Trẻ em học nói là một quá trình dần dần: từ 2-8 tháng bập bẹ và phát âm vô nghĩa, đến 9-10 tháng, chúng bắt đầu thực sự kết nối âm thanh và ý nghĩa, do đó các phát âm thực sự có nghĩa, ví dụ, "baba", "mama”. Sau đó, giai đoạn 12-24 tháng là giai đoạn trẻ có sự phát triển nhanh chóng của vốn từ vựng.
Để đạt được điều này, cha mẹ cần dành thời gian để nói chuyện với trẻ mỗi ngày, cố gắng cho trẻ hòa mình vào môi trường ngôn ngữ càng nhiều càng tốt. Khi nói chuyện với trẻ, cha mẹ nên chú ý những điểm dưới đây sẽ kích thích khả năng phát âm, tăng vốn từ vựng cũng như khả năng diễn đạt của trẻ lên gấp nhiều lần.
1. Nói chuyện trực tiếp
Ngay cả khi trước 6 tháng tuổi, trẻ chưa biết nói, cha mẹ nên thường xuyên nói chuyện với trẻ, chú ý tương tác mặt đối mặt với trẻ và làm cho đứa trẻ cười.
Tại sao phải tương tác mặt đối mặt? Bởi vì trẻ em học ngôn ngữ, chúng cần sử dụng các cơ của thanh quản, hàm trên, môi, lưỡi và các bộ phận khác. Bằng cách quan sát những thay đổi hình dạng miệng khi người lớn nói, cũng như việc sử dụng môi, lưỡi và các bộ phận khác, chúng có thể cảm nhận được những thay đổi trong câu và cách phát âm, luồng khí khi người lớn nói…. Tù đó, trẻ có thể học nói nhanh hơn.
2. Tăng số lượng các cuộc trò chuyện giữa cha mẹ và con cái
Nếu muốn trẻ nói nhanh, tốt nhất người lớn nên nói với trẻ càng nhiều càng tốt. Ngay cả khi làm việc nhà, cha mẹ hãy nói cho con biết mình đang làm gì và khi đi làm thì làm những gì. Cha mẹ cần dành ra một khoảng thời gian trong ngày để đưa trẻ đi dạo. Trong khoảng thời gian này hãy nói chuyện với trẻ, kể cho trẻ nghe những gì mình nhìn thấy khi đi dạo. Việc trò chuyện hàng ngày với trẻ có lợi ích rất lớn là giúp cha mẹ nắm bắt được cảm xúc của trẻ, tăng tính tương tác giữa cha mẹ - con cái và vốn từ vựng của con được nâng lên đáng kể.
3. Chú ý đến các giai đoạn phát triển khả năng nói của trẻ
Giai đoạn gia tăng vốn từ một cách đột phá từ 2 đến 3 tuổi. Trong giai đoạn này, những câu hỏi tại sao sẽ thường xuất hiện trong các cuộc đối giữa bé và các thành viên trong gia đình. Lý giải cho điều này là vì con yêu đang chuyển mình từ giai đoạn phát âm theo kiểu bắt chước thành giai đoạn hiểu để nhớ. Bố mẹ có thể dễ dàng nhận biết được những nhu cầu của con thông qua những câu nói vì bé đã có thể ghép khoảng 2-3 từ mỗi khi trò chuyện và việc phát âm cũng dần được cải thiện rõ rệt.
Khoảng thời gian gần tròn 3 tuổi, vốn từ của thiên thần nhỏ sẽ gia tăng vượt bậc trong khoảng 200 từ. Do đó, việc bé hát trọn vẹn một bài hát hoặc diễn đạt được thuần thục một một câu chuyện với tình tiết đơn giản sẽ khiến bố mẹ vô cùng ngạc nhiên và thích thú về sự hoàn thiện ngôn ngữ của con yêu.
4. Tập trung vào việc cải thiện chất lượng cuộc trò chuyện của cha mẹ với con
Kích thích trẻ cải thiện khả năng ngôn ngữ, nhưng cũng chú ý tăng vốn từ vựng mỗi ngày. Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng trong số những đứa trẻ 2 tuổi, những đứa trẻ thường nghe bố mẹ đọc có nhiều lợi thế về ngôn ngữ hơn và thậm chí lợi thế này còn mang lại lợi ích cho trẻ trong suốt thời thơ ấu của chúng.
Để nâng cao chất lượng trò chuyện với trẻ, miễn là có thời gian mỗi ngày, cha mẹ hãy cùng các con đọc sách, truyện tranh. Khi đọc sách tranh cùng trẻ, bạn có thể học theo các chủ đề trong sách để giúp trẻ tăng vốn từ vựng và nâng cao chất lượng hội thoại với trẻ. Và trong quá trình trẻ đọc, bạn cũng có thể tăng tính tương tác với trẻ như hướng dẫn trẻ đặt câu hỏi, cho trẻ nhận xét, kể lại, bình luận,… để kích thích trẻ nói, đưa ra nhiều chủ đề.
5. Động viên mỗi sự cố gắng của bé
Khi bé bắt đầu bặp bẹ, thậm chí chỉ là những từ bố mẹ phải cố “dịch” mãi mới ra, hãy dành cho bé lời khen về sự cố gắng và giúp bé tăng sự tự tin của mình để thích nói và tiếp tục học nói.
Theo Mộc - Vietnamnet
