“Không né tránh những giải pháp đau đớn nhưng cần thiết!”

Thủ tướng Phan Văn Khải:

Thủ tướng Phan Văn Khải

Đảm bảo dân chủ, công khai và hiệu lực của qui hoạch

Chính phủ đang hoàn chỉnh để ban hành nghị định về công tác qui hoạch, định rõ thẩm quyền và trách nhiệm của các cơ quan trung ương, các cấp chính quyền địa phương trong việc xây dựng, điều chỉnh, xét duyệt và thực hiện qui hoạch; bảo đảm tính dân chủ, công khai và hiệu lực của qui hoạch.

Nghị định cũng sẽ qui định rõ việc công bố rộng rãi, tổ chức lấy ý kiến tham gia của người dân về những qui hoạch liên quan đến đời sống nhân dân; có biện pháp chế tài các hành vi vi phạm qui hoạch hoặc lợi dụng qui hoạch để kiếm lời bất chính.

Giá xăng dầu: phải có phương án điều chỉnh

Để kiểm soát giá cả một số mặt hàng thiết yếu đối với sản xuất và đời sống như lương thực, thuốc chữa bệnh, xăng dầu, sắt thép, ximăng..., Chính phủ áp dụng các chính sách và biện pháp chủ động cân đối sản xuất và nhập khẩu với tiêu dùng và xuất khẩu, tăng dự trữ quốc gia (cả dự trữ nhà nước, dự trữ của doanh nghiệp và dự trữ trong dân) nhằm ứng phó với những tình huống bất thường.

Riêng giá xăng dầu, để giữ nguyên giá bán cho người tiêu dùng, ngân sách nhà nước đang phải bù lỗ cho kinh doanh mỗi ngày hơn 20 tỉ đồng, phải tìm cách tăng các nguồn thu khác để bù đắp.

Chính phủ đặt mục tiêu trong năm nay sẽ tiết kiệm được 10% lượng xăng dầu và năm sau tiếp tục giảm nhiều hơn. Một biện pháp quan trọng khác là kiểm soát chặt chẽ việc sử dụng xe công, dứt khoát xử lý những trường hợp mua sắm xe trái tiêu chuẩn qui định, ngăn chặn tình trạng tùy tiện dùng xe công vào việc riêng, đồng thời nghiên cứu biện pháp cơ bản hơn nhằm giảm số lượng xe công hiện nay đang quá nhiều ở nước ta. Thủ tướng đang chuẩn bị ban hành chỉ thị về tiết kiệm xăng dầu.

Lãng phí, thất thoát đồng vốn đầu tư: làm sao xoay chuyển?

Thực tế cho thấy không ít công trình bị sai hỏng ngay từ qui hoạch và chủ trương đầu tư nhưng chưa được xem xét, phân tích đến nơi đến chốn. Tình trạng bố trí vốn phân tán là một căn bệnh kéo dài và là một nguyên nhân gây lãng phí lớn.

Đi đôi với việc phân cấp mạnh quyền quyết định đầu tư cho các địa phương, Chính phủ cũng đã có những qui định cụ thể kiên quyết không bố trí vốn cho những dự án nhóm B, C kéo dài thời gian đầu tư. Nhưng trong thực tế, nhiều địa phương vẫn tiếp tục bố trí vốn đầu tư phân tán trong nhiều dự án, bình quân mỗi dự án chỉ hơn... 2 tỉ đồng. Những công trình sai về chủ trương đầu tư đang xây dựng dở dang cần phải xem xét phương án khắc phục, không né tránh những giải pháp tuy đau đớn nhưng cần thiết.

Cơ chế, chính sách không thiếu, vấn đề quyết định hiện nay là phải tổ chức thực hiện nghiêm chỉnh, thật sự đề cao trách nhiệm, nhất là trách nhiệm cá nhân đối với việc thực hiện dự án và trong từng khâu công việc, từ thiết kế đến thi công và kiểm tra, giám sát. Đồng thời phải thực hiện nghiêm qui chế đấu thầu, qui định những công trình thực hiện chế độ kiểm toán bắt buộc; bảo đảm điều kiện cho các cơ quan dân cử và nhân dân có thể giám sát việc thực hiện dự án, nhất là các công trình tại địa phương.

Chúng ta không thể làm ngơ trước sự lây lan nhanh cái xấu bắt nguồn từ chủ nghĩa cá nhân, nổi lên là bệnh ham quyền, ham chức, ham lợi, ham danh, chạy theo đồng tiền bất chấp pháp luật và đạo lý; bệnh không trung thực, không thẳng thắn, nói dối và làm giả, với nhiều biến dạng lắt léo...

Trong các tầng lớp nhân dân và đội ngũ cán bộ, đảng viên có rất nhiều người tốt, việc tốt. Song phải thẳng thắn thừa nhận rằng cái hư hỏng, đồi bại chính từ sự thoái hóa (quan liêu, tham nhũng, hám chức - quyền - danh - lợi, dối trá, mất đoàn kết...) trong một số người có chức, có quyền thuộc bộ máy công quyền và khu vực kinh tế nhà nước đã nêu gương xấu, lây lan ra xã hội, đặc biệt là tác động mạnh đến thế hệ trẻ.

Rất cần điều tra, khảo sát, đánh giá đúng và toàn diện tình hình xã hội, nhận rõ mặt tốt và mặt chưa được của các tầng lớp xã hội, đặc biệt là thế hệ trẻ ngày nay, để có giải pháp toàn diện.

“Tà khí lấn át chính khí, đất nước sẽ lâm nguy”

Tôi xin nói thêm về một vấn đề mà Quốc hội đang lo lắng và Chính phủ cũng không an tâm: việc tổ chức, chỉ đạo thực hiện các chủ trương, chính sách, thể chế đang là khâu yếu kém nhất trong hoạt động của bộ máy hành chính nhà nước.

Nhiều bộ và chính quyền địa phương chưa dứt bỏ được tệ quan liêu, thiếu nhạy cảm và nghiêm túc trước những vấn đề bức xúc do yêu cầu của cuộc sống và nhân dân đặt ra.
Chính phủ có khuyết điểm là chưa làm cho bộ máy hành chính thấu suốt chức năng quản lý nhà nước trong nền kinh tế thị trường; chưa kiên quyết làm rõ trách nhiệm và xử lý nghiêm những người đứng đầu cơ quan hành chính nhà nước ở các bộ, ngành trung ương cũng như các cấp chính quyền địa phương vi phạm pháp luật và kỷ luật hành chính khiến cho chủ trương, chính sách đổi mới đã được thể chế hóa chậm phát huy hiệu quả, thậm chí bị biến dạng trong quá trình thực hiện.

Để đề cao trách nhiệm cá nhân của cán bộ, công chức, nhất là trách nhiệm người đứng đầu trong việc tổ chức thực hiện và chấp hành luật pháp, Chính phủ sẽ ban hành nghị định về việc xử lý cụ thể trách nhiệm liên đới của người đứng đầu cơ quan, tổ chức đối với hành vi vi phạm pháp luật của cán bộ dưới quyền khi thi hành công vụ.

Những biểu hiện tiêu cực, những hành vi vi phạm pháp luật gây nhiều bức xúc trong xã hội như nạn xe dù, nhà xe, hàng ăn có hành động côn đồ đối với hành khách, nạn lâm tặc... không phải do thiếu qui định xử lý, cũng không phải do phân công, phân cấp không rõ hoặc thiếu bộ máy chuyên trách để thực hiện. Nguyên nhân chính là do các ngành, các cấp chưa đề cao trách nhiệm, thiếu kiểm tra, giám sát và xử lý không kiên quyết những sai phạm đã phát hiện.

Xã hội ta không thể để tà khí lấn át chính khí. Nếu tà khí lấn át chính khí, đất nước sẽ lâm nguy...

ĐÀ TRANG lược ghi