Mất ''thương hiệu'' điện tử: Chuyện cũ vẫn mới!

Tại TP.HCM, một công ty mỹ nghệ xuất khẩu có tên tuổi đăng ký tên miền.com nhưng chậm gia hạn nên đã bị chiếm mất hồi đầu năm nay. Sau đó, tên miền này được rao bán với giá 5.000 USD!

Ngày 25/8, ông Lý Gia Khang, Giám đốc Công ty TNHH Tin học Gia Hào, tại quận Thủ Đức (TP.HCM), đã nộp bản đăng ký một loạt tên miền của các hãng nổi tiếng trên thế giới như: Toshiba, IBM, BMW và Panasonic. Sau khi nhận hồ sơ của ông Khang, đại diện Trung tâm Internet Việt Nam (VNNIC) tại TP.HCM đã thông báo cho văn phòng đại diện của các hãng nói trên về nguy cơ có thể mất tên miền nếu hãng không có phản ứng.

Ngay tức khắc, hãng Toshiba đã nộp hồ sơ và được cấp tên miền đúng cho hãng. Còn Panasonic thì fax ngay hồ sơ sang cho VNNIC để xin cấp tên miền. Và chiều 29/8, hãng đã cử ông Du Chí Hùng đến nộp tiền đăng ký tên miền. Riêng 2 hãng IBM và BMW vẫn chưa phản ứng chính thức.

Theo ông Đỗ Quang Trung, đại diện VNNIC tại TP.HCM, sau 3 ngày nộp hồ sơ nếu không có ai phản ứng hay tranh chấp thì VNNIC sẽ cấp tên miền cho người đăng ký trước. Và ngày 28/8, Trung tâm Internet Việt Nam đã ra quyết định cấp tên miền www.ibm.com.vn và www.bmw.com.vn cho ông Lý Gia Khang.

Bia Sài Gòn là nhãn hiệu bia nổi tiếng tại Việt Nam của Tổng Công ty Bia Sài Gòn. Hồi đầu tháng 7/2003, ông Lương Quốc Liêm, cư ngụ tại chung cư Nguyễn Thiện Thuật, kinh doanh mua bán đồng hồ, mắt kính tại quận 5 TP.HCM, đứng tên chủ thể làm tờ khai đăng ký tên miền dành cho cá nhân gửi lên VNNIC cả hai tên miền www.biasaigon.com.vn

Mặc dù biết tên miền đã mất nhưng Tổng Công ty Bia Sài Gòn vẫn chưa có phản ứng gì. Ngày 28/8, ông Nguyễn Minh Cương, Phòng Kinh doanh Tổng Công ty Bia Sài Gòn, người được phân công phụ trách về vấn đề này, cho biết hiện ông đang làm văn bản để trình lên Ban Giám đốc Tổng Công ty xin ý kiến (!). Phải chờ Ban Giám đốc họp đã mới có ý kiến về vấn đề này.

Liệu VNNIC có quá dễ dãi?

Trên thế giới, tình trạng chiếm tên miền xảy ra khá phổ biến vì nguyên tắc cơ bản nhất của việc đăng ký là ai đăng ký trước sẽ được cấp. Điều này đã gây ra khá nhiều tranh chấp. Năm 2001, Chính phủ Nam Phi đã kiện một công ty Mỹ để đòi lại tên miền là www.southafrica.com . Trước đó, tập đoàn truyền thông Mỹ Time Warner cũng thắng kiện trong việc đòi lại quyền sở hữu 107 tên miền có chữ HarryPotter...

Tình trạng chiếm tên miền rắc rối đến mức Tổ chức Sở hữu Trí tuệ Thế giới (WIPO) thuộc Liên Hiệp Quốc kêu gọi chính phủ các nước nên thắt chặt luật lệ để bảo vệ những thương hiệu đã được đăng ký vì tình trạng chiếm tên miền để bán lại với giá cực cao ngày càng phổ biến.

Việc cấp phát tên miền cần thiết phải bảo đảm tính hợp lý, hạn chế tình trạng chiếm dụng tên miền, nhất là đối với các sản phẩm đã được đăng ký. Nguyên tắc ''ai đăng ký trước được xét cấp trước'' chỉ là nguyên tắc cơ bản. Bên cạnh đó, còn có một số nguyên tắc ràng buộc khác.

Ngay cả tại Mỹ, nước có tình trạng chiếm tên miền phổ biến nhất thế giới, cũng bảo vệ quyền sở hữu hợp pháp tên miền, ngăn chặn chiếm dụng. Có thể thấy rõ điều này qua các vụ như ca sĩ Madonna đòi lại tên miền www.madonna.com bị một công ty sử dụng làm website khiêu dâm. Trước đó, các nhân vật nổi tiếng như ngôi sao Hollywood Julia Roberts, hay ca sĩ nhạc rock lừng danh Jimi Hendrix cũng thắng kiện sau khi tên miền trùng với tên của họ bị chiếm. Ngay cả Liên đoàn Bóng đá Thế giới (FIFA) cũng phải nhờ WIPO can thiệp mới được trả lại tên miền.

Trở lại tình hình hiện nay ở VN, các doanh nghiệp đang lo ngại việc cấp phát tên miền của VNNIC có phần quá dễ dãi, chỉ dựa chủ yếu vào nguyên tắc �ai đăng ký trước được xét cấp trước�, trong khi theo quy định về quản lý và sử dụng tài nguyên Internet, tổ chức, cá nhân xin đăng ký tên miền phải giải thích rõ mối liên quan của tên miền xin đăng ký với hoạt động của mình. Ngoài ra, việc cấp tên miền còn phải tránh đăng ký các tên miền liên quan tới các địa danh, tên danh nhân, lãnh tụ hay liên quan tới các tên chung của một ngành kinh tế, chủng loại hàng hóa, sản phẩm, tên các loại dược phẩm, tổ chức liên chính phủ, tổ chức chính trị, xã hội.

Theo Người Lao Động