Hệ cử nhân tài năng, chất lượng cao: hút thí sinh giỏi

Nhằm đào tạo nguồn nhân lực có chất lượng, Bộ GD-ĐT cho phép một số trường ĐH trọng điểm mở hệ cử nhân tài năng và cử nhân chất lượng cao. SV theo học các lớp này đều là những thí sinh đã đoạt giải trong kỳ thi HSG quốc gia, quốc tế, thủ khoa hoặc đạt điểm thi tuyển sinh cao vào các trường.

Ảnh: LAD

Theo học hệ cử nhân tài năng và chất lượng cao, SV được học với các giảng viên có chuyên môn cao, được tạo điều kiện về cơ sở vật chất và giáo trình, được học bổng và nhiều cơ hội thực hành. Sau khi tốt nghiệp, SV cũng sẽ được tạo điều kiện học chuyển tiếp thạc sỹ trong và ngoài nước. Đồng thời, đây cũng là đội ngũ tạo nguồn cho giảng viên các trường ĐH.

Riêng với hệ cử nhân tài năng, trên bằng tốt nghiệp của SV sẽ ghi chú rõ SV tốt nghiệp hệ này. Đây là một ưu thế để SV tiếp tục học lên cao hoặc tìm việc làm.

Hiện nay, ở phía Bắc, chỉ có ĐH Khoa học tự nhiên (thuộc ĐHQG Hà Nội) và ĐH Bách khoa Hà Nội đào tạo hệ cử nhân tài năng. 2 trường này cùng với ĐH Sư phạm Hà Nội và ĐH Khoa học Xã hội và Nhân văn (thuộc ĐHQG Hà Nội) có hệ đào tạo cử nhân chất lượng cao.

ĐH Khoa học Xã hội và Nhân văn (KHXH&NV)

Những năm qua, Trường ĐH KHXH&NV (ĐHQG Hà Nội) đã mở hệ đào tạo cử nhân chất lượng cao cho các ngành Văn học, Ngôn ngữ, Lịch sử, Triết học và Khoa học Quản lý.

Những SV của hệ chất lượng cao được cấp học bổng trong suốt thời gian học tập tại lớp, được sử dụng các trang thiết bị hỗ trợ học tập, nghiên cứu hiện đại của nhà trường và được các nhà khoa học đầu ngành, các cán bộ giảng dạy giỏi, có uy tín trực tiếp giảng dạy và hướng dẫn nghiên cứu khoa học. Bên cạnh đó, SV các lớp này còn được ưu tiên cử đi học tập tại nước ngoài theo chỉ tiêu của Nhà nước hoặc theo các dự án hợp tác quốc tế.

Đối tượng tuyển chọn vào lớp đào tạo cử nhân chất lượng cao là những SV đã trúng tuyển vào Trường ĐH KHXH&NV năm học này và thoả mãn một trong số các điều kiện: đoạt giải ba trở lên trong kỳ thi HSG Quốc gia lớp 12; là HSG 3 năm THPT; thi tốt nghiệp THPT đạt loại giỏi và có điểm thi ĐH cao (khoảng 21 hoặc 22 điểm trở lên).

SV đạt tiêu chuẩn trên phải dự kỳ thi tuyển gồm môn Ngoại ngữ (điều kiện, chỉ cần đạt yêu cầu trở lên) và một trong số các môn Văn, Sử hoặc Toán tuỳ chuyên ngành.

Một số đối tượng được ưu tiên tuyển thẳng vào hệ cử nhân chất lượng cao. Đó là thành viên đội tuyển VN dự thi Olympic quốc tế các môn Ngoại ngữ hoặc đạt giải nhất trong các kỳ thi HSG quốc gia lớp 12 về các môn khoa học xã hội và ngoại ngữ. Những thí sinh đoạt giải nhì có nguyện vọng được tuyển thẳng vào ngành Ngôn ngữ học và Triết học.

ĐH Khoa học tự nhiên (ĐHKHTN) - ĐHQG Hà Nội

Mỗi năm Trường ĐHKHTN tuyển chọn hơn 100 SV vào các lớp hệ Cử nhân Khoa học Tài năng ở các ngành Toán học, Cơ học, Vật lý, Hoá học, Sinh học và hệ đào tạo chất lượng cao các ngành Địa lý, Địa chất, Môi trường và Khí tượng -Thuỷ văn - Hải dương học.

SV theo học hệ đào tạo này được miễn học phí và được cấp học bổng khuyến khích học tập từ 160.000đ đến 320.000đ/1tháng, được cung cấp các phương tiện, trang thiết bị hỗ trợ học tập, nghiên cứu hiện đại của nhà trường, được cung cấp đủ các tài liệu, miễn phí truy cập internet phục vụ học tập. Những sinh viên ở tỉnh xa được bố trí chỗ ở trong điều kiện tốt và được hỗ trợ một phần kinh phí.

SV sẽ được các nhà khoa học đầu ngành, các giáo sư, tiến sỹ giỏi và có uy tín trực tiếp giảng dạy, hướng dẫn nghiên cứu. Đồng thời được ưu tiên cử đi học tập nước ngoài và chuyển tiếp cao học sau khi tốt nghiệp hoặc được ưu tiên tuyển chọn làm cán bộ giảng dạy, cán bộ nghiên cứu của ĐHQG Hà Nội và của các trường đại học, viện nghiên cứu khác.

Trường tuyển sinh hệ đào tạo cử nhân khoa học tài năng và hệ đào tạo chất lượng cao từ những thí sinh đã trúng tuyển vào Trường ĐHKHTN. Đối tượng xét tuyển là học sinh các lớp THPT chuyên Toán học, Tin học, Vật lý, Hoá học, Sinh học của các trường đại học và các tỉnh, thành phố đạt kết quả cao trong kỳ thi tuyển sinh hoặc là học sinh của các trường THPT được xếp loại giỏi lớp 12 và đạt kết quả cao trong kỳ thi tuyển sinh.

Thành viên đội tuyển Quốc gia tham dự kỳ thi Olympic Quốc tế, khu vực hoặc đạt giải nhất, nhì, ba trong kỳ thi chọn học sinh giỏi Quốc gia lớp 12 về môn học phù hợp với ngành học được ưu tiên tuyển thẳng. Trong mỗi ngành học, xét tuyển thẳng các đối tượng nêu trên theo thứ tự từ trên xuống dưới cho đến hết chỉ tiêu và ưu tiên những học sinh có môn đoạt giải phù hợp với yêu cầu của ngành học.

Riêng hệ chất lượng cao các ngành Địa lý, Địa chất, Môi trường, Khí tượng - Thuỷ văn - Hải dương học còn xét tuyển thẳng những học sinh đạt giải khuyến khích trong kỳ thi chọn học sinh giỏi Quốc gia lớp 12 các môn Toán học, Vật lý, Hóa học và Sinh học.

Sau một năm học, nếu sinh viên chỉ đạt kết quả trung bình chung dưới 7,0 hoặc có môn thi lần đầu đạt điểm dưới 5 thì không được tiếp tục học theo hệ này nữa, chuyển sang hệ ĐH bình thường. Những sinh viên năm thứ nhất hệ bình thường đạt điểm trung bình chung 8,0 trở lên, sẽ được xem xét để bổ sung vào lớp tài năng, nhưng phải dự thi một số môn học bổ túc phần kiến thức nâng cao, bổ sung của chương trình hệ cử nhân tài năng, đạt điểm 7 trở lên.

Đối với hệ chương trình đào tạo cử nhân chất lượng cao thì tương tự nhưng thấp yêu cầu hơn một chút.

Ảnh: LAD

Đại học Bách khoa Hà Nội

Tương tự như ĐHKHTN, ĐH Bách khoa cũng có song song hai hệ, kỹ sư tài năng và cử nhân chất lượng cao.

Hàng năm, ĐH Bách khoa tuyển sinh khoảng 100 SV cho hệ Kỹ sư tài năng cho các ngành Điều khiển tự động, Công nghệ thông tin, Vật lý kỹ thuật, Điện tử - Viễn thông, Toán tin ứng dụng, Công nghệ hoá học. Tuy nhiên, tuỳ điều kiện và yêu cầu cụ thể, số lượng ngành có thể thay đổi.

Để được dự tuyển vào các lớp tài năng, thí sinh phải đạt một trong các điều kiện sau: Trúng tuyển kỳ thi tuyển sinh vào ĐHBK HN với tổng điểm 3 môn thi (không tính điểm được cộng) lớn hơn hoặc bằng điểm chuẩn + 2; được giải chính thức HSG Quốc gia (bảng B) Toán, Lý, Hoá, Tin học hoặc Giải khuyến khích (bảng A) các môn Toán, Lý, Hóa, Tin học.

Qua vòng xét tuyển, SV phải trải qua kỳ thi tuyển khi nhập học ĐH Bách khoa Hà Nội. Các môn thi tuyển gồm Toán (120 phút) và Vật lý (120 phút). Những SV đoạt giải ba hoặc giải khuyến khích các môn Toán, Vật lý, Hoá học, Tin học trong kỳ thi HSG quốc gia (bảng A) hoặc thủ khoa điểm tuyệt đối trong kỳ thi tuyển sinh vào ĐH Bách khoa sẽ được cộng điểm ưu tiên.

ĐH Bách khoa sẽ ưu tiên tuyển thẳng vào tất cả các lớp đối với những thí sinh đoạt giải Olympic quốc tế các môn Toán, Lý, Tin học. Với lớp Công nghệ Hoá học, tuyển thẳng các thí sinh đoạt giải nhất, nhì, ba kỳ thi HSG Quốc gia (bảng A) môn Hoá học. Những thí sinh đoạt giải nhất, nhì, ba kỳ thi HSG Quốc gia môn Toán, Lý, Tin học được tuyển thẳng vào các lớp Toán Tin ứng dụng, Vật lý kỹ thuật.

SV theo học hệ Kỹ sư tài năng được chọn ngành học từ năm thứ nhất, nhận học bổng Hỗ trợ sinh viên tài năng của trường và học chương trình tiếng Anh nâng cao (TOEFL) bằng kinh phí nhà nước. Đồng thời, có nhiều cơ hội nhận học bổng du học sau đại học của các trường ĐH Hoa Kỳ, Anh, Pháp, Đức, Nhật, Hàn Quốc và Quỹ học bổng VEF của Mỹ.

Bên cạnh đó, ĐH Bách khoa chủ trương mỗi khoa thành lập 1, 2 lớp riêng tạm gọi là lớp chất lượng cao cho số sinh viên đã trúng tuyển dưới sự chỉ đạo của một hoặc một nhóm thầy giáo giỏi của bộ môn. Số lượng tuyển khoảng 10-20% SV khoa đó.

Các lớp này học theo cùng chương trình, cùng những giáo trình như sinh viên bình thường, nhưng theo nhịp độ riêng, cách dạy riêng. SV lớp chất lượng cao được học sâu hơn, thực hành, thí nghiệm nhiều hơn. Ngoài ra còn được học thêm một số giáo trình khác giúp SV có điều kiện sớm đi sâu vào ngành nghề chuyên môn. Dần dần trong quá trình đào tạo, SV các lớp chất lượng cao được chia thành từng nhóm, sớm tham gia các đề tài nghiên cứu khoa học.

Ở các kỳ thi, SV lớp chất lượng cao có thể được miễn thi một số môn tùy theo kết quả học tập và có thể được thi trước một số môn so với SV bình thường. Vào mỗi năm học, căn cứ vào kết quả học tập và làm việc, có thể loại một số SV ra khỏi lớp chất lượng cao. Đồng thời có thể tuyển bổ sung các sinh viên học giỏi ở các lớp thường vào lớp chất lượng cao.

SV ở các lớp chất lượng cao được cấp học bổng đặc biệt (180.000đ/tháng) được ưu tiên ở ký túc xá, mượn sách ở thư viện, làm việc ở các phòng thí nghiệm, phòng vi tính, được bố trí đi học bổ túc hoặc làm luận văn tốt nghiệp ở nước ngoài, theo chương trình của Việt Nam, nếu điều kiện cho phép. Sau khi tốt nghiệp kỹ sư, được tiếp tục thêm 1 năm nữa để hoàn thành cao học, làm luận văn thạc sỹ.

ĐH Sư phạm Hà Nội

ĐH Sư phạm Hà Nội mở lớp cử nhân chất lượng cao của 7 chuyên ngành: Toán học, Vật lý, Hóa học, Sinh học, Văn học, Lịch sử, Địa lý. Đây là các lớp tạo nguồn nhân lực chất lượng cao cho các trường ĐH.

Theo học các lớp CLC, SV sẽ được những giảng viên có trình độ chuyên môn cao giảng dạy. Đồng thời, được ưu đãi về cơ sở vật chất, phòng học và giáo trình và được cấp học bổng chung theo quy định của Bộ GD-ĐT.

Để được dự tuyển vào các lớp này, thí sinh phải có điểm thi tương đối cao, khoảng 24 điểm trở lên với khối A và B, 22,5 điểm với khối C. Các thí sinh đạt đủ điểm sẽ tiếp tục phải trải qua kỳ thi tuyển với 2 môn thi tùy ngành.

Phần 2: Các trường phía Nam

• Lan Hương