Hung Lam: Con người cần có tư duy độc lập

Trên nhiều phương diện, tôi đồng ý với bạn Thai Lam va bạn Peter Quan qua các nhận định của hai anh xoay quanh vấn đề chiến tranh Iraq, đặc biệt là về ý tưởng độc lập tư duy mà anh Thai Lam đã hấp thụ được từ nền giáo dục gia đình.

From: Hung Lam
To:
Sent: Thursday, February 27, 2003 10:38 PM
Subject: Tu duy doc lap

Thân gửi toà soạn VnExpress, bạn Thai Lam và tất cả bạn đọc.

Thành thật mà nói, với hoàn cảnh sinh sống ở trong nước, trường hợp của anh Thai Lam là khá hiếm hoi. Do ảnh hưởng bởi tư tưởng Khổng Mạnh và cơ chế khép kín, nền giáo dục của ta từ gia đình đến học đường (từ bậc cơ sở đến sau đại học), nơi làm việc và ngoài xã hội không là môi trường để khuyến khích, hướng dẫn con người học được tính độc lập trong tư duy và đời sống. Nền giáo dục áp đặt sẽ sản sinh những con người hay thụ động và biết phục tùng. Độc lập, cởi mở trong tư duy sẽ dạy cho ta có cái nhìn khách quan, biết trân trọng giá trị của sự đối thoại bình đẳng, bảo lưu ý kiến và tôn trọng những quan điểm trái ngược.

Xã hội mang tính đa dạng. Sự cọ xát tư tưởng thường trực là phương tiện để dẫn đến chân lý. Không được hấp thụ nền giáo dục cởi mở như thế, con người sẽ bị những định kiến hẹp hòi, cố chấp chi phối, dễ sát phạt, chụp mũ nhau và xem nhau như kẻ thù khi họ không có cùng chính kiến. Nhiều người lớn băn khoăn là thế hệ trẻ ngày nay thực dụng, không có lý tưởng. Nguyên nhân chính, theo tôi là vì họ không được trang bị hay kế thừa một nền tảng giáo dục đúng đắn và hợp lý. Tuổi trẻ chỉ được khuyến khích cố gắng làm giàu mà không cần quan tâm nhiều quá đến vấn đề chính trị, xã hội và thời sự.

Tại các nước dân chủ, một ông tổng thống vẫn có thể xin lỗi một người dân bình thường, nếu ông ta ý thức được mình đã làm một hành động gì đó không đúng đắn, làm tổn hại đến người khác hay đến quyền lợi của đất nước. Một anh sinh viên con một thủ tướng hay một giám đốc công ty lớn vẫn có thể đi làm công việc quét dọn vệ sinh để kiếm thêm thu nhập mà không hề có mặc cảm.

Qua bức thư này, tôi hy vọng sắp tới sẽ tiếp tục có một cuộc tranh luận mới về vấn đề giáo dục và tính độc lập tư duy như tôi đã nêu ở trên. Mong lắm thay.

Thân mến.