PGS.TS Hoàng Bùi Hải, Phó giám đốc Bệnh viện điều trị người bệnh Covid-19 Đại học Y Hà Nội cho biết bệnh viện đã thành lập khoa Hồi phục chức năng hậu Covid-19, với 40 giường bệnh, chăm sóc F0 về thể chất và tinh thần trước khi xuất viện.
Những bệnh nhân Covid-19 sau giai đoạn hồi sức sẽ được chuyển sang khoa Hồi phục chức năng hậu Covid-19. Tại đây, các chuyên gia phục hồi chức năng hô hấp, tâm lý trị liệu sẽ tiếp tục điều trị cho bệnh nhân. Như vậy, bệnh viện sẽ giải phóng nhanh các khu vực hồi sức để có giường đón bệnh nhân mới.
Theo bác sĩ Hải, tổn thương nặng nhất đối với bệnh nhân mắc Covid-19 đó là tổn thương về phổi, hô hấp. Giai đoạn đầu là sự tấn công của virus SARS-CoV-2, giai đoạn sau là sự tương tác của cơ thể, tổn thương phổi đòi hỏi phải có nhiều thời gian để hồi phục dần. Đây là tổn thương nguy hiểm nhất đối với hậu Covid-19, có thể ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống cũng như tuổi thọ của người bệnh.
Bên cạnh đó còn có những tổn thương khác như yếu cơ toàn thân, loét tuỳ đè, đột quỵ, bệnh lý nền kèm theo.
Bác sĩ Hải cho hay, có bệnh nhân nặng sau 2 tháng điều trị hồi sức tích cực, về nhà đã bỏ được thở oxy, chứng tỏ một số vùng phổi cũng đã lành trở lại và phục hồi được. Tuy nhiên, cũng có những người bị tổn thương phổi lớn hai bên, thậm chí không còn chỗ nào tình trạng phổi lành nữa, rất khó qua khỏi.
Đặc biệt, đối với những F0 nhẹ, chưa bị tổn thương phổi nhưng phàn nàn bị mất ngủ, rối loạn vị giác, chán ăn, thậm chí rối loạn tâm thần, trầm cảm… một số vấn đề khác như rối loạn kinh nguyệt…
PGS.TS Hoàng Bùi Hải, Phó giám đốc Bệnh viện điều trị người bệnh Covid-19 Đại học Y Hà Nội
Bác sĩ Chu Thị Quỳnh Thơ, Quyền Trưởng Khoa Hồi phục chức năng, Bệnh viện Đại học Y Hà Nội chia sẻ, virus SARS-CoV-2 có thể gây tổn thương đa cơ quan, bệnh nhân Covid-19 sau khi đã qua khỏi giai đoạn cấp tính vẫn có thể có những triệu chứng tồn tại dai dẳng như khó thở, mệt mỏi, đau cơ.
Có những rối loạn bệnh nhân hậu Covid-19 phải đối mặt như tình trạng suy giảm thể chất, nhận thức, rối loạn chú ý giảm khả năng tập trung. Đặc biệt, ảnh hưởng tới việc quay trở lại các chức năng sinh hoạt hàng ngày.
"Một số bệnh nhân do can thiệp trong hồi sức có thể gặp như rối loạn nuốt sau khi đặt ống nội khí quản hay những rối loạn về sau. Chúng tôi can thiệp tất cả vấn đề về rối loạn chức năng của bệnh nhân", bác sĩ Thơ thông tin.
Theo nữ bác sĩ, tuỳ từng rối loạn chức năng bệnh nhân gặp phải ảnh hưởng trong sinh hoạt hàng ngày. Những bệnh nhân tổn thương phổi, xơ phổi nặng sẽ giảm chức năng thông khí của phổi, rối loạn chức năng hô hấp dễ khiến bệnh nhân gặp phải triệu chứng khó thở, hụt hơi, bệnh nhân ho dai dẳng. Với triệu chứng như vậy bệnh nhân rất khó quay trở lại với công việc hàng ngày bình thường như trước đây.
"Chúng tôi có trao đổi với một số bệnh nhân sau khi ra viện ở đơn vị hồi sức cấp cứu họ không thể trở lại công việc cũ. Có rất nhiều bệnh nhân thậm chí nặng hơn nữa khi không thể giao lưu với hàng xóm, gần như chỉ làm những hoạt động đơn giản trong gia đình. Như vậy ảnh hưởng rất nhiều đến chất lượng cuộc sống của người bệnh cả về tâm lý lẫn thể chất", bác sĩ Thơ cho hay.
Quyền Trưởng Khoa phục hồi chức năng cho hay, với bệnh nhân nhẹ không có triệu chứng cũng có thể có những biến chứng hậu Covid-19 sau này như bị rối loạn giấc ngủ...
Hiện, Khoa phục hồi chức năng đang xây dựng bộ công cụ để theo dõi bệnh nhân lâu hơn. Có những bệnh nhân cần được theo dõi kéo dài trong thời gian tới 6 tháng, thậm chí có những nghiên cứu theo dõi bệnh nhân tới 1 năm để có thể tầm soát, sàng lọc đối tượng có nhu cầu tiếp tục can thiệp về mặt y tế có thể phục hồi chức năng, tâm lý.
Với bệnh nhân Covid-19 thể nhẹ sau này có vấn đề về mặt sức khoẻ như khó thở, rối loạn phát sinh khi hoạt động thể dục kháng sức phải gặp nhân viên y tế. Từ đó, mới xác định xem có nằm trong những ảnh hưởng hậu Covid-19 hay không hay bệnh lý nào khác. Biến chứng hậu Covid-19 hay gặp ở bệnh nhân có nguy cơ cao, đối với những người cao tuổi chứ không phải tất cả đối tượng mắc Covid-19 đều gặp phải.
Từ đó, các bác sĩ khuyến cáo người dân không nên chủ quan hay tâm niệm "trước sau gì cũng mắc Covid-19". PGS.TS Hoàng Bùi Hải cho rằng, cộng đồng phải đảm bảo an toàn cho bản thân và mọi người xung quanh, thực hiện nghiêm thông điệp 5K của Bộ Y tế và cơ quan chuyên môn.
Các bác sĩ khuyến cáo di chứng nặng nề hậu Covid-19
Theo thống kê của Cục Quản lý khám chữa bệnh (Bộ Y tế), Hà Nội hiện có 1.842 bệnh nhân Covid-19 ở mức độ nhẹ và không triệu chứng; 1.767 ca ở mức độ trung bình; 408 ca ở mức nặng, nguy kịch.
Trong số các bệnh nhân nặng, nguy kịch có 336 trường hợp phải thở oxy mask, gọng kính; 26 trường hợp thở oxy dòng cao HFNC; 6 trường hợp thở máy không xâm lấn; 38 trường hợp thở máy xâm lấn; 2 trường hợp phải lọc máu.
Mỗi ngày, Bệnh viện điều trị người bệnh Covid-19 Đại học Y Hà Nội tiếp nhận 20 - 30 F0 trong tình trạng nặng. Đến nay, bệnh viện có gần 200 bệnh nhân nặng và nguy kịch. Trong số này, 40-60 người phải thở máy.
"Đa số bệnh nhân nguy kịch chưa được tiêm vaccine, số ít chỉ mới tiêm 1 mũi. Họ đều lớn tuổi từ 80 - 90, hoặc sát 100, nhiều bệnh nền, càng điều trị càng nặng", bác sĩ Hải nói và khuyến cáo các cụ già nhiều bệnh nền nên được tiêm vaccine phòng Covid-19 càng sớm càng tốt.
