Cầu Thủ Thiêm - như thế thì buồn thật!

Chúng tôi có ý kiến:

Vấn đề phương án xây dựng cầu Thủ Thiêm đã được nghiên cứu và thay đổi nhiều lần. Lúc thì là phương án đường hầm, cầu dây văng và mới đây, theo như báo chí đưa tin (1), thì phương án được chọn sẽ là cầu bêtông đúc hẫng, với sáu làn xe.

Phương án này Tổng công ty Tư vấn thiết kế giao thông vận tải (TEDI) sẽ báo cáo lên UBND TP.HCM để được xem xét thông qua. Sự thay đổi phương án nhiều lần của dự án cho thấy sự quan tâm và ưu tư của nhiều cơ quan ban ngành cũng như nhân dân toàn thành phố, vì đây là một công trình có ý nghĩa to lớn về nhiều mặt, về yêu cầu phát triển kinh tế, đô thị cũng như bộ mặt cảnh quan thành phố trong tương lai.

Nếu như trước đây phương án đường hầm được đánh giá cao thì tôi thật sự lo lắng. Một núi tiền đổ ra để xây dựng một hệ thống giao thông chưa phù hợp với các loại hình phương tiện giao thông còn thô sơ, kém chất lượng như hiện nay và không thể tạo ra một hiệu quả mỹ quan đô thị khi mà nó chỉ ẩn mình trong lòng đất.

Phương án cầu bêtông đúc hẫng, công nghệ khá hiện đại so với nước ta và chúng ta tự hào đã làm chủ được công nghệ này, xem ra cũng đã khá lạc hậu so với các nước tiên tiến rồi. TEDI cho biết đây là phương án có giá thành thấp nhất và thời gian thi công nhanh nhất, có thể hoàn thành vào cuối năm 2005 (2).  Bản thân tôi hoàn toàn không đồng tình với phương án nêu trên với những lý do chính sau:

Một là đô thị TP.HCM chúng ta hiện nay nói riêng cũng như nhiều đô thị trong cả nước, mặc dù có phát triển nhưng môi trường đô thị thì nhợt nhạt, thiếu đi cái hồn, cái bản sắc riêng của nó. Một trong những lý do tạo nên sự nhợt nhạt đó là thiếu những công trình kiến trúc mang tầm vóc đô thị có dấu ấn.

Phương án cầu bêtông đúc hẫng dù có thiết kế chỉnh sửa thế nào cũng hết sức nặng nề, ít thẩm mỹ nhất trong một bức tranh đẹp mà chúng ta sẽ tạo ra cho thành phố khi đô thị Thủ Thiêm được hình thành. Chết nỗi nó lại chiếm một vị trí đẹp đẽ nhất, là điểm nhấn xuyên suốt toàn bộ bức tranh đô thị. Uổng quá!

Hai là thời gian thi công nhanh nhất. Tôi vô cùng biết ơn và cố gắng tin rằng dưới sự chỉ đạo quyết liệt của lãnh đạo thành phố và quyết tâm của đơn vị thi công sẽ hoàn thành đúng như những lời hứa. Nhưng nhanh để làm gì? Có cần phải cho kịp ngày 30-4 để báo công chuộc tội?

Nhưng sớm hơn một hai năm có cần thiết không khi mà đô thị Thủ Thiêm vẫn còn ngổn ngang với bao khó khăn, vướng mắc thì còn lâu mới mong một sự vươn mình. Hãy để sự quyết tâm, quyết liệt cho những cây cầu cần thiết khác, những đoạn đường, cây cầu cướp đi sinh mạng của người dân (3).

Ba là giá thành thấp nhất (923 tỉ đồng). Tôi cũng tin là vậy nhưng có chắc là nó không hề phát sinh? Phải nói khâu khảo sát, dự toán các dự án tiền khả thi của chúng ta là sai sót nhiều nhất. Nhiều công trình trong quá trình thi công mới vỡ lẽ nhiều vướng mắc, phát sinh với khối lượng kinh phí khủng khiếp.

Với công trình cần có tầm vóc như vậy, trong khi trình độ quản lý chúng ta còn kém thì cứ xin mạnh dạn thuê chuyên gia tư vấn nước ngoài vẫn tốt hơn trong thời điểm hiện nay. Bên cạnh đó, nếu xét về góc độ kinh tế thì trường hợp đầu tư 923 tỉ/năm so với trường hợp đầu tư tương đối lớn hơn nhưng chia đều gánh nặng cho nhiều năm thì  vẫn còn  hiệu quả hơn.

Những ý kiến trên của tôi xin nêu lên đây để mong dư luận và nhất là những người có chuyên môn cùng tham gia. Không như ở những vị trí khác có thể cây cầu chỉ đảm đương vai trò chủ yếu là giao thông. Theo cá nhân tôi,  cây cầu này không những là một cây cầu mà còn phải là một tác phẩm kiến trúc tô điểm cảnh quan đô thị. Một phương án cầu hiện đại có thể là dây văng sẽ nhẹ nhàng, phù hợp cho các ý tưởng thiết kế bay bổng.

Tôi tin rằng một trong những ý tưởng bay bổng đó sẽ hình thành một cây cầu rất hiện đại, rất VN và cũng rất riêng của TP.HCM.

ThS KTS TRẦN HỮU ANH TUẤN (ĐH Kiến trúc TP.HCM)

_______________________

(1) Báo Thanh Niên số cuối tuần ngày 6-6-2004 - số 158 (3088) - Xây dựng cầu Thủ Thiêm: phương án có giá thành thấp nhất là 923 tỉ đồng.

(2) Đã được điều chỉnh lại thời gian khi mà tuyên bố trước đây của TEDI sẽ hoàn thành trước 30-4-2005 đã bị dư luận và nhiều người am hiểu hoài nghi.

(3) Dự án cầu Tân Thuận Q.7 cần thiết đến dường nào gần đây mới bắt đầu khởi công. Trong khi đó, dọc theo tuyến kênh Nhiêu Lộc có đến chín cây cầu ngang nối hai bờ kênh ở những vị trí không cần thiết hết sức lãng phí.