bảo vệ loài gấu. Về phương diện tìm kiếm giải pháp giảm nhu cầu mật gấu, Tổ chức phối hợp cùng các thầy thuốc đông y của Trung Ương hội Đông Y Việt Nam giới thiệu và phổ biến các cây thuốc vị thuốc có tác dụng thay thế mật gấu.
Về phương diện giáo dục nâng cao nhận thức bảo vệ gấu, Tổ chức thường xuyên có các chương trình tuyên truyền tới các trường học để giúp học sinh hiểu rõ hơn về trách nhiệm bảo vệ loài gấu và các loài động vật. Trung tâm Cứu hộ Gấu Việt Nam của Tổ chức cũng chào đón học sinh và các khách tham quan tìm hiểu về thực trạng cuả loài gấu cũng như thăm các chú gấu vui đùa tại các khu bán tự nhiên.
Tuân Nguyễn
