“Tiếng hát Cát Tuyền”- Vì sao bị kỳ thị?

Dư luận tuần qua ồn lên vụ VCD “Album Cát Tuyền In Thailand - Malaysia - Singapo Pê Đê Việt Nam 3 - 3 nén hương trầm” được giới băng đĩa lậu phát tán.

Một số hình ảnh trong album “Tiếng hát Cát Tuyền” (Chụp lại: Hồng Vĩnh)

Theo tìm hiểu của Tiền phong, trong đĩa này có những bài hát ca sĩ Cát Tuyền đã làm thủ tục cấp phép thông qua Trung tâm Băng nhạc Trẻ – Hãng phim Trẻ cho VCD album : “Ngỡ như là giấc mơ - Cát Tuyền”.

Sau đó, Cát Tuyền không cộng tác cùng Trung tâm Băng nhạc trẻ nữa mà gửi toàn bộ bản thảo (gồm hồ sơ+ đĩa gốc) với tên mới “Tiếng hát Cát Tuyền” tới Nhà xuất bản Âm nhạc, được hội đồng thẩm định của NXB nhất trí cho phát hành.

Để rộng đường dư luận TP giới thiệu quan điểm của nhạc sĩ Nguyễn Quang Long, người trực tiếp thẩm định album này.

Nhìn từ album “Tiếng hát Cát Tuyền”

Xin khẳng định ngay đây là DVD - VCD: “Tiếng hát Cát Tuyền” chứ không phải VCD “Album Cát Tuyền In Thailand - Malaysia - Singapo Pê Đê Việt Nam 3 - 3 nén hương trầm” (sau đây gọi là album “Pê Đê VN 3”) mà dư luận ầm ĩ mấy ngày qua.

Khi bắt tay vào thẩm định DVD - VCD “Tiếng hát Cát Tuyền” gồm 9 ca khúc của các nhạc sĩ miền Nam, cảm nhận đầu tiên của tôi là album được thực hiện khá công phu cả về nội dung và hình ảnh minh họa.

Ekíp thực hiện có nghề như đạo diễn Xuân Phước, quay phim Lê Trí, diễn viên người mẫu Bình Minh, Đức Tiến và nhóm múa minh họa - vũ đoàn Hoàng Thông... và người đại diện là ca sĩ Long Nhật. Về giọng hát, Cát Tuyền thuộc giọng nữ trung khá dày.

Điều đáng nói là xét về mặt nội dung, những ca khúc Cát Tuyền thể hiện đều không có vấn đề gì để có thể coi là phản cảm. So với nhiều ca khúc cũng như hình ảnh trong các album nhạc trẻ khác ê hề trên thị trường thì album này thuộc dạng trên trung bình.

Ngoài những bài mang tiết tấu sôi động, còn có cả chất trữ tình, mênh mang sông nước phương Nam. Có những hình ảnh khá xúc động khi Cát Tuyền thể hiện ca khúc “Bà Năm” quen thuộc của NS Vũ Quốc Việt với hình ảnh một bà mẹ già miệt mài, cần mẫn cả đời vì con. Ngoài ra, trong album DVD - VCD “Tiếng hát Cát Tuyền” không có bài hát nào mang tên “3 nén hương trầm”.

Tất nhiên để album này tới được tay tôi nó đã phải vượt qua sự thẩm định lần đầu từ chi nhánh phía Nam của NXB, sau khi tôi thẩm định mới đem ra bàn bạc lần cuối trước Hội đồng biên tập của NXB (gồm Tổng biên tập và các biên tập viên - tất cả đều có trình độ đại học âm nhạc).

Bên cạnh đĩa gốc, còn rất nhiều giấy tờ liên quan đến xuất bản như: bản thảo các ca khúc, bản cam kết thực hiện tiền tác quyền, thù lao đối với những người tham gia hoàn thiện album và điều quan trọng nữa: chứng minh thư nhân dân (bản photo đã được so trực tiếp với bản gốc)...

Thiếu bất cứ một trong những giấy tờ theo quy định thì dù chương trình có hay đến đâu cũng bị tạm ngưng. Bộ hồ sơ DVD - VCD “Tiếng hát Cát Tuyền” đã đáp ứng đầy đủ yêu cầu. Cộng với những bài hát không có vấn đề gì về nội dung, hoàn toàn có thể cho phép phát hành.

Ca sĩ Cát Tuyền

Những rắc rối nảy sinh

Nhưng rồi tôi thực sự bất ngờ khi thông qua báo chí được biết ở TP.HCM đã có đĩa lậu “Pê Đê VN 3” với chủ yếu là các ca khúc nằm trong album Cát Tuyền chuẩn bị phát hành. Tôi thực sự bối rối vì chưa gặp phải trường hợp này bao giờ. Rõ ràng mình làm đã rất cẩn thận và đạt yêu cầu.

Chạy ra hàng băng đĩa lậu xem nó có giống những gì có trong băng gốc Cát Tuyền không nhưng không tìm được. Mở lại bộ hồ sơ. Thật lạ, cũng như lần đầu thẩm định, tôi không thể tìm được một dòng nào chứng tỏ Cát Tuyền là nam giới.

Trong chứng minh ghi rõ giới tính là nữ, phần tên của chị còn có cả chữ “Thị” như bao phụ nữ VN (xin không nêu rõ tên tuổi và địa chỉ gốc). Lục tìm những văn bản xuất bản không thấy có câu chữ nào liên quan đến việc không cấp giấy phép cho những người chuyển đổi giới tính hay “pê-đê”, hỏi han khắp nơi cũng chỉ được trả lời là chưa có bất kỳ văn bản nào.

Lại xem thêm một lần nữa đĩa gốc DVD - VCD “Tiếng hát Cát Tuyền” vẫn thấy không có vấn đề gì. Lần này vừa xem tôi còn vừa để ý một điều nữa đó là giới tính.

Nhưng nhìn mãi cũng chỉ thấy Cát Tuyền là một phụ nữ có khuôn mặt khá đẹp, hình thể có lợi thế. Đây quả thật là thời điểm thật nhạy cảm nhưng làm sao từ chối một bản thảo trong khi nó không vi phạm điều gì. Giải pháp là tạm ngưng thời gian phát hành.

Ngay sau đó chi nhánh NXB đã có buổi làm việc với Cát Tuyền, trực tiếp tôi đã hỏi chuyện Cát Tuyền qua điện thoại, chị cho biết: “Tôi rất bức xúc vì chuyện album chưa phát hành đã bị lộ ra thị trường băng đĩa lậu, tôi đang tiến hành các thủ tục để nhờ luật sư làm rõ việc này”.

Chị bày tỏ nguyện vọng thiết tha được phát hành album theo con đường chính quy, vì “đó là gần 20 năm ca hát của tôi”. Nếu xét duyệt một ấn phẩm thì thường chỉ xét duyệt nội dung âm nhạc và những giấy tờ liên quan... chứ ai lại dám đi xác định giới tính của ca sĩ. Điều này nằm ngoài phạm vi xét duyệt của các hội đồng.

Nhưng tôi lại phải đi hơi quá với công việc của mình là yêu cầu Cát Tuyền có chữ ký và con dấu xác nhận của chính quyền hoặc công an địa phương chị cư trú để đảm bảo tên gốc trong chứng minh thư và nghệ danh Cát Tuyền là một, cả bản photo hộ khẩu gia đình. Cát Tuyền đã đáp ứng lập tức, chỉ hai hôm sau chúng tôi đã nhận được thư, fax với đầy đủ yêu cầu trong đó.

Cát Tuyền hiện có hộ khẩu thường trú thành phố Mỹ Tho, Tiền Giang. Chị không phủ nhận từng chuyển đổi giới tính: “Đó là một trong những bất hạnh của đời tôi, gần 10 năm nay tôi đã sống với hình ảnh một phụ nữ có chồng và đang muốn quên đi những khiếm khuyết, bất hạnh. Nhưng anh ơi! Người ta ác quá, người ta lấy quyền gì để mổ xẻ đời tư của tôi chứ!”.

Theo tôi được biết, trên thế giới hiện nay, nhiều nước đang dần thay đổi suy nghĩ từ cái nhìn miệt thị sang đồng cảm, chia sẻ với những người khiếm khuyết về giới tính, một số nước rất gần chúng ta cả về địa lý cũng như phong tục cũng có những ca sĩ chuyển đổi giới tính rất nổi tiếng.

Được hoạt động nghề nghiệp đúng sở trường và khả năng của bản thân là quyền của mọi công dân. Tất nhiên lĩnh vực nghề nghiệp ấy phải không vi phạm pháp luật. Thiết nghĩ được phát hành album là nguyện vọng chính đáng của Cát Tuyền bởi chị là một công dân nữ được pháp luật công nhận.

Nguyễn Quang Long

Ông Phạm Đình Thắng, Trưởng phòng quản lý Biểu diễn và băng đĩa ca nhạc, sân khấu (Cục NTBD): “Pháp luật không cấm người chuyển đổi giới tính biểu diễn và làm băng đĩa”. Trao đổi với phóng viên TP, ông Thắng khẳng định điều này và nói thêm: “Hiện Cát Tuyền đã xin phép NXB Âm nhạc ra đĩa của mình, chỉ vì có tin đĩa này đã được phát hành lậu ra thị trường mà bị ách lại. Chúng tôi sẽ làm việc với Sở Văn hóa Thông tin TPHCM để tìm hiểu, sau đó sẽ có quyết định”. “Ông đã xem VCD “Tiếng hát Cát Tuyền”, ông thấy nội dung và hình thức có vi phạm gì, có phản cảm?” “Tôi thấy không vấn đề gì, không vi phạm và cũng không phản cảm. Có luồng dư luận nói cô ấy “pê- đê”, không biết thực hư nhưng giả sử có như thế thật mà không vi phạm gì thì chúng tôi vẫn cấp phép”. “Như vậy mấu chốt của vấn đề có được cấp phép hay không bây giờ là tìm hiểu xem vì sao lại có đĩa lậu chứ không phải vì nội dung của đĩa hay giới tính của ca sĩ?” “Đúng, quan trọng là tìm hiểu nguồn gốc của đĩa lậu đó- do ai đưa ra ngoài, nếu chính cô ấy đưa ra hoặc làm mất bản quyền thì phải làm rõ vấn đề” “Nếu cô ấy là nạn nhân thật?” Thì cô ấy sẽ phải chứng minh điều đó. Kể cả bị mất bản quyền thì cũng phải xem xét mức độ vi phạm đến đâu, sau đó chúng tôi sẽ cho phát hành thôi. Chúng tôi đã nhận được đơn của cô ấy, cả chứng thực của địa phương ở Mỹ Tho. Ngay cả dư luận về giới tính của cô ấy rằng nam hay nữ, thì công an phường xác nhận là phụ nữ chứ không phải nam giới...” Nhạc sĩ Lương Dũng, Tổng biên tập- Giám đốc NXB Âm nhạc: “Khi biên tập chúng tôi chẳng tìm hiểu giới tính làm gì”. “Đĩa gốc “Tiếng hát Cát Tuyền” mà tôi xem duyệt không có vấn đề gì. Chúng tôi đã làm hồ sơ rất chặt chẽ, đúng qui trình. Tác giả của đĩa nhạc có hộ khẩu, chứng minh thư là người Việt Nam, nội dung đĩa lành mạnh là được rồi. Còn giới tính, tính tình của người ta thì chúng tôi tìm hiểu làm gì. Giả sử cô ấy có giải phẫu chuyển đổi giới tính thì pháp luật có ngăn cấm đâu. Còn chuyện cô ấy làm việc với Hãng phim Trẻ trong Nam thế nào thì mình đâu có biết. Cũng có giả thiết mà chính tôi đã nghĩ đến, đó là: Những ca sĩ chưa có tên tuổi muốn lăng xê, muốn tạo xì căng đan để nổi tiếng chẳng hạn. Nhưng tôi nghĩ chắc không có chuyện đó, mà là cô ấy bị thất thoát bản quyền. Cô ấy đã có đơn gửi NXB chúng tôi, nghe nói đã mời luật sư vào cuộc, và quả quyết rằng bản quyền đã bị thất thoát. Nếu sự thật đúng như trong đơn thì NXB và Cục sẽ cấp phép. Cả Cục, Bộ cũng sẽ can thiệp chuyện này...” D.P.V