Đất đã ổn định sẽ được cấp “sổ đỏ”

Dự thảo nghị định hướng dẫn một số trường hợp cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, thu hồi đất và trình tự, thủ tục bồi thường, hỗ trợ tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất sắp được công bố lấy ý kiến nhân dân. PV TS

đã trao đổi với Bộ trưởng Bộ Tài nguyên - môi trường MAI ÁI TRỰC về dự thảo nghị định này. Bộ trưởng Mai Ái Trực nói: Nghị định này làm cho dân và chính quyền địa phương thực hiện, cách tốt nhất là đưa ra lấy ý kiến rộng rãi.

Đưa dự thảo ra để mọi người tham gia góp ý xem có nên ban hành những qui định như vậy không, nên thêm, bớt như thế nào cho phù hợp chính là để khắc phục sự quan liêu, chủ quan, duy ý chí trong ban hành chính sách, pháp luật. Hơn nữa, lấy ý kiến rộng rãi cũng là cách phổ biến trước để khi nghị định được ban hành thì người dân tiếp cận với nghị định nhanh hơn. Dự kiến, việc lấy ý kiến sẽ kết thúc vào cuối tháng tám để sang tháng 9-2006 trình Chính phủ ban hành.

* Nhiều hộ đang rất quan tâm việc cấp “sổ đỏ” trong trường hợp đã sử dụng đất ổn định nhưng không có giấy tờ gì. Ông có thể cho biết tinh thần của dự thảo về vấn đề này?

- Tinh thần chung là nếu đất đã sử dụng ổn định rồi, không có tranh chấp thì được cấp “sổ đỏ”, trừ các trường hợp lấn chiếm hoặc một số trường hợp cụ thể không phù hợp với qui hoạch. Lần này qui định rất rõ thế nào là đất lấn chiếm không được cấp “sổ đỏ” hoặc không được bồi thường khi Nhà nước thu hồi.

Đối với việc bồi thường khi thu hồi đất, nghị định qui định trường hợp đất đã được cấp “sổ đỏ” rồi thì bồi thường theo giấy tờ đã cấp. Trong trường hợp đất chưa được cấp “sổ đỏ” nhưng nếu Nhà nước thu hồi thì vẫn được bồi thường như nhau nếu khu đất đó đủ điều kiện cấp “sổ đỏ” chứ không phải chỉ đất đã được cấp “sổ đỏ” mới được bồi thường, còn chưa cấp thì bồi thường sao cũng được.

* Tại nhiều địa phương hiện tồn tại thực tế là chính quyền giao đất không đúng thẩm quyền và người đang sử dụng đất đã nộp tiền sử dụng đất. Những hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng loại đất này sẽ được cấp “sổ đỏ” hay bị thu hồi đất?

- Dự thảo nghị định qui định đất được sử dụng theo văn bản giao đất không đúng thẩm quyền trước ngày 1-7-2004 nhưng có giấy tờ chứng minh đã nộp tiền sử dụng đất trước ngày đó và nay không có tranh chấp thì người đang sử dụng đất được giải quyết cấp “sổ đỏ” theo hai hướng: nếu đất đã được sử dụng ổn định từ trước ngày 15-10-1993 thì không phải nộp tiền sử dụng đất đối với diện tích đất đang sử dụng;

nếu đất đã được sử dụng ổn định trong khoảng thời gian từ ngày 15-10-1993 đến trước 1-7-2004 thì không phải nộp tiền sử dụng đất đối với diện tích đất thuộc nhóm đất nông nghiệp đang sử dụng, không phải nộp tiền sử dụng đất nếu đất đang sử dụng là đất ở nhưng diện tích không phải nộp tiền sử dụng đất không vượt quá hạn mức giao đất ở tại thời điểm cấp “sổ đỏ”.

* Thưa ông, đối với những trường hợp có sự chênh lệch về số liệu diện tích đo đạc thực tế với số liệu đã ghi trên giấy tờ của người dân thì giải quyết thế nào khi cấp “sổ đỏ” và khi bồi thường?

- Nếu số liệu diện tích đo đạc thực tế của thửa đất nhỏ hơn số liệu đã ghi trên giấy tờ về quyền sử dụng đất thì cấp “sổ đỏ” theo số liệu diện tích đo đạc thực tế. Nếu số liệu diện tích đo đạc thực tế lớn hơn số liệu diện tích ghi trên giấy tờ và sự chênh lệch là do việc đo đạc thiếu chính xác, do người sử dụng đất không kê khai hết diện tích và toàn bộ ranh giới của thửa đất không có tranh chấp, do không lấn chiếm thì công nhận theo số liệu đo đạc thực tế để cấp “sổ đỏ” và người sử dụng đất không phải nộp tiền sử dụng đất cho phần diện tích chênh lệch.

Nếu số liệu diện tích đo đạc thực tế lớn hơn số liệu ghi trên giấy tờ và diện tích đất chênh lệch là do khai hoang đã được xác nhận hoặc do nhận chuyển quyền nhưng không có giấy tờ chuyển quyền mà đã sử dụng ổn định từ trước ngày 15-10-1993 thì được cấp “sổ đỏ” đối với diện tích đất đang sử dụng và không phải nộp tiền sử dụng đất.

Nếu số liệu diện tích đo đạc thực tế lớn hơn số liệu ghi trên giấy tờ nhưng phần diện tích đất chênh lệch có được do lấn, chiếm mà có đủ điều kiện cấp “sổ đỏ” thì phải nộp 100% tiền sử dụng đất đối với phần diện tích lấn, chiếm đó khi được cấp “sổ đỏ”.

Trong trường hợp Nhà nước thu hồi phần diện tích đất chênh lệch thì Nhà nước sẽ chỉ bồi thường đối với phần chênh lệch do đo thiếu chính xác, do kê khai thiếu và do khai hoang đã được xác nhận chứ không bồi thường đối với phần đất chênh lệch có được do lấn chiếm.

* Ngoài những vấn đề nêu trên, những điểm mới nào khác sẽ được nêu ra trong nghị định?

- Một trong những điểm mới nữa là việc nghị định qui định cho phép người sử dụng đất được quyền tự đầu tư trên đất đang sử dụng theo qui hoạch. Cụ thể, người sử dụng đất hoặc nhiều người sử dụng đất liền kề nhau tự nguyện liên kết góp quyền sử dụng đất được quyền tự đầu tư hoặc được chọn tổ chức, cá nhân để góp vốn lập dự án đầu tư có mục đích kinh doanh trên diện tích đất đang sử dụng nếu đủ các điều kiện cho phép. Đây là qui định xuất phát từ một vấn đề mà một người dân ở Phú Yên đã hỏi bộ trong đợt giao lưu trực tuyến đất đai vừa qua.

KHIẾT HƯNG thực hiện